Μιλώντας προ ημερών σε κάποιο αθλητικό ραδιόφωνο, ο Πρωθυπουργός είπε κάτι που μου έκανε εντύπωση, αλλά στο οποίο δεν δόθηκε ιδιαίτερη σημασία.
Συζητώντας για τα γήπεδα των μεγάλων ομάδων είπε ότι «η ΑΕΚ προχώρησε, ο ΠΑΟΚ είναι κοντά στη νέα Τούμπα» αλλά «ο Αλαφούζος δεν ενδιαφέρεται για τον Παναθηναϊκό, ενδιαφέρεται για την πολιτική».
Και για να αποδείξει τον ισχυρισμό του πρόσθεσε ότι «είχε υποτίθεται ως εχθρό τον πρόεδρο του Ολυμπιακού, μετά έγιναν φίλοι» (19/6).
Η διατύπωση με ξένισε για δύο λόγους.
Πρώτον, επειδή δεν καταλαβαίνω τη σχέση ενός γηπέδου με το αν ο ιδιοκτήτης της ομάδας που θα παίζει στο γήπεδο ενδιαφέρεται για την πολιτική.
Θεωρητικά μπορεί ο άνθρωπος να ενδιαφέρεται και για το γήπεδο και για την πολιτική και για την κηπουρική και για το χόκεϊ επί πάγου…
Εκτός αν η μη ενασχόλησή του με την πολιτική αποτελεί προϋπόθεση για το γήπεδο.
Δεύτερον, επειδή δεν καταλαβαίνω τι σχέση έχει το γήπεδο του Παναθηναϊκού με το αν ο Αλαφούζος είναι εχθρός ή φίλος με τον Μαρινάκη ή με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο.
Εκτός αν η σχέση του Αλαφούζου με τον Μαρινάκη αποτελεί προϋπόθεση για το γήπεδο του Παναθηναϊκού.
Υποψιάζομαι ότι το παράδειγμα είναι ενδεικτικό. Κι αυτό επειδή το γενικότερο μήνυμα του Τσίπρα προς τους επιχειρηματίας ήταν ένα μήνυμα συναλλαγής. «Εγώ θα βάζω πλάτη στις δουλειές σας κι εσείς δεν θα ασχολείστε με την πολιτική ή πάντως δεν θα κάνετε πολιτική εναντίον μου».
Δεν είναι τυχαίο ότι επικαλέστηκε τα γήπεδα της ΑΕΚ και του ΠΑΟΚ που προχωρούν κανονικά χωρίς ο Πρωθυπουργός να έχει το παραμικρό πολιτικό παράπονο από τους ιδιοκτήτες τους.
Ενδεχομένως δεν θα είχε ούτε από τον ιδιοκτήτη του Ολυμπιακού αν κι εκείνος είχε δεχτεί να μην ενδιαφέρεται για την πολιτική, δηλαδή να θέσει «Το Βήμα» και «Τα ΝΕΑ» υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, όπως του ζητήθηκε.
Κάπως έτσι όμως η στυγνή συναλλαγή μεταξύ κυβέρνησης και επιχειρηματικών συμφερόντων αναδείχτηκε σε μέθοδο διακυβέρνησης πολύ περισσότερο από την εποχή της διαπλοκής όταν ο Τσίπρας φώναζε ότι «όλα τα ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά».
Οι επιχειρηματίες κάνουν τις δουλειές τους και η κυβέρνηση κάνει πολιτική.
Φυσικά και επί τέσσερα χρόνια η «μέθοδος Τσίπρα» απέδωσε.
Το MEGA έκλεισε και έκτοτε ούτε ένα τηλεοπτικό κανάλι (πλην ΣΚΑΪ…) δεν διανοήθηκε να κάνει πολιτική, τη στιγμή που τα «υπόγεια του Μαξίμου» είχαν γεμίσει την αγορά με φιλοκυβερνητικές φυλλάδες.
Αυτή προφανώς δεν είναι μια φυσιολογική κατάσταση δημοκρατίας. Αλλά ακόμη κι ένα τέτοιο αμφιλεγόμενο καθεστώς δεν εμπόδισε τον Τσίπρα να χάσει βαριά στις ευρωεκλογές, να πατώσει στις δημοτικές και να βρίσκεται αντιμέτωπος με άλλη μια βαριά ήττα στις βουλευτικές.
Το ηθικό δίδαγμα λοιπόν είναι αισιόδοξο.
Αφενός επειδή αποδεικνύει ότι καμία συναλλαγή δεν μπορεί να φτιασιδώσει την πραγματικότητα. Θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι που κάνουν σωστά τη δουλειά τους.
Αφετέρου επειδή δείχνει ότι σε καθεστώς ευρωπαϊκής δημοκρατίας τα μέσα επιβολής μιας κυβέρνησης δεν είναι ποτέ τόσο ισχυρά, ούτε τόσο αποτελεσματικά όσο η ίδια η κυβέρνηση νομίζει.
Λογικό. Ούτε η κατασκευή της πραγματικότητας ούτε η επιβολή μιας κατασκευασμένης πραγματικότητας μπορούν να υπερισχύσουν της πραγματικότητας.
Θα ήταν χρήσιμο αν το δίδαγμα αυτό γίνει μάθημα για όλες τις κυβερνήσεις. Αν δηλαδή όλοι συμφιλιωθούν με την ιδέα ότι η δημοκρατία είναι ένας χώρος όπου εκφράζονται και συγκρούονται πολλαπλά κέντρα εξουσίας ή επιρροής και αυτό ακριβώς την καθιστά δημοκρατία.
Επί της ουσίας, πρόκειται για ένα μάθημα άσκησης της εξουσίας.
Διότι, όπως έλεγε και ο Αβραάμ Λίνκολν, «μπορεί κανείς να κοροϊδεύει όλο τον λαό για κάποιο διάστημα ή να κοροϊδεύει ένα κομμάτι του λαού για πάντα αλλά δεν μπορεί να κοροϊδεύει όλο τον λαό για πάντα».
Καταστροφή
Αν ένας τομέας καταστράφηκε κυριολεκτικά στη διάρκεια της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είναι η Παιδεία.
Οσοι υπουργοί παρέλασαν (Μπαλτάς, Φίλης, Γαβρόγλου) έβαλαν το χεράκι τους για να μη μείνει τίποτα όρθιο.
Γιατί άραγε; Η ωμή εξήγηση βρίσκεται στην «ανοιχτή επιστολή», την οποία απηύθυνε ο Γαβρόγλου στον Μητσοτάκη.
Οποιος την διαβάσει, θα καταλάβει. Οι άνθρωποι ουδέποτε αισθάνθηκαν υπουργοί Παιδείας. Τρεις σκασίλες είχαν για το αντικείμενό τους. Δεν υπήρξαν παρά πολιτικοί προϊστάμενοι των συνδικαλιστών της εκπαίδευσης – στους οποίους έκαναν τις χάρες και τα ρουσφέτια…
Οταν λοιπόν ο Φίλης απειλεί με «ολέθρια οπισθοδρόμηση» στα θέματα της Παιδείας αν αλλάξει η κυβέρνηση, τότε όλοι μπορούμε να καταλάβουμε ότι σίγουρα κάτι θα αλλάξει.
Προς το καλύτερο.
