Η ψήφος των απόδημων Ελλήνων είναι ένα πρώτο, δυνατό τεστ για τις δυνατότητες του Κοινοβουλίου να συμβαδίσει με τα καινούργια δεδομένα της κάλπης. Εύκολο; Καθόλου!
Οι αγκυλώσεις που αποτέλεσαν εδώ και δεκαετίες ανάχωμα στη συμμετοχή των εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων του εξωτερικού στις εκλογές θα σαμποτάρουν και αυτή τη φορά την ψήφιση ενός νομοσχεδίου το οποίο φαντάζει και λογικό και απαραίτητο.
Δεν είναι καινούργια η υπόθεση αυτή – 48 χρόνια μετράει η συζήτηση. Αλλά ήταν πάντοτε ατελέσφορη, εξαιτίας της στάσης διαφόρων πολιτικών δυνάμεων οι οποίες λειτουργούσαν σχεδόν πάντα με γνώμονα το μικροκομματικό όφελος και όχι το εθνικό καθήκον.
Οι νέες συνθήκες αναφορικά με την κυβερνητική πρόταση, ανταποκρίνονται απολύτως στα όσα προαναφέρονται. Ως το 2019, δεν υπήρχε καμία δυνατότητα για τη συμμετοχή των αποδήμων στις εκλογές. Το 2021, μετά από ένα πλήθος συμβιβασμών, ψηφίστηκε μια διάταξη που επέτρεπε μεν τη συμμετοχή των αποδήμων στις εκλογές, πλην όμως δύο προϋποθέσεις που τέθηκαν (από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ) είχαν ως αποτέλεσμα στις εκλογές του 2023 να μετάσχουν μόλις 18.000 απόδημοι ψηφοφόροι.
Οι προϋποθέσεις αυτές (φορολογική δήλωση τα δύο τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και αποδεδειγμένη διαμονή στην Ελλάδα για δύο χρόνια την τελευταία 35ετία) είναι αυτές που επιχειρείται τώρα να εξαλειφθούν.
Και εδώ αρχίζουν τα τραγελαφικά της υπόθεσης. Η διάταξη αυτή του 2021 συγκέντρωσε μόνο 190 ψήφους, ήτοι εν συνόλω, τις ψήφους της ΝΔ, του ΠαΣοΚ και της Ελληνικής Λύσης. Σήμερα, τα τρία αυτά κόμματα συγκεντρώνουν 202 βουλευτές, υπερβαίνουν δηλαδή αθροιστικά το απαιτούμενο όριο των 200 εδρών για να ισχύσει από τις ευρωεκλογές η νέα διάταξη.
Ολα καλά; Οχι και τόσο. Διότι εκ των τριών κομμάτων που ψήφισαν τη διάταξη του 2021, ΝΔ και Ελληνική Λύση θα την ψηφίσουν εκ νέου, σε αυτούς αθροίζεται και η Πλεύση Ελευθερίας, αλλά το ΠαΣοΚ δείχνει «να το σκέφτεται». Τι «σκέφτεται»; Το προφανές: ότι αφού δηλώνει πως θα είναι η μόνη ουσιαστική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, είναι δυνατόν να συμπορευτεί μαζί της, έστω και για τους απόδημους; Με τον ΣΥΡΙΖΑ να δηλώνει ότι δεν πρόκειται να αποστεί από τις θέσεις του και το ΚΚΕ να εμμένει στις δύο προϋποθέσεις, το θέμα μοιάζει με άλυτη εξίσωση.
Ομως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την ψήφο των αποδήμων, θα ψηφιστούν από τη Βουλή οι αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους, για τις οποίες προφανώς το ΠαΣοΚ δεν μπορεί να ψηφίσει «όχι» – οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι μέρος της εγχώριας εκλογικής του πελατείας.
Το δίλημμα δημόσιοι υπάλληλοι ή απόδημοι, είναι ίσως το πρώτο μεγάλο δίλημμα που καλείται να διαχειριστεί το ΠαΣοΚ, και όπως φαίνεται θα βασανιστεί πολύ. Γιατί στην πραγματικότητα άλλο είναι το δίλημμα για το ΠαΣοΚ: στείρα ή σοβαρή αντιπολίτευση;