Και αν το βλέπαμε κάπως ανάποδα; Εάν λέγαμε πως με τη δήλωση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου να βαπτίζονται τα παιδιά των ομόφυλων ζευγαριών μόνο μετά την ενηλικίωσή τους και μόνο υπό την προϋπόθεση πως θα το αποφασίζουν τα ίδια έγινε ένα πρώτο βήμα και πως αυτό που μένει τώρα είναι η επέκταση του δικαιώματος σε όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως από το χρώμα, το φύλο, τη θρησκεία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και οποιαδήποτε πολιτική ή άλλη πεποίθηση των οικογενειών τους; Δεν θα ήταν μήπως και αυτός ένας θρίαμβος του δικαιωματισμού, στην «παγίδα» του οποίου θα είχε πέσει ακόμη και η ίδια η Εκκλησία, αφού θα είχε αναγνωρίσει έτσι το δικαίωμα του «ενσυνείδητου θρησκεύματος» σε μια μικρή ελίτ για να ανοίξει τον δρόμο σε νέες διεκδικήσεις και νέες μορφές ισότητας για όλους;

Εντάξει, δύσκολα μπορεί να εννοηθεί ένας εκκλησιαστικός προκαθήμενος ως πιονέρος του δικαιωματισμού. Πιο εύκολα νοείται ο δικαιωματισμός ως παγίδα. Ο φιλελευθερισμός, λένε καλοπροαίρετα κάποιοι σκεπτικιστές, πλέει ανεπίγνωστα σε ένα πέλαγος ικανοποίησης ακόμη και των πιο μικρών υποδιαιρέσεων των ατομικών δικαιωμάτων. Ασχολείται με κάθε λογής μειονοτική ελίτ ξεχνώντας τη μεγάλη κρίσιμη μάζα. Αδιαφορεί για τις υπαρκτές ανησυχίες της και γυρνά την πλάτη στις δικαιολογημένες αγωνίες της. Για να τη σπρώξει έτσι στην αγκαλιά του πρώτου παλαβού που θα μιλήσει στην καρδιά της.

Στην ίδια ανάγνωση, η ολική επαναφορά Τραμπ στην Αμερική και η άνοδος της Ακρας Δεξιάς στην Ευρώπη θρέφονται από το ξεχείλωμα της φιλελεύθερης δημοκρατίας και τη μετατροπή της σε μια δικαιωματιστική δημοκρατία που στέργει φιλεύσπλαχνα τους μετανάστες και φροντίζει γενναιόδωρα για την ενσωμάτωσή τους, την ίδια ώρα που ο παγκοσμιοποιημένος κόσμος, από την κουλτούρα έως την οικονομία, δημιουργεί στρατιές αποκλεισμένων και ωθεί τους γηγενείς στο περιθώριο της ζωής. Πώς να μη σαρώσει ο Τραμπ στις μεσοδυτικές Πολιτείες και στη «ζώνη της σκουριάς»; Πώς να μην πάρει κεφάλι το AfD στα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερμανίας που δεν είδαν ποτέ να κλείνει το χάσμα με τη γερμανική επικράτεια δυτικά του Βερολίνου; Και πώς να μην κατακτήσει η Λεπέν ένα Ελιζέ που καταγγέλλει ως πολυπολιτισμικό hub και υπόσχεται ως φρούριο;

Το ερώτημα, κάτω από αυτό το πρίσμα, δεν είναι μόνο εάν ο φιλελευθερισμός έγινε οικουμενικός. Αλλά εάν παράγινε τόσο ώστε να σνομπάρει την ταυτοτική ατζέντα και μαζί με αυτή ζητήματα όπως η ασφάλεια, η κοινωνική κινητικότητα, οι ίσες ευκαιρίες για τους πολλούς. Εάν από τα υψίπετα ενός ουνιβερσαλισμού πολυτελείας έφτασε να εκφράζει διάφορους, μικρούς χώρους αλλά όχι μια χώρα – τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Γαλλία ή την Ολλανδία, που έστεψε νικητή τον ακροδεξιό Γκερτ Βίλντερς.

Και η Ελλάδα; Κινδυνεύει από μια τέτοια παλαβή κώμη, πορτοκαλί, ξανθιά ή δασύτριχη; Ή μήπως οι καλοπροαίρετοι σκεπτικιστές κάνουν την τρίχα τριχιά; Τέτοια απειλητική μορφή δεν έχει εμφανιστεί ακόμη στον ελληνικό ορίζοντα. Εμφανίστηκε ωστόσο στις δημοσκοπήσεις, όπως σε αυτή του Στράτου Φαναρά για το Mega, η πίεση που ασκείται από τα δεξιά κατά κύριο λόγο στην κυβέρνηση αλλά και σε όλο το φάσμα του Κέντρου.

Είναι μια πίεση που μπορεί να διαβαστεί και σαν το σημάδι μιας παγίδας. Και αυτή δεν είναι η παγίδα του δικαιωματισμού, αλλά μιας ανισόρροπης προόδου και μιας ασύμμετρης ανάπτυξης όπου οι πολλοί θα αγωνιούν για το μέλλον τους και οι λίγοι θα συζητούν αμέριμνα για το φύλο των αγγέλων. Το οποίο παρεμπιπτόντως απασχόλησε γενιές και γενιές θεολόγων και την Εκκλησία από πολύ παλιά. Και που, ναι, αν το βλέπαμε κάπως ανάποδα, από κάποιον αρχιεπίσκοπο κάπου, κάποτε, έπεσε ο πρώτος σπόρος της συζήτησης για τις έμφυλες ταυτότητες…