Ιωάννα Λιούτσια: «Ο κόσμος κινείται γρήγορα, αλλά δεν προχωράει»

Η θεατροπαιδαγωγός και ποιήτρια Ιωάννα Λιούτσια πιστεύει ότι ο κόσμος κινείται με δύναμη σε δύο αντίθετες κατευθύνσεις, σαν διελκυστίνδα.

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1992. Εργάζεται ως ηθοποιός, σκηνοθέτρια και θεατροπαιδαγωγός. Η πιο πρόσφατη ποίηση της με τίτλο «Ανοιχτά φωνήεντα και δαγκωμένα σύμφωνα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Θράκα.

Η Ιωάννα Λιούτσια απαντά στο ερωτηματολόγιο του Βήματος.

1. Ο κόσμος στα δικά σας μάτια προχωράει γρήγορα ή αργά;  

«Κινείται γρήγορα, αλλά δεν προχωράει. Μοιάζει να κινείται με φόρα και δύναμη σε δύο αντίθετες κατευθύνσεις, σαν διελκυστίνδα. Οσα βήματα μπορεί να γίνονται προς τα μπροστά άλλα τόσα τραβιόμαστε πίσω».

2.  Ο,τι είναι προοδευτικό σήμερα γίνεται συντηρητικό στο μέλλον;  

«Νομίζω είναι μια σχέση αέναα ανακυκλούμενη. Διαβάζεις για παλιούς πολιτισμούς, για μητριαρχικές κοινωνίες, για κοινότητες που βάσισαν την εύρυθμη λειτουργία και τη μακροημέρευσή τους στην κοινοκτημοσύνη και στην αλληλεγγύη, για πληθυσμούς που είχαν στις συνήθεις πρακτικές τους τατουάζ και piercing ή θεωρούσαν ότι υπάρχουν πάνω από δύο φύλα κ.λπ. Κάποιοι κάποτε επιλέγουν να τα σβήσουν από τις ιστορικές αφηγήσεις ή να τους προσδώσουν αρνητική χροιά. Σε άλλη στιγμή κάποιοι άλλοι τα ξαναφέρνουν στο φως. Μερικές φορές αναρωτιέμαι· τι θεωρείται πραγματικά προοδευτικό σήμερα και δεν έχει υπάρξει ήδη;».

3.  Υπάρχει κάποιο πολιτικό γεγονός το οποίο να θεωρείτε ως εμπειρία που σας διαμόρφωσε (ή σας επηρέασε);

«Η πτώχευση της Lehman Brothers το 2008. Ξεκινούσα τη Β’ Λυκείου τότε και ήταν η πρώτη φορά στη ζωή μου που αισθάνθηκα άγχος για το μέλλον, οικονομική αβεβαιότητα και σκεφτόμουν «τι θα κάνω στην ενήλικη ζωή μου;». Από τότε μέχρι σήμερα, έχοντας μόλις ενηλικιωθεί όταν ήρθε το πρώτο μνημόνιο, το ερώτημα αυτό συνεχίζει να με βασανίζει».

4.  Εγκαταλείψατε κάποια πολιτική σας πεποίθηση στην πορεία του χρόνου;

«Ναι, ότι η τέχνη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Τώρα πιστεύω ότι μόνο η εκπαίδευση μπορεί (τυπική, μη τυπική και άτυπη), η οποία φυσικά περιλαμβάνει και την τέχνη».

5.   Ποιο θεωρείτε πως είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα μας χώρας μας;

«Η αλαζονεία και η ατιμωρησία όσων έχουν εξουσία και η παθητικότητα και η κοντόφθαλμη ιδιοτέλεια όσων δεν έχουν».

6.   Ησασταν ή όχι δημοφιλής στο σχολείο; Και τι σας έμαθε αυτό για τη ζωή;

«Ολως περιέργως ήμουν αρκετά δημοφιλής. Και λέω «όλως περιέργως» γιατί είχα όλα τα φόντα να μην είμαι. Διάβαζα πολύ (κυρίως εξωσχολικά βιβλία), δεν άκουγα τη μουσική που άκουγαν οι φίλοι μου, ντυνόμουν κατά δική τους ομολογία «παράξενα», δεν ακολουθούσα τις μόδες… Νομίζω πως εκείνο που με έσωσε ήταν ότι έπαιζα ποδόσφαιρο και ότι στα σχολεία που πέρασα αυτό ήταν ΟΚ για ένα κορίτσι και ότι ευχαρίστως αναλάμβανα έναν διαμεσολαβητικό ρόλο εκφράζοντας τα αιτήματά μας σε καθηγητές/καθηγήτριες κ.λπ.

