Ο διορατικός παραγωγός

Τζέρι Μος(8 Μαΐου 1935 – 16 Αυγούστου 2023)

200 δολάρια, ένα γκαράζ για γραφείο, δύο τηλέφωνα. Δεν χρειαζόταν τίποτα παραπάνω για να ιδρύσεις μια δισκογραφική εταιρεία το 1962 – τουλάχιστον για τον τρομπετίστα Χερμπ Αλπερτ και τον παραγωγό Τζέρι Μος, τα δύο αρχικά της μετέπειτα διάσημης A & M. Τα επόμενα χρόνια ο Αλπερτ θα ήταν μουσικά η κινητήρια δύναμη της επιχείρησης κυκλοφορώντας 13 χρυσούς δίσκους ως το 1970, ο άνθρωπος όμως με το όραμα ήταν ο συνέταιρός του. Από τα νεανικά του χρόνια ως σερβιτόρος στη Νέα Υόρκη ο Μος ονειρευόταν τη σόου μπίζνες και όπως πλήθη άλλων ενέδωσε στην έλξη του Λος Αντζελες. Η συνάντηση με τον Αλπερτ ήταν καταλυτική: το 1966 η κοινή εταιρεία ήδη διακρινόταν στο easy listening, πουλούσε 13 εκατομμύρια δίσκους και είχε μετακομίσει στο παλιό στούντιο του Τσάρλι Τσάπλιν στη Λα Μπρία. Τον Ιούνιο του 1967, ο διαρκώς ανήσυχος για νέους ήχους Μος παρακολούθησε το φεστιβάλ του Μοντερέι και είδε το φως το αληθινό – εκείνο του ροκ. «Στενοχωρημένος και ντροπιασμένος» για την απουσία του από τον κατάλογό τους ως τότε, έσπευσε να αναπληρώσει τον χαμένο χρόνο: μέσα στην επόμενη εικοσαετία η A & M θα γινόταν το σπίτι των Τζο Κόκερ, Procol Harum, Free, Πίτερ Φράμπτον, Squeeze, Supertramp, Captain Beefheart, Police, Go-Go’s, Soundgarden χωρίς να παραλείπονται πιο ποπ ονόματα όπως οι Κατ Στίβενς, Τζάνετ Τζάκσον, Σουζάν Βέγκα και Σέριλ Κρόου. Κοινή συνισταμένη ήταν η απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία που απολάμβαναν στην εταιρεία. Εξ ου και όταν το παιχνίδι άλλαξε πίστα και ο οικονομικός παράγοντας, τα μπόνους, οι μεταγραφές, ο ανταγωνισμός, θεμιτός και αθέμιτος, μετέβαλε την αγορά σε ρινγκ, οι A & M πούλησαν την επιχείρηση στον κολοσσό Polygram για 500 εκατομμύρια δολάρια. Ο επίλογος μιας εξαιρετικά δημιουργικής εποχής είχε ήδη γραφτεί και το μυστικό της επιτυχίας ήταν κοινό: «Την καλύτερη μουσική οι άνθρωποι τη γράφουν όταν κάνουν ό,τι θέλουν, όχι όταν κάνουν ό,τι θέλουμε εμείς», όπως επιγραμματικά το έθετε ο Μος.