Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Από το 1999 έως σήμερα εργάζεται ως παραγωγός στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του με τίτλο «Η διασκευή του εαυτού μου στις 06.30» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ικαρος.
Ο Θάνος Σταθόπουλος απαντά στο ερωτηματολόγιο του Βήματος.
1. Ο κόσμος στα δικά σας μάτια προχωράει γρήγορα ή αργά;
«Ποιος κόσμος ακριβώς; Υποθέτω ότι αναφέρεστε στον αναπτυγμένο κόσμο. Σε σχέση με τον προηγούμενο αιώνα, κυρίως τον μεταπολεμικό κόσμο και τις δεκαετίες που ακολούθησαν, όχι μόνο προχωράει γρήγορα, καλπάζει. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι: Προς τα πού; Και εάν όντως πρόκειται για προχώρημα ή για ανεξέλεγκτη κίνηση ή ακινησία εντός ξέφρενων ταχυτήτων. Η τεχνολογία πάντως δεν υπάρχει περίπτωση να φρενάρει. Δεν μπορεί να υπάρξει ασφαλής πρόβλεψη για το μέλλον. Ως προς τον υπόλοιπο κόσμο, γνωρίζουμε τι συμβαίνει».
2. Ο,τι είναι προοδευτικό σήμερα γίνεται συντηρητικό στο μέλλον;
«Στις μέρες μας υπάρχει σύγχυση ως προς το τι είναι προοδευτικό και τι συντηρητικό: τα όρια είναι περιπλεγμένα. Συχνά προτάσσουμε ως προοδευτικό κάτι που μπορεί να είναι συντηρητικό. Η μοίρα των πραγμάτων (και των ιδεών) είναι να παλιώνουν. Τα πάντα υπόκεινται σε νέες κριτικές προσεγγίσεις και αποτιμήσεις. Πέραν αυτών, ό,τι αντέχει και βρίσκει τη θέση του στον χρόνο δεν προσδιορίζεται πια ως σχήμα, αλλά ως αλήθεια».
3. Υπάρχει κάποιο πολιτικό γεγονός το οποίο να θεωρείτε ως εμπειρία που σας διαμόρφωσε (ή σας επηρέασε);
«Η δικτατορία, στα επτά χρόνια της οποίας ήμουν παιδί, και τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, ως έφηβος πια. Ως παιδί αισθανόμουν το βαρύ και μουντό κλίμα των ημερών, ως έφηβος ήμουν ξένος ως προς τα τεκταινόμενα της Μεταπολίτευσης, την άνευ όρων πολιτικοποίηση και τη συνθηματολογία∙ με απωθούσαν, δεν μπορούσα να ταυτιστώ, ήμουν απών. Πιθανώς από τις μέρες εκείνες προέρχεται, εν μέρει, το αίσθημα του μη-ανήκειν που με συνοδεύει σε όλη μου τη ζωή: η απόσταση, ένα είδος ξενότητας».
4. Εγκαταλείψατε κάποια πολιτική σας πεποίθηση στην πορεία του χρόνου;
«Οχι, δεν συνέβη. Αλλά δεν ήταν οι πολιτικές πεποιθήσεις και οι πολιτικοί χώροι που καθόρισαν ή νοηματοδότησαν τη ζωή μου. Αντιθέτως∙ άλλη ήταν η αντίληψή μου».
5. Ποιο θεωρείτε πως είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας μας;
«Η πλήρης αποτυχία της να ανιχνεύσει τη φυσιογνωμία της και να συνθέσει το αληθινό της πρόσωπο. Θα ήταν περιττό φυσικά ν’ αναφερθώ στις παθογένειες του νεοελληνικού κράτους∙ ως ανοιχτές πληγές, είναι γνωστές σε όλους».
6. Ησασταν ή όχι δημοφιλής στο σχολείο; Και τι σας έμαθε αυτό για τη ζωή;
«Ημουν εξαιρετικά δημοφιλής – ίσως ο πιο δημοφιλής του σχολείου. Αντιλήφθηκα ότι η αναγνωρισιμότητα, το να είσαι δημοφιλής την ίδια στιγμή που σου δίνει ελευθερία κινήσεων σε εγκλωβίζει».
7. Υπάρχουν ακόμη ανατρεπτικές ιδέες;
«Δεν ξέρω, δεν μπορώ εύκολα να τις αναγνωρίσω∙ το σίγουρο είναι ότι υπάρχουν ανατρεπτικές διαθέσεις. Ευτυχώς!».
