H τιμή του πετρελαίου επηρεάζει όλο το δίκτυο της αγροτικής παραγωγής. Και όσο η τιμή του αυξάνεται, ανεβαίνει το κόστος παραγωγής και κατ’ επέκταση η τιμή των τελικών αγροτικών προϊόντων. Δικαίως λοιπόν ο αγροτικός κόσμος διαμαρτύρεται ζητώντας ελαφρύνσεις μέσω των μειώσεων στην τιμή του.
Το πετρέλαιο αποτελεί τη βάση παραγωγής και την πρώτη ύλη για τη σύνθεση και κατασκευή όλων των αγροτικών εφοδίων, όπως είναι τα φυτοφάρμακα, τα λιπάσματα, τα πλαστικά θερμοκηπίων, οι σωλήνες άρδευσης κ.λπ. Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε ότι αποτελεί και την κινητήρια δύναμη για τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές, αντλίες, πηγές θέρμανσης, αγροτικά αυτοκίνητα, μπορούμε να πούμε ότι δίχως το πετρέλαιο δεν παράγεται τίποτα.
Γι’ αυτό και το αίτημα για φθηνό πετρέλαιο αποτελεί κοινή απαίτηση των αγροτών σε όλη την Ευρώπη, αν και τα βασικά αιτήματα από χώρα σε χώρα αλλού συγκλίνουν και αλλού διαφοροποιούνται. Για παράδειγμα, στη Γερμανία διαμαρτύρονται κατά της σταδιακής κατάργησης της επιδότησης των καυσίμων. Εκεί, θα μπορούσαν να εισάγουν σιτηρά από τη γειτονική Ρουμανία, με μηδενικό κόστος ενέργειας, καθότι η Ρουμανία έχει δικό της πετρέλαιο, αλλά τίθενται θέματα αθέμιτου ανταγωνισμού.
Το ίδιο στην Πολωνία, που διαμαρτύρονται κατά των εισαγωγών χαμηλού κόστους από την Ουκρανία. Στη Γαλλία, όπου εκτός των αγροτών και άλλα επαγγέλματα θίγονται, καθότι προμηθεύονται φτηνό πετρέλαιο από χώρες της Βόρειας Αφρικής, διαμαρτύρονται για να διαφυλάξουν την ποιότητα και την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους (κρασί χωρίς ζάχαρη, άλευρα μόνο από σιτηρά κ.λπ.).
Στις χώρες όπου η αγροτική παραγωγή στηρίζεται σε υψηλού κόστους ενέργεια δικαίως οι αγρότες θα ζητούν μείωση του κόστους. Ωστόσο θα πρέπει η κάθε κυβέρνηση να «ζυγίσει» τα υπέρ και τα κατά, καθώς η φορολόγηση αποτελεί μια πηγή κρατικού εισοδήματος, αναγκαίου για τη χάραξη κοινωνικής πολιτικής. Από την άλλη πλευρά, η πολιτεία πρέπει να βοηθήσει τον αγρότη, σε όλα τα επίπεδα εξοικονόμησης ενέργειας και δαπανών σε όλα τα στάδια παραγωγικής διαδικασίας.
Ολες οι καλλιέργειες απαιτούν μεγάλη δαπάνη σε νερό, άρα εκμεταλλευόμαστε τις βροχές, που όταν πέφτουν είναι πολλές φορές καταστροφικές έως φονικές, με φράγματα και λιμνοδεξαμενές. Με την ελεύθερη ροή του νερού ελαχιστοποιούμε ή μηδενίζουμε την κατανάλωση ενέργειας για να αρδεύσουμε καλαμπόκια, βαμβάκια, οπωροκηπευτικά ή να ποτίσουμε τα ζωντανά μας, και με κατάλληλη διαχείριση προστατεύουμε τα δάση από πυρκαγιές. Παράλληλα, η έξυπνη γεωργία στοχεύει στην ελαχιστοποίηση ψεκασμών για ασθένειες ή λιπάνσεις. Η βελτίωση του σπόρου και του φυτού οδηγεί σε λιγότερες εισροές.
Το πρόβλημα είναι πολυεπίπεδο, χρειάζονται ευήκοα ώτα και διάλογος, γιατί όλοι είμαστε, και εμείς ως καταναλωτές, στην ίδια πλευρά και όχι αντίπαλοι. Η επιστήμη βοηθά σε όλα τα επίπεδα, όμως χωρίς χέρια, όλα αυτά είναι ανεφάρμοστα. Η λύση βρίσκεται κάπου στη μέση.
Ο κ. Αθανάσιος Τσαυτάρης είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ, τ. πρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικών Ερευνών, πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
