Δημόσια φαρμακευτική περίθαλψη: άλλος κερνάει, άλλος πληρώνει

Ισως το πιο αποτυχημένο μέτρο που εμπνεύστηκαν οι «θεσμοί» κατά τη διάρκεια των αλλεπάλληλων μνημονίων είναι ο μηχανισμός των υποχρεωτικών επιστροφών, δηλαδή των περίφημων «clawbacks». Σε έναν χώρο όπως αυτός της παροχής φροντίδας υγείας, όπου σχεδόν τα πάντα βρίσκονται υπό διατίμηση, δηλαδή το κράτος καθορίζει τις τιμές για τα φάρμακα, τις εξετάσεις, τα νοσήλια και πολλά άλλα, αντί να εστιαστεί ο κρατικός μηχανισμός στη δημιουργία μηχανισμών αξιολόγησης και ελέγχου της ζήτησης, επαναπαύεται στην ύπαρξη των μηχανισμών υποχρεωτικών επιστροφών και πλέον τους έχει αναγάγει σε εργαλείο χρηματοδότησης του συστήματος. Πώς λειτουργεί αυτό το μοντέλο; Ας δώσουμε σε όσο γίνεται περισσότερους όσο γίνεται περισσότερα, με όσο γίνεται μικρότερη επιβάρυνση για αυτούς, και αν δεν φτάνει ο προϋπολογισμός, όσα χρήματα ξοδευτούν παραπάνω θα υποχρεώσουμε τους παρόχους να μας τα επιστρέψουν δηλαδή τις φαρμακευτικές εταιρείες, τις ιδιωτικές κλινικές, τα διαγνωστικά εργαστήρια και όσους άλλους παρέχουν υλικά και υπηρεσίες στο δημόσιο σύστημα υγείας. Δημιούργησαν ένα δημόσιο σύστημα υγείας του οποίου το κόστος αυξάνεται συνεχώς, αλλά η δημόσια χρηματοδότησή του παραμένει σταθερή για τα τελευταία τέσσερα χρόνια τουλάχιστον. Ξέχασαν όμως μια «λεπτομέρεια», αυτό το μοντέλο έχει ημερομηνία λήξης για τους παρόχους, ουσιαστικά τους οδηγεί στην κατάρρευση και όταν θα συμβεί αυτό αφενός οι ασθενείς θα κινδυνεύσουν να μείνουν χωρίς φάρμακα και άλλες υπηρεσίες, αφετέρου το σύστημα θα χρειαστεί μονομιάς μια σημαντικότατη χρηματοδότηση που είναι αμφίβολο αν μπορεί να την αντέξει ο ταλαιπωρημένος προϋπολογισμός για την Υγεία. Τελικά το μοντέλο αυτό έχει ημερομηνία λήξης για το δημόσιο σύστημα υγείας.

Και βέβαια ενώ δεκάδες μέτρα των «θεσμών» προκάλεσαν τις αντιδράσεις και την απροθυμία των κυβερνήσεων να τα εφαρμόσουν, τα clawbacks τα υιοθέτησαν με χαρακτηριστική ευκολία και τελικά τα έφτασαν στο άλλο άκρο. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ φρόντισε στο όνομα μιας «καθολικής» κοινωνικής πολιτικής – αλλά χωρίς καθόλου επιπλέον χρήματα – να δώσει πρόσβαση και ΑΜΚΑ σε ασφαλισμένους, ανασφάλιστους, πρόσφυγες και όποιον χαρακτήρισε «ευαίσθητη κοινωνική ομάδα», αδιαφορώντας για το αν η αδυναμία (ή απροθυμία;) ελέγχων οδηγεί στην κατάχρηση των παροχών ή για το ποιο κόστος επιφέρουν στο σύστημα οι παροχές αυτές. Εχουν συνειδητοποιήσει κάποιοι ότι το παρόν σύστημα αποτελεί κίνητρο για όσους μπορούν, να μην ασφαλίζονται; Γιατί να το κάνουν αφού ως ανασφάλιστοι δικαιούνται τα ίδια ή και περισσότερα από τους ασφαλισμένους;