Στον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία, που διεξήχθη το 2009 με μεγάλη συμμετοχή εκπαιδευτικών και ανθρώπων που γνωρίζουν θεωρητικά και πρακτικά τα θέματα τής Παιδείας, μάς απασχόλησε ιδιαίτερα το θέμα τού Λυκείου και τού ρόλου του στην Εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Μετά από μακρά, σύνθετη και πολυεπίπεδη δημιουργική συζήτηση καταλήξαμε ότι το Λύκειο πρέπει να ξαναβρεί τον ρόλο του και τη βαρύτητά του και να αποτελεί βασικό κριτήριο εισαγωγής στα ΑΕΙ.
Αυτό σημαίνει ότι η επίδοση τού μαθητή στα τρία χρόνια τού Λυκείου (και όχι μέσα σ’ ένα τρίωρο εξέτασης!) θα διαμορφώνει μια αξιόπιστη εικόνα των δυνατοτήτων τού μαθητή, παίρνοντας τη μορφή ενός είδους «Ακαδημαϊκού Απολυτηρίου». Αυτή η επίδοση θα μετράει κυρίως στην εισαγωγή στα ΑΕΙ σε συνδυασμό με μια πανελλαδική εξέταση που θα συμπληρώνει την εικόνα τού υποψηφίου για όσο καιρό και όσες περιπτώσεις κρίνεται σκόπιμο από τα ίδια τα ΑΕΙ.
Ετσι θα επιτευχθούν οι εξής σημαντικοί στόχοι:
α) Θα ξανασταθεί στα πόδια του το Λύκειο ως καθοριστική παιδευτική βαθμίδα για την πνευματική ωριμότητα που έχουν οι μαθητές 15-18 ετών. Θα υπάρξει «ανάσταση τού Λυκείου» που τώρα αποτελεί μια «περίεργη βαθμίδα» οιονεί άτυπου Φροντιστηρίου, αναξιόπιστου όμως επ’ ωφελεία ανεπίσημων ιδιαιτέρων μαθημάτων και επίσημων Φροντιστηριακών.
β) Θα ξαναβρούν οι διδάσκοντες εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων (όχι μόνο των μαθημάτων των Εισαγωγικών) το κίνητρο και το κύρος για ουσιαστικό παιδευτικό έργο. Αρα θα ξαναλειτουργήσει όπως παλιά το Λύκειο με ασφαλιστικές δικλίδες τον έλεγχο τής «τράπεζας θεμάτων» που θα αποτρέπει οποιεσδήποτε παρεκκλίσεις.
γ) Θα εκλείψει το ισχύον αναντίρρητα αντικειμενικό στη διεξαγωγή του σύστημα εξετάσεων, το οποίο όμως είναι άδικο, απάνθρωπο, αναξιόπιστο (υπερισχύει η απομνημόνευση), πανάκριβο και ψυχοφθόρο για μαθητές και γονείς.
Αρα έτσι θα ισχύσει ένα σύστημα εισαγωγής, που θα στηρίζεται στο Απολυτήριο τού Λυκείου (βάσει τής συνολικής επίδοσης στα 3 έτη), αυτό που εφαρμόζεται γενικότερα στις περισσότερες προηγμένες χώρες και που σταδιακά – κατακτώντας πλήρη αξιοπιστία – θα αποτελεί και το μόνο κριτήριο εισαγωγής. Ετσι θα αρθεί και η αδικία έως πρόκληση που πάει να δημιουργηθεί μεταξύ εισαγωγής στα κρατικά ΑΕΙ «με εξοντωτικές εξετάσεις» και εισαγωγή στα μη κρατικά «μόνο με δίδακτρα».
Τελικά, μάς ενδιαφέρει μια ποιότητα παιδείας ή ένα τεχνικό θέμα πώς μπορεί κανείς να βρεθεί σε ένα ΑΕΙ με όποιο τρόπο και κόστος;
Ο κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης είναι ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.
