Στο πρόσφατο ετήσιο συνέδριο των Ενώσεων Ιδιοκτητών και Δημοσιογράφων Περιφερειακού Τύπου, συζητήθηκε και το θέμα «Ο Τύπος και η 4η Βιομηχανική Επανάσταση». Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από έρευνες στο συνέδριο για το παρόν και το μέλλον του κλάδου ήταν σχετικά ευνοϊκά για τις εφημερίδες της Περιφέρειας. Η αξιοπιστία τους, οι κυκλοφορίες τους και η σοβαρή και επίπονη δουλειά τους έχουν καλύτερη αποδοχή από τον Τύπο εθνικής εμβέλειας. Παρά τη ζοφερή οικονομική εικόνα (φορολογία, διαφημιστική πίτα), αλλά και με αποφασιστικότητα να συνεχίσουν το έργο τους, είχαν τον χρόνο να συζητήσουν και το μέλλον τους. Δηλαδή τις επιπτώσεις που θα έχει η 4η Βιομηχανική Επανάσταση που είναι ήδη παρούσα.
Σήμερα, η Τεχνητή Νοημοσύνη αξιοποιείται από μεγάλο διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο, που πουλάει το προϊόν του που «παράγεται» από τον υπολογιστή. Με κατάλληλους αλγορίθμους μπορεί να φιλτράρει στο Διαδίκτυο ημερήσιες ειδήσεις σε χρόνο μηδέν. Η ψηφιακή δημοσιογραφία (digital journalism) έχει αποκτήσει και την πρώτη πανεπιστημιακή σχολή στο Columbia. Τα επαγγέλματα που παραμένουν αλώβητα είναι, μεταξύ άλλων, η ερευνητική δημοσιογραφία, οι συνεντεύξεις, οι τοπικού ενδιαφέροντος ειδήσεις και τα ρεπορτάζ κ.λπ.
Σήμερα πολλές μεγάλες εφημερίδες και περιοδικά αξιοποιούν την ερευνητική δημοσιογραφία. Η διαΝΕΟσις από την ίδρυσή της τοποθετήθηκε σε αυτόν τον χώρο. Με τις έρευνές της διευκολύνει το έργο της ερευνητικής δημοσιογραφίας στην Ελλάδα.
Με αυτή τη λογική, πριν από δέκα ημέρες, οι δημοσιογράφοι τριών μεγάλων εφημερίδων («Le Monde», «The Guardian» και «Süddeutsche Zeitung» δημοσίευσαν μια έρευνα που αφορά τα εμφυτεύματα κάθε είδους (σε γοφούς, γόνατο, καρδιά, στήθος κ.λπ.) που για διαφορετικούς λόγους προκάλεσαν πόνους και ανάγκη για διορθωτικές επεμβάσεις. Ερεύνησαν λοιπόν αφενός τον τρόπο που προωθούν τα προϊόντα τους οι εταιρείες και τη λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών. Η FDA είναι υπεύθυνη για τους ελέγχους στην Αμερική, αλλά ο αντίστοιχος Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) δεν έχει τέτοια αρμοδιότητα. Χωρίς να μπορούμε να ενστερνιστούμε τα αποτελέσματα της έρευνας, θα παρουσιάσουμε τα βασικά σημεία της.
1.1. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από τις εφημερίδες και το BBC στο πλαίσιο της Διεθνούς Κοινοπραξίας Δημοσιογράφων Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (ICIJ). Βασίστηκε σε πλήθος εγγράφων, αναφορών και συνεντεύξεων με ασθενείς, γιατρούς κ.λπ. Σε αυτήν ανήκουν δεκάδες δημοσιογράφοι, που υποστηρίζονται από κορυφαίες εφημερίδες και άλλα ΜΜΕ και έγινε γνωστή από τα Panama Papers.
1.2. Αφορά όλες τις συσκευές που τοποθετούνται στο σώμα του ασθενούς. Οι κυριότερες ατέλειες παρατηρήθηκαν στην ολική αντικατάσταση γοφών και γονάτων, στο στήθος, στους βηματοδότες και στις βαλβίδες, στους εμφυτευμένους απινιδωτές, στις συσκευές ρύθμισης της ινσουλίνης κ.α.
1.3. Στις ΗΠΑ εκατομμύρια ασθενείς προέβησαν σε αναφορές στη δημόσια αρχή και 500.000 ασθενείς υποβλήθηκαν σε νέες εγχειρήσεις για την αντικατάσταση εμφυτευμάτων την τελευταία δεκαετία.