8. Ποιο βιβλίο σχετικά με την πολιτική θα συστήνατε ανεπιφύλακτα;
«Το Κιβώτιο, του Αρη Αλεξάνδρου. Φυσικά, πρόκειται για μυθιστόρημα, όχι για πολιτικό κείμενο, αλλά για ένα μυθιστόρημα πολιτικής δυστοπίας και αλληγορίας. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται ν’ αναφερθώ αναλυτικά στους λόγους για τους οποίους θα το πρότεινα ανεπιφύλακτα ως βιβλίο περί πολιτικής – χωρίς να παρακάμπτω τη μεγάλη λογοτεχνική αξία του. Τουναντίον. Η ανάδειξη του παράλογου και της συντριπτικής ισχύος των μηχανισμών της εξουσίας και του αυταρχισμού είναι εφιαλτική».
9. Με τι δεν έχετε συμφιλιωθεί ακόμη στη ζωή ή αργήσατε να συμφιλιωθείτε;
«Με την ασθένεια και τα γηρατειά: αυτή την αδιάκοπη απώλεια του εαυτού και την αλλοίωση. Τι σφαγείο! Δεν νομίζω ότι θα συμφιλιωθώ ποτέ. Δεν θέλω να γεράσω, θα ήθελα να φύγω από τη ζωή σε ηλικία που μπορώ να ελέγχω ακόμη τον εαυτό μου».
10. Τι θα λέγατε πως απαντά καλύτερα στις υπαρξιακές μας αγωνίες; Η φιλοσοφία; Η τέχνη; Η θρησκεία; Κάτι άλλο;
«Αποτελούν πνευματικές φανερώσεις∙ ως εκ τούτου, δύνανται ν’ απαντήσουν στις υπαρξιακές μας αγωνίες. Φιλοσοφία, τέχνη, θρησκεία αλληλοσυμπληρώνονται. Η φόδρα της κάθε μιας είναι το «άλλο»».
11. Ποιο πρόσωπο, ιστορικό ή από τον σύγχρονο κόσμο, θα επιλέγατε ως προνομιακό σας συνομιλητή;
«Τον Μάνο Χατζιδάκι. Είχα την εύνοια της τύχης να συνδεθώ μαζί του και να μαθητεύσω κοντά του για ένα διάστημα, σε πολύ νεαρή ηλικία. Συνετέλεσε όσο κανείς στην πνευματική μου διαμόρφωση. Η συνομιλία μας δεν έχει σταματήσει, εξακολουθεί εντός μου μέσα στα χρόνια».
12. Θα γυρνούσατε τον χρόνο πίσω; Και για ποιον λόγο;
«Ολος ο χρόνος της ζωής μου είναι παρών. Ο χρόνος είναι κάθετος».
13. Ποια συμβουλή ζωής θα δίνατε στον έφηβο εαυτό σας;
«Ο,τι και αν τον συμβούλευα δεν νομίζω ότι θα μ’ άκουγε.Θα εξακολουθούσε να μην ακούει τίποτα, τόσο ξεσηκωμένος που ήταν. Ελάχιστα έφηβος υπήρξα. Η ζωή με τραβούσε να ζήσω πέραν της ηλικίας μου, σε μία πρώιμη ενηλικίωση. Δεν ήμουν ο μόνος, ήταν κάπως κοινό χαρακτηριστικό της γενιάς μου. Μεγαλώσαμε γρήγορα σε μια εποχή που μας παρείχε όλα τα ερεθίσματα γι’ αυτό».
14. Και ποιο ανάγνωσμα θα συστήνατε σε έναν έφηβο σήμερα;
«Δεν ξέρω πώς είναι οι έφηβοι σήμερα. Δεν έχω σαφή εικόνα. Εάν όμως υποθέσουμε έναν έφηβο με έφεση στα γράμματα, θα του συνέστηνα να διαβάσει Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Σε πείσμα του «απροσπέλαστου» της γλώσσας και της εποχής, προς χάριν ακριβώς της γλώσσας και των λειψάνων του Σκιαθίτη».
15. Θα συμφωνούσατε πως όλα, τελικά, είναι πολιτική;
«Οχι. Αλλη μια δημοφιλής παρεξήγηση. Η ζωή, πρωτίστως, ανάγεται στην υπαρξιακή διάσταση».
