Τα γεγονότα τρέχουν, οι προβλέψεις ανατρέπονται, η πραγματικότητα ζαλισμένη. Και τι δεν είχαμε αυτές τις λίγες ημέρες που χώριζαν την άτυπη σύσκεψη κορυφής αρχηγών κρατών και πρωθυπουργών με την ετήσια συνέλευση του ΟΗΕ και την ομιλία Τραμπ. Οχι δηλαδή ότι μας προέκυψε κάτι συνταρακτικά νέο στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής εποχής που σχηματοποιείται μετά την κρίση του 2007 και την ψηφιακή εποχή που εισβάλλει, αλλά ορισμένα ζητήματα αναδείχθηκαν με ωμότητα και με πιο καθαρά σχήματα, χωρίς όμως να μας κάνουν σοφότερους σχετικά με τις τελικές επιλογές. Επιλογές που θα διαμορφώσουν το σκηνικό που θα ζήσουν τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας.
Στο Σάλτσμπουργκ οι περισσότεροι περιμέναμε να αρθεί το αδιέξοδο σχετικά με το Brexit. Δυόμισι χρόνια τώρα η Μεγάλη Βρετανία ταλανίζεται να αποκωδικοποιήσει ποια ακριβώς είναι η απόφαση του βρετανού ψηφοφόρου στο δημοψήφισμα. Ποιες είναι οι καλύτερες συνθήκες αποχώρησης για την οικονομία, την απασχόληση, το εμπόριο. Αυτά δηλαδή τα στοιχειώδη που θα έπρεπε να γνώριζαν οι ψηφοφόροι πριν από το δημοψήφισμα, αντί να βομβαρδίζονται εδώ και έναν μήνα με εκατοντάδες σελίδες οδηγιών για τις επιπτώσεις που θα έχει στην καθημερινή τους ζωή η ηρωική αλλά πένθιμη «σκληρή» έξοδος. Από το τι πρέπει να κάνουν οι καπνοβιομηχανίες για να πουλάνε στα 420 εκατ. κατοίκους των υπολοίπων. Και τι πρέπει να κάνουν; Να αλλάξουν, λέει, τις εικόνες φρίκης για τους καπνιστές, που είναι πνευματική ιδιοκτησία της Ενωσης. Πόσο περισσότερο θα κοστίσει στους βρετανούς καταναλωτές η τηλεφωνική περιαγωγή και πόσο θα χρεώνεται η ανάληψη χρημάτων από κάρτες «άμα τη εξόδω». Οπου βέβαια κανένα λάθος δεν αναγνωρίζεται.
Οι εμπορικές σχέσεις
Τι είδαμε λοιπόν στο Σάλτσμπουργκ, εκτός από τα παιδικά χρόνια του νεαρού Μότσαρτ προτού απορροφηθεί από την άκαρδη Βιέννη;
Είδαμε μια πρωθυπουργό έκπληκτη να διαπιστώνει ότι το πρώτο χαρτί της κυβέρνησής της για τη μετά τις 28.3.2019 εμπορική σχέση των δύο μερών απορρίπτεται στην ψύχρα. Και χωρίς πολλά-πολλά. Ακόμα και κάτι Ανατολικοκεντροευρωπαίοι που έχουν θέματα με τους υπόλοιπους και την ψιλοχάιδευαν στους διαδρόμους, δεν έβγαλαν κιχ όταν ο Αχιλλέας Μακρόν μίλησε και είπε άκαρδα «Εσείς μόνοι σας αποφασίσατε να βγείτε, όμως εμείς δεν πρόκειται να διαλύσουμε το μαγαζί». Δηλαδή δεν θα νερώσουμε το κρασί μας αναστέλλοντας τις δύο από τις τέσσερις ελευθερίες (κίνησης και υπηρεσιών). Δεν θα αφαιρέσουμε την εκχώρηση μέρους της κυριαρχίας μας στο υπερεθνικό όργανο – την Επιτροπή – που διεξάγει με μεγάλη επιτυχία τις διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες για το εμπόριο – μια χαρά τα πάμε. Και δεν θα αφήσουμε να κινούνται ελεύθερα προϊόντα από τρίτες χώρες που θα έχετε εισαγάγει με χαμηλότερες προδιαγραφές υγείας και ασφάλειας για τους ευρωπαίους καταναλωτές και εργαζομένους.