1.4. Τα εμφυτεύματα δεν ελέγχονται από την FDA και την EMA, όπως συμβαίνει με μεγάλη επιτυχία για τα φάρμακα. Η ΕΕ από το 2014 άρχισε τις νομοθετικές διαδικασίες αυστηρότερου ελέγχου και από το 2020 και μετά θα εφαρμοστεί η σχετική νομοθεσία. Η γερμανίδα πρώην ευρωβουλευτής Dagmar Roth-Behrendt δήλωσε ότι στα 25 χρόνια θητείας της στην Επιτροπή για την εσωτερική αγορά τα λόμπι των εταιρειών και των εμπόρων των ιατρικών συσκευών είναι από τα πιο «σκοτεινά». Εξω από το σπίτι της σοσιαλίστριας πολιτικού στο Βερολίνο το 2012 είχε εκραγεί βομβιστικός μηχανισμός, που όμως είχε χρεωθεί σε ελληνική τρομοκρατική οργάνωση («Φίλοι του Λουκάνικου», του γνωστού σκύλου που «παρακολουθούσε» τις διαδηλώσεις των Αγανακτισμένων) λόγω της δραστηριότητας του συζύγου της Χόρστ Ράιχενμπαχ, που υπήρξε επικεφαλής της Task Force στην Ελλάδα.
1.5. Οι συσκευές επιτρέπεται να διατίθενται στην αγορά χωρίς να έχουν προηγηθεί δοκιμαστικές εφαρμογές σε ασθενείς. Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο την τριετία 2015-2018 καταγράφηκαν 62.000 τραυματισμοί από τη χρήση τέτοιων συσκευών, με το 1/3 να είναι σοβαρές και 1.006 θανατηφόρες.
1.6. Δεν υπάρχουν δημόσιες βάσεις δεδομένων για τα γεγονότα αυτά, το είδος των συσκευών με τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά για κάθε ασθενή κ.λπ. Τα στοιχεία τα παρέχουν οι εταιρείες και οι παθόντες. Σε κάποιες περιπτώσεις, εταιρείες αρνήθηκαν να δώσουν στοιχεία στους δημοσιογράφους επικαλούμενες το ιατρικό απόρρητο. Η έρευνα κατέφυγε στη χρήση ειδικών αλγορίθμων για τη συλλογή στοιχείων από τον Τύπο.
1.7. Η διαπίστωση του Carl Heneghan, καθηγητή στην Οξφόρδη, περιγράφει ίσως με λίγα λόγια την ακριβή κατάσταση του χώρου. «Οι ασθενείς, λόγω της έλλειψης ρυθμίσεων, βρίσκονται σε οιονεί πείραμα χωρίς να το ξέρουν».
Η τελευταία παράγραφος θυμίζει τον τρόπο δοκιμών των εμβολίων κατά την ανακάλυψή τους, όπου μεγάλος αριθμός ασθενών πέθανε στο στάδιο πειραματισμών των αντιικών εμβολίων μέχρις ότου η σωτήρια ανακάλυψη έσωσε και σώζει πολλά εκατομμύρια ανθρώπους. Μόνο που αυτό συνέβη πριν από δύο αιώνες.
Οι πρώτες αντιδράσεις ευρωπαίων πολιτικών στην έρευνα ήταν άμεσες. Ο γερμανός υπουργός Υγείας Jens Spahn δήλωσε ότι θα δημιουργηθεί άμεσα ανεξάρτητη από τις εταιρείες βάση δεδομένων στη διάθεση του κοινού, ενώ νέοι ευρωπαϊκοί κανονισμοί έχουν ήδη εγκριθεί με χρόνο εφαρμογής το 2020 με στόχο την ενδεχόμενη αυστηροποίησή του. Στο ίδιο πνεύμα αντέδρασαν και πολλοί υπουργοί ευρωπαϊκών κρατών (Ιταλία, Βέλγιο, Σλοβενία, Μ. Βρετανία, Δανία). Που σημαίνει ότι η έρευνα ήταν αποτελεσματική και εντόπισε παραλείψεις στη νομοθεσία.
Από την άλλη, το ζήτημα είναι ότι το όλο θέμα δεν πρέπει να αξιοποιηθεί από λαϊκιστικούς κύκλους, ώστε να μηδενιστεί η πρόοδος, όπως γίνεται με τα εμβόλια.
Μιλώντας με ειδικό που παρακολουθεί το θέμα, πήρα μια πιο ψύχραιμη απάντηση. Χωρίς να αρνηθεί την ανάγκη αυστηρότερων ρυθμιστικών κανόνων, επισήμανε ότι η δημοσιογραφική έρευνα παρέλειψε κάποιο σημαντικό στοιχείο. Οτι πολλά εκατομμύρια συνάνθρωποί μας με τη χρήση των νέων μεθόδων σχεδόν αναίμακτης χειρουργικής και νέων συσκευών επανήλθαν στη φυσιολογική ζωή, ανακουφισμένοι π.χ. από τους αφόρητους πόνους στο ισχίο ή στο γόνατο, ή στη φυσιολογική ζωή που διάγουν όσοι πρόλαβαν το έμφραγμα και τοποθέτησαν στεντ.
ΥΓ.: Οφείλω να πω ότι σε σχετικό χάρτη της έρευνας δεν αναφέρεται καμία αστοχία για οδοντιατρικά εμφυτεύματα.
Ο κ. Αντώνης Τριφύλλης είναι μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της διαΝΕΟσις.
