Ο δεξιοτέχνης πιανίστας

Μεναχέμ Πρέσλερ(16 Δεκεμβρίου 1923 – 6 Μαΐου 2023)

Από το Μαγδεμβούργο στην Τεργέστη, από την Τεργέστη στη Χάιφα, από τη Χάιφα στο Σαν Φρανσίσκο, η ζωή του Μέναχεμ Πρέσλερ ήταν μια διαρκής μετάβαση από προορισμό σε προορισμό. Εφυγε με την οικογένειά του από τη ναζιστική Γερμανία το 1939, αφού επέζησαν κρυμμένοι από την καταστροφή της οικογενειακής επιχείρησης στη διάρκεια του πογκρόμ γνωστού ως «Νύχτα των Κρυστάλλων» τον Νοέμβριο του 1938. Κατέληξαν στο Ισραήλ όπου σε ηλικία 16 ετών ο Πρέσλερ εμφανίστηκε στο πιάνο με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Παλαιστίνης. Το 1946 μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου κέρδισε έναν διεθνή διαγωνισμό και την επόμενη χρονιά έπαιξε για πρώτη φορά στο Κάρνεγκι Χολ. Ο αρχικός κύκλος του ήταν ο κύκλος των ευρωπαίων εξορίστων: Τόμας Μαν, Αρνολντ Σένμπεργκ, Ιγκορ Στραβίνσκι, Οσκαρ Κοκόσκα, Αρτουρ Σνάμπελ. (Κάποτε σε ένα ρεσιτάλ στο σπίτι της περιβόητης για την ερωτική της πολιτεία Αλμα, χήρας του Γκούσταβ Μάλερ, ρώτησε αν μπορούσε να βγάλει το σακάκι του. «Κύριε Πρέσλερ, σε ό,τι με αφορά, μπορείτε να τα βγάλετε όλα» του απάντησε εκείνη.) Το 1955 δημιούργησε το ονομαστό τρίο Beaux Arts, το οποίο παρέμεινε ενεργό και διάσημο για τα επόμενα 53 χρόνια. Με εκλεπτυσμένη μουσική αίσθηση, ευαισθησία και δεξιοτεχνία, ο Μεναχέμ Πρέσλερ όχι μόνο δημιούργησε τη δική του ταυτότητα, έδωσε νέα ποιότητα στον συνδυασμό πιάνου, βιολιού και τσέλο. Επιδίωξή του, όπως και όσων άλλων στελέχωσαν το συγκρότημα όλες αυτές τις δεκαετίες, ήταν να φέρει την κλασική μουσική κοντά στο ευρύτερο δυνατό κοινό. «Αναζητούσαμε το γαλαζοπούλι της ευτυχίας» το έθετε ο ίδιος επιγραμματικά. Σε όλες αυτές τις δεκαετίες της ακαταπόνητης υπηρεσίας του (παράλληλα με τους Beaux Arts δίδασκε στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα) δεν έπαψε στιγμή να θεωρεί ότι η σωτηρία από τους ναζί έφτανε για να είναι όλος του ο βίος ευλογημένος – και πάντοτε θυμόταν με ευγνωμοσύνη τον γερμανό δάσκαλο της μουσικής που στα χρόνια του Χίτλερ τον δίδασκε κρυφά, με κίνδυνο της ζωής του.