Οχι. Κανένας δεν το περίμενε. Και τώρα η κυρία Μέι, αμφισβητούμενη από ένα μέρος του κόμματός της και απειλούμενη ανά πάσα στιγμή με αιφνίδιες εκλογές, προσπαθεί. Μα τι στο καλό δεν καταλαβαίνει τόσο καιρό; Αυτά που ζητάει στην πραγματικότητα προϋποθέτουν τη διάλυση της εσωτερικής αγοράς, που έχει προσφέρει τρισ. κέρδη για τις εταιρείες και εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Ας μη μας ζαλίζει τον έρωτα και ας διαλέξει. Την έξοδο στο χάος του άτακτου Brexit ή τη σεμνή επιλογή μιας συμφωνίας σαν αυτήν που έχουμε με τον Καναδά ή με τη Νορβηγία. Πάλι καλά θα περάσει. Οχι βέβαια όπως τώρα, αλλά αυτά έχουν οι «περήφανες» πολιτικές. Κοστίζουν κάτι παραπάνω για τους φορολογουμένους αλλά το ευχαριστιούνται οι δημαγωγοί και οι οπαδοί τους.
Το Μεταναστευτικό
Η δεύτερη ψυχρολουσία προέκυψε από το Μεταναστευτικό. Εκεί άκουσαν οι διάφοροι Νεότουρκοι από έναν Μακρόν, που άφριζε μέσα του, ότι δεν αρκεί να είσαι μέσα στην Ενωση και να απολαμβάνεις τα αγαθά της – υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης προερχόμενης κυρίως από τα Ταμεία και συνάλλαγμα από εργαζομένους με τα προνόμια της τρίτης ελευθερίας – και ταυτόχρονα να αρνείσαι και να παραβιάζεις τις βασικές αξίες της ΕΕ ή κοινές κοινοτικές πολιτικές αλληλεγγύης – μετανάστες, πρόσφυγες. «Από εδώ και πέρα τα χρήματα θα τα παίρνετε με προϋποθέσεις. Αν παραβιάζετε τις αρχές μας, τα χρήματα θα κόβονται» είπε και πάλι ο Μακρόν, ακολουθούμενος από τον Φινλανδό, τον Ολλανδό κ.ά. Και πάλι το φόβητρο της αμοιβαιότητας (conditionality) στο τραπέζι!
Τώρα μεταξύ μας, κατά βάθος πιστεύω και εύχομαι – έστω την τελευταία στιγμή – ότι θα βρεθεί ένας από μηχανής θεός. Η λύση του δεσμού μας δεν ωφελεί.
Εξάλλου η παρουσία και η εκτός κειμένου ομιλία του προέδρου των ΗΠΑ στην ετήσια συνέλευση του ΟΗΕ δεν προκάλεσε μόνο γελάκια. Αλλά και ρίγη. Ως άλλος Ζευς εξαπέλυε κεραυνούς κατά της μεταπολεμικής παγκόσμιας ισορροπίας με τον αέρα της μόνης υπερδύναμης: Οχι στους πολυμερείς θεσμούς – ΔΝΤ, ΟΗΕ, ΔΟΕ κ.λπ. Οχι στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το αντιχριστιανικό 27θεο που δεν επιτρέπει την εισαγωγή χλωριωμένων κοτόπουλων και γενετικά μεταλλαγμένων αγαθών.
Ολα αυτά και πολλά άλλα δείχνουν ότι η σύγκρουση των ΗΠΑ με την Ευρώπη είναι αναπόφευκτη και θα είναι διαρκείας. Και εδώ η φωνή του Μακρόν ακούστηκε, σύγχρονου θυμωμένου ημίθεου. Τραγικού ημίθεου. Πληγωμένου από εσωτερικές αντιστάσεις.
Ζούμε στιγμές πρωτοφανείς στη μεταπολεμική περίοδο. Με νέες προκλήσεις και κινδύνους. Με νέα όπλα προπαγάνδας και παραπληροφόρησης, ακόμα και επηρεασμού της κάλπης. Τι έχουμε να αντιτάξουμε στην υπό διαμόρφωση μαύρη Διεθνή; Μα την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα. Που διαμορφώνεται στα θεμέλια της ελληνικής Δημοκρατίας και της αριστοτέλειας Λογικής, θεμέλια του κράτους δικαίου της Αρχαίας Ρώμης. Στον Διαφωτισμό και στον Ιουδαιοχριστιανισμό. Που κατασταλάζουν στη φιλελεύθερη Δημοκρατία.
Ο κ. Αντώνης Τριφύλλης είναι πρώην στέλεχος της ΕΕ και μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της διαΝΕΟσις.