Η Γεωργία Συλλαίου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1962. Είναι συγγραφέας και μουσικός. Έχουν εκδοθεί τρία βιβλία της: «Στο ακρωτήρι» (Οδός Πανός 2012), «Εκεί κάτω στον ουρανό» (Πόλις 2018) και «Ο δικός της καθρέφτης» (Πόλις 2022), το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο μυθιστορήματος του ηλεκτρονικού περιοδικού «Ο αναγνώστης»
1. Ο κόσμος στα δικά σας μάτια προχωράει γρήγορα ή αργά;
Η διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα είναι 90 λεπτά, αλλά σπανίως τηρείται. Υπάρχουν οι καθυστερήσεις, όπου ο χρόνος επιβραδύνεται, καταιγισμός γρήγορων φάσεων όπου συμβαίνει το αντίθετο. Στην παράταση η αγωνία κορυφώνεται.
Κάθε λεπτό είναι σαν να κρατάει ώρες. Και τέλος έρχονται τα πέναλτι, η πιο δύσκολη ώρα όπου ο χρόνος παγώνει. Ο ποδοσφαιριστής που θα χάσει το μοιραίο γκολ, είναι σαν να πεθαίνει, καταδικάζοντας όλη την ομάδα του σε θάνατο. Σφύριγμα λήξης, φινάλε.
2. Ό,τι είναι προοδευτικό σήμερα γίνεται συντηρητικό στο μέλλον;
‘Οχι απαραιτήτως. Το βιβλίο της Βιρτζίνια Γουλφ Ενα δικό σου δωμάτιο ήταν πολύ μπροστά. Από την άλλη, ο Αρνολντ Σένμπεργκ επινόησε τον σειραϊσμό θέλοντας να σπάσει την κυριαρχία του τονικού συστήματος, αλλά βρέθηκε εγκλωβισμένος σε μια ακόμα πιο αυστηρή συνθήκη που έθετε ακόμα πιο απαγορευτικά όρια στην ελευθερία της μουσικής.
Οποιοσδήποτε θέτει ή επιβάλλει κανόνες στην τέχνη, σύντομα θα έρθει αντιμέτωπος με την ουσία της και βεβαίως κάποτε θα ηττηθεί.
3. Υπάρχει κάποιο πολιτικό γεγονός το οποίο να θεωρείτε ως εμπειρία που σας διαμόρφωσε (ή σας επηρέασε);
Η μεταπολίτευση, τον Ιούλιο του 1974. Στο σπίτι μας ο εμφύλιος μαινόταν με αμείωτη ένταση. Ο μπαμπάς έκλεινε την τηλεόραση όταν έβλεπε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, η μαμά έβαζε τις φωνές και την άνοιγε ξανά. Παρ’ όλα αυτά υπήρχαν προσδοκίες εκατέρωθεν, κάτι επιτέλους άλλαζε, κάτι που όλοι ήλπιζαν και περίμεναν από καιρό.
Με την αδελφή μου βάλαμε τα καλά μας φουστάνια, τους αφήσαμε να τσακώνονται και βγήκαμε στους δρόμους. Αυτοκίνητα κορνάριζαν, κάποιος άγνωστος με αγκάλιασε και με σήκωσε ψηλά. Παρά το νεαρό της ηλικίας μου ήμουν λίγο μελαγχολική, κάτι μου έλεγε πως αυτή η ενωτική έκσταση δεν θα κρατούσε για πολύ. Αλλωστε, σε λίγο θα επιστρέφαμε στο σπίτι.
4. Εγκαταλείψατε κάποια πολιτική σας πεποίθηση στην πορεία του χρόνου;
Ανέκαθεν αντιμετώπιζα την πολιτική με σκεπτικισμό, οπότε δεν εντάχθηκα ποτέ σε κάποια κομματική παράταξη. Η εξουσία, ακόμα και όταν ασκείται από έναν διαχειριστή πολυκατοικίας, χειραγωγεί, καθοδηγεί, θολώνει τη σκέψη.
Επομένως, δεν υπήρχε κάποια πεποίθηση που θα εγκατέλειπα, από τη στιγμή που δεν την ενστερνίστηκα. Εξακολουθώ να εκτιμώ τις παλιές σταθερές αξίες του ανθρωπισμού, της δικαιοσύνης, της ελευθερίας του λόγου, του δικαιώματος στη διαφορά.
5. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας μας;
Η έξαρση του εθνικισμού, η άνοδος της Ακροδεξιάς και ο απίστευτος αριθμός των γυναικοκτονιών.