Αναστοχαζόμενη τώρα εκείνη την περίοδο σκέφτομαι πως αν διδάχθηκα κάτι, είναι ότι δεν πρέπει να φοβάμαι να είμαι ο εαυτός μου και να φέρω μαζί μου όλα τα στοιχεία που θεωρώ ετερόκλητα και παράξενα. Με ανοιχτότητα και ειλικρίνεια ο κόσμος προσεγγίζεται (συνήθως) πιο εύκολα. Και ίσως κάποιο άτομο κρύβει και εκείνο, γιατί ντρέπεται ή φοβάται, κάτι που θα μοιραζόσασταν και οι δυο με αγάπη».

7.  Υπάρχουν ακόμη ανατρεπτικές ιδέες;

«Εξαρτάται τι εννοεί κανείς ανατρεπτικό. Προσωπικά νιώθω να ανατρέπουν δυσάρεστα τη ζωή μου και τον κόσμο παλιές και καλά θεμελιωμένες (δυστυχώς) ιδέες και συμπεριφορές όπως αυτές που σχετίζονται με τον ρατσισμό, τον σεξισμό, την εκμετάλλευση κ.λπ.».

8. Ποιο βιβλίο σχετικά με την πολιτική θα συστήνατε ανεπιφύλακτα;

«Εχω την αίσθηση πως αν θέλουμε να μάθουμε από πολιτική, πρέπει να διαβάσουμε Ιστορία. Παρ’ όλο που είναι ευρωκεντρικό, ενδεικτικά θα πρότεινα το Ευρωπαϊκή Ιστορία. Ο δυτικός πολιτισμός: Νεότεροι Χρόνοι του Εντουαρντ Μπερνς».

9. Με τι δεν έχετε συμφιλιωθεί ακόμη στη ζωή ή αργήσατε να συμφιλιωθείτε;

«Με το γεγονός ότι δεν πρόκειται να κάνω όλα όσα ήθελα μικρή».

10. Τι θα λέγατε πως απαντά καλύτερα στις υπαρξιακές μας αγωνίες; Η φιλοσοφία; Η τέχνη; Η θρησκεία; Κάτι άλλο;

«Οι άνθρωποι που αγαπάμε και μας αγαπάνε».

11. Ποιο πρόσωπο, ιστορικό ή από τον σύγχρονο κόσμο, θα επιλέγατε ως προνομιακό σας συνομιλητή;

«Οσο το σκέφτομαι, συνειδητοποιώ ότι θα ήθελα – μες στην ελευθερία που η υποθετική ερώτηση μου δίνει – να καλέσω πολλούς και φαινομενικά αταίριαστους συνομιλητές: τον Βάλτερ Μπένγιαμιν, την Αμέλια Ερχαρτ, τον Κώστα Καρυωτάκη, τη Λάιζα Μινέλι, τον Μπέρτολτ Μπρεχτ, τη Φραν Λίμποβιτς, τον Ουμπέρτο Εκο…».

12. Θα γυρνούσατε τον χρόνο πίσω; Και για ποιον λόγο;

«Μόνο αν θα μπορούσα να αποτρέψω το αναπόφευκτο δικών μου προσώπων».

13. Ποια συμβουλή ζωής θα δίνατε στον έφηβο εαυτό σας;

«Να μη χάνει τον χρόνο του με φόβους, αγωνίες και άγχη, είτε για το σχολείο είτε για τις διαπροσωπικές του σχέσεις».

14. Και ποιο ανάγνωσμα θα συστήνατε σε έναν έφηβο σήμερα;

«Θα σύστηνα ένα βιβλίο που αγάπησα πολύ και η ίδια στην εφηβεία μου. Την Ιστορία δύο πόλεων του Κάρολου Ντίκενς, όπου η Ιστορία διαπλέκεται με τις προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων, διαμορφώνοντάς τες. Αλλωστε η εναρκτήρια φράση του έργου θα μπορούσε να περιγράψει και το σήμερα: «It was the worst of times, it was the best of times»».

15. Θα συμφωνούσατε πως όλα, τελικά, είναι πολιτική;

«Οπωσδήποτε. Διαφάνηκε νομίζω και στις προηγούμενες απαντήσεις μου πως το πιστεύω αυτό για την τέχνη, την οικονομία, την ιστορική γνώση, αλλά όχι μόνο. Οποιαδήποτε σχέση και διάδραση με τους άλλους είναι στο φάσμα του πολιτικού. Ακόμη και η στάση μας απέναντι στην οικογένεια, στον/η σύντροφό μας, σε έναν υπάλληλο που θα μας εξυπηρετήσει κ.ο.κ., όλα είναι πολιτική».

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.