Οουεν Τζίντζεριτς(24 Μαρτίου 1930 – 28 Μαΐου 2023)
Σε έναν χώρο που αποτελεί την κατ’ εξοχήν έκφραση του ορθολογισμού, ο Οουεν Τζίντζεριτς έβρισκε χώρο για τη θρησκεία. Ο καθηγητής Αστρονομίας και Ιστορίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, γεννημένος το 1930 σε οικογένεια Μενονιτών (παρακλάδι των Αναβαπτιστών της ριζοσπαστικής Μεταρρύθμισης) από την Αϊοβα, υποστήριζε σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του πως επιστήμη και πίστη δεν είναι ασυμβίβαστες – αν και υπό προϋποθέσεις: τα γνωστά επιχειρήματα για την πολυπλοκότητα του Σύμπαντος ήταν στοιχεία, αλλά όχι αποδείξεις· η βιβλική αναζήτηση ενός Δημιουργού δεν ανταποκρινόταν στην επιστημονική αναζήτηση των αιτίων· ο «έξυπνος σχεδιασμός» ήταν «ενδιαφέρων ως φιλοσοφική ιδέα, αλλά δεν υποκαθιστά τις επιστημονικές εξηγήσεις που προσφέρει η εξελικτική θεωρία». Αυτός ο συνδυασμός που θυμίζει τον ντεϊσμό των φιλοσόφων του 18ου αιώνα και την άποψη ότι ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο χωρίς να παρεμβαίνει στη συνέχεια στους νόμους της φύσης, μια μάλλον ασυνήθιστη σήμερα στάση ζωής, προσέλκυε ίσως περισσότερο τα φώτα της δημοσιότητας από ό,τι οι πολλαπλές διανοητικές δραστηριότητές του. Ο Τζίντζεριτς έγραψε περισσότερα από 20 βιβλία και πάνω από 600 άρθρα. Αναζήτησε και έφερε στο φως εκατοντάδες αντίτυπα του περίφημου De Revolutionibus του Νικόλαου Κοπέρνικου που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της σύγχρονης αστρονομίας. Εγινε γνωστός για τις θεαματικές διαλέξεις του, όπως αυτή που συμπεριλάμβανε την επίδειξη του Τρίτου Νόμου του Νεύτωνα με χρήση πυροσβεστήρα, αλλά και από τη μίσθωση ενός αεροπλάνου προκειμένου να πετάξει πάνω από την πανεπιστημιούπολη διαφημίζοντας το μάθημά του σε μια χρονιά που το είχαν επιλέξει λιγότεροι φοιτητές απ’ ό,τι συνήθως. Ηταν επίσης εκείνος που το 2005, ως επικεφαλής της Διεθνούς Αστρονομικής Ενωσης, υπεραμύνθηκε της διατήρησης του Πλούτωνα ως πλανήτη προτού ο οργανισμός αποφασίσει τελικά να ταχθεί υπέρ ενός πιο αποκλειστικού προσδιορισμού της έννοιας που τον κατέταξε στη (μάλλον ασαφή για τον μέσο άνθρωπο) κατηγορία των «νάνων πλανητών». Ευρηματικός, ευφυής, εργατικός, ο Τζίντζεριτς υπήρξε το αρχέτυπο του επιστήμονα: εκείνου που δεν αποδέχεται όσες βεβαιότητες δεν προκύπτουν ερευνητικά.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.