6. Ήσασταν ή όχι δημοφιλής στο σχολείο; Και τι σας έμαθε αυτό για τη ζωή;
Πίστευα ότι δεν ήμουν. Δεν εμπιστευόμουν τον εαυτό μου. Οι συμμαθήτριές μου με διαβεβαιώνουν ότι ήμουν το δημοφιλέστερο άτομο στην τάξη γιατί έγραφα ωραίες εκθέσεις και έκανα αταξίες. Υποστήριζα τους «διαφορετικούς», το δικαίωμα στην τεμπελιά και στις αντιρρήσεις σε ό,τι δεν σήκωνε αντίρρηση.
Ετσι έμαθα ότι η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας δεν συμφωνεί υποχρεωτικά με την εικόνα που έχουν οι άλλοι για μας. Δεν υπάρχει λοιπόν μία και μόνη εκδοχή της λεγόμενης πραγματικότητας, ούτε βεβαίως μία και μοναδική θεώρηση του εαυτού και του κόσμου.
7. Υπάρχουν ακόμη ανατρεπτικές ιδέες;
Βεβαίως. Μία και μόνο ηθικά ανιδιοτελής πράξη αρκεί.
8. Ποιο βιβλίο σχετικά με την πολιτική θα συστήνατε ανεπιφύλακτα;
Τον Δέκατο άνθρωπο του Γκρέιαμ Γκριν. To έχω διαβάσει στο πρωτότυπο. Ολα είναι σαφή και δραματικά απλά: Η προδοσία, ο τρόμος, η ατελής ανθρώπινη φύση, η αυτοθυσία, η εξιλέωση.
9. Με τι δεν έχετε συμφιλιωθεί ακόμη στη ζωή ή αργήσατε να συμφιλιωθείτε;
Με τον θάνατο.
10. Τι θα λέγατε πως απαντά καλύτερα στις υπαρξιακές μας αγωνίες; Η φιλοσοφία; Η τέχνη; Η θρησκεία; Κάτι άλλο;
Η φαντασία. Οι παράλληλες πραγματικότητες και κυρίως η προσωπική ματιά με την οποία βλέπουμε τον κόσμο. Και ταυτοχρόνως, η απόσταση από όλα αυτά. Είναι πολύ εύκολο να «χαθεί» κανείς.
11. Ποιο πρόσωπο, ιστορικό ή από τον σύγχρονο κόσμο, θα επιλέγατε ως προνομιακό σας συνομιλητή;
Κανέναν εν ζωή. Προτιμώ να κρατήσω τη δική μου εικόνα. Εχω ήδη απομυθοποιήσει αρκετά πρόσωπα που εκτιμούσα και θαύμαζα όταν τα γνώρισα. Με πρόσωπα που δεν ζουν πια έχω κάνει πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις και αρκετές απ’ αυτές τις έχω καταγράψει.
12. Θα γυρνούσατε τον χρόνο πίσω; Και για ποιον λόγο;
Ο χρόνος έρχεται πίσω χωρίς να τον ανακαλέσω, με βρίσκει και συνήθως με στοιχειώνει. Πολύ συχνά εύχομαι να την κόψει αυτή τη συνήθεια.
13. Ποια συμβουλή ζωής θα δίνατε στον έφηβο εαυτό σας;
Την ίδια ακριβώς ευχή που θα του έδινα και σήμερα, δεδομένου ότι δεν έχω ενηλικιωθεί. Να μη φοβάται και να μην έχει ενοχές.
14. Και ποιο ανάγνωσμα θα συστήνατε σε έναν έφηβο σήμερα;
Προτιμώ να μου συστήνουν οι έφηβοι κάποιο ανάγνωσμα. Εχει περισσότερο ενδιαφέρον.
15. Θα συμφωνούσατε πως όλα, τελικά, είναι πολιτική;
Αλίμονο αν όλα ήταν πολιτική. Δηλαδή η φαντασία, η δημιουργικότητα, η αγάπη, ο έρωτας, η ιδιωτική μας πραγματικότητα. Πάντως κλείνοντας, αυτό που θέλω να πω είναι πως ο πλανήτης βρίσκεται ένα βήμα πριν την ολοκληρωτική καταστροφή.
Και εδώ η πολιτική φέρει ακέραιη την ευθύνη και έχει την υποχρέωση να απολογηθεί, αλλά πολύ φοβάμαι ότι μια απολογία δεν είναι αρκετή για να αναστρέψει την κατάσταση.
