Ηχούν τόσο δυνατά οι σάλπιγγες του πολέμου μόνο για να πέσουν στο τέλος οι υπογραφές της ειρήνης; Είναι η υπόθεση μερικών και κάπως παράδοξων παραδοχών. Μια τέτοια λέει πως η «ανταλλαγή πυραύλων» ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία δεν είναι παρά ένα μέσο διαπραγματευτικής ισχύος στο τραπέζι της ειρηνευτικής συμφωνίας, μια δεύτερη πως η απειλή ενός πυρηνικού ολέθρου δεν είναι παρά ένα πυροτέχνημα. Στην ίδια ανάγνωση, η «ομαλή μετάβαση» στον Λευκό Οίκο είναι και αυτό: Ο Τζο Μπάιντεν, στον ρόλο του στρατηγού, καλλιεργεί το έδαφος για να βαδίσει ένας ειρηνοποιός που τον λένε Ντόναλντ Τραμπ. Ο ένας είναι ο «ιέρακας» της ιστορίας. Και ο άλλος το «περιστέρι».
Ακολουθεί κανείς αυτό το σενάριο, επιστρατεύοντας ακόμη και μια δόση μαύρου χιούμορ. Την επομένη των αμερικανικών εκλογών, πολλοί ουκρανοί στρατιώτες σχολίαζαν στα σόσιαλ μίντια πως «ετοιμάζονται να επιστρέψουν σύντομα στα σπίτια τους, αφού ο πόλεμος θα τελειώσει σε 24 ώρες». Είναι η «μία ημέρα» που υποσχόταν ο προεκλογικός Τραμπ πως θα χρειαζόταν από την καρέκλα του προέδρου στο Οβάλ Γραφείο για να σφίξουν τα χέρια οι εισβολείς και οι αμυνόμενοι.
Ετσι προβάλλει στον ορίζοντα η Pax Trumpiana. Ως προεκλογική υπόσχεση μιας θριαμβευτικής επιστροφής αλλά και ως μετεκλογική ερμηνεία μιας διηπειρωτικής κλιμάκωσης. Ως πού θα μπορούσε να φτάσει; Σύμφωνα με μια δευτερεύουσα ερμηνεία, όχι και πολύ μακριά. «Το στοκ των αμερικανικών πυραύλων», παρατηρούν αναλυτές, «δεν είναι ανεξάντλητο». Ο Μπάιντεν, σημειώνουν οι ίδιοι, δεν έκανε σωστά τις πράξεις στα «μαθηματικά του πολέμου». Ανεξάντλητα όμως δεν είναι ούτε τα αποθέματα σε έμψυχο δυναμικό. Για την Ουκρανία έχουν στερέψει οι πηγές της επιστράτευσης, ενώ η Ρωσία δεν μπορεί να δανείζεται στο διηνεκές στρατιώτες από τον βορειοκορεάτη φίλο της. Ο πόλεμος που θα τελείωνε σε μία ημέρα, με έναν περίπατο στο Κίεβο, φτάνει στα πιο ακραία του όρια έπειτα από χίλιες και κάτι ημέρες.
Στην εξίσωση του τέλους προστίθενται ακόμη δύο παράμετροι. Η μία είναι πως οι αυταρχικοί του κόσμου διαθέτουν πλέον στη Δύση, αν όχι έναν φίλο, οπωσδήποτε έναν συνομιλητή. Η δεύτερη, πως μια διψασμένη για αέριο Ευρώπη θα μπορούσε να προσφέρει στον Τραμπ τη δική της «ειρηνευτική συμφωνία» καλύπτοντας τις ανάγκες της αποκλειστικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες και παίρνοντας σε αντάλλαγμα την υπόσχεση πως ο νέος αμερικανός πρόεδρος δεν θα επιβάλει εξοντωτικούς δασμούς στα προϊόντα της. Μια Ευρώπη που εδώ και δεκαετίες δεν κάνει πόλεμο, θα κάνει ειρήνη με το πιο πρόσφορο μέσο που διαθέτει – το εμπόριο.
Είναι το σημείο στο οποίο συναντώνται οι δύο βραχίονες του ξεπερασμένου πια γαλλογερμανικού άξονα. Η Γερμανία βλέπει τη βιομηχανία της, η οποία ανθούσε χάρη στο φθηνό ρωσικό αέριο, να υποφέρει από τον πόλεμο και μαζί με αυτήν η πολιτική της σταθερότητα και η κοινωνική της συνοχή. Αλλά μήπως και η Γαλλία του Εμανουέλ Μακρόν δεν έχει υποστηρίξει, ήδη από την άνοιξη του 2022, πως «δεν θα πρέπει να ταπεινώσουμε τη Ρωσία»; Δεν είχε καλέσει το Κίεβο, σύμφωνα με τον ουκρανό πρόεδρο, να «παραχωρήσει μερικά εδάφη» προκειμένου να τελειώσει ο πόλεμος;
Την εποχή που το Παρίσι έβλεπε τον εαυτό του σε ρόλο «διαμεσολαβητικής δύναμης» βρισκόμασταν στην αρχή της κόπωσης. Το ερώτημα τώρα είναι εάν βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους. Οποιαδήποτε πρόβλεψη θα ήταν παρακινδυνευμένη. Οχι μόνο επειδή κάθε σχέδιο, υπαρκτό ή ανύπαρκτο, υπόκειται στη δοκιμασία των απρόβλεπτων γεγονότων. Αλλά και επειδή στην ίδια σφαίρα, του «απρόβλεπτου», τοποθετείται ο Ντόναλντ Τραμπ. Θα μπορούσαμε έτσι να φτάσουμε σε μια Pax Trumpiana που θα είναι αναμφίβολα του νέου αμερικανού προέδρου. Αλλά που μπορεί να μην είναι ακριβώς ειρήνη.
