Μετά τη Γερμανία, η Αυστρία. Πριν ήταν η Γαλλία και η Ολλανδία. Από κοντά, η Ιταλία. Προηγουμένως η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ουγγαρία. Και κάποιους σίγουρα ξεχνώ.
Εγιναν όλοι ακροδεξιοί; Δεν το πιστεύω. Και (μη γελιόμαστε) ούτε η ακρίβεια τους φταίει, ούτε η μετανάστευση, ούτε ο πόλεμος στην Ουκρανία τούς έριξαν στην αγκαλιά των ακατονόμαστων.
Περισσότερο ακούω μια κραυγή αγωνίας και μια φωνή διαμαρτυρίας. Την οποία εκπέμπουν όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Και την οποία, την αγωνία και διαμαρτυρία, δεν μπορούν να απαντήσουν οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Τόσο απλό.
Οταν λοιπόν η «Monde» τονίζει υποτιμητικά «Ευρώπη, η εμμονή της μετανάστευσης» για να εξηγήσει τα εκλογικά αποτελέσματα αναδεικνύει απλώς μια δική της εμμονή να αρνείται την πραγματικότητα (29-30/9).
Διότι τόσοι άνθρωποι σε τόσες χώρες δεν έγιναν ξαφνικά ακροδεξιοί.
Απλώς δυσκολεύονται να αφομοιώσουν όσα συμβαίνουν γύρω τους, δεν καταλαβαίνουν τις αλλαγές που τρέχουν ερήμην τους και δυσανασχετούν για την αποξένωση στην οποία οδηγούνται.
Θα πρέπει κάποτε να δεχτούμε πως η νέα ανθρωπολογία που επιβάλλει η μετανάστευση στις ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν τροφοδοτεί ρατσισμό ή ξενοφοβία. Αλλά αποτελεί ένα κολοσσιαίο πολιτισμικό σοκ.
Το οποίο εκατοντάδες γεροντάκια και λιγότερο γεροντάκια σε αστικές αλλά εγκαταλελειμμένες γειτονιές και πολυκατοικίες της Αθήνας (υποθέτω και άλλων ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων…) πολύ απλά δεν το αντέχουν.
Τι να τους πεις, δηλαδή; Οτι έγιναν ακροδεξιοί στα γεράματα;
Ή μήπως ότι το φυσιολογικό είναι να ζουν στα Πατήσια ή την Κυψέλη περιτριγυρισμένοι από Πακιστανούς;
Προτιμότερο να μην τους πεις τίποτα, αν δεν έχεις να τους πει κάτι καλύτερο. Κενό.
Αλλά αυτό το κενό έρχεται να καλύψει ένας ακροδεξιός λόγος. Ενας λόγος δηλαδή που απαντά σε πραγματικά προβλήματα αλλά με λάθος τρόπο και ανυπόστατες εξαγγελίες. Η επιτομή του λαϊκισμού.
Σε αυτό το πολιτικό τοπίο όμως το ερώτημα δεν είναι τα προβλήματα, ούτε οι εξαγγελίες. Το πρόβλημα δεν είναι καν η Ακροδεξιά. Είναι η αδυναμία των «μη ακροδεξιών» να καλύψουν το κενό.
Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις.
Πρώτον, η φθορά των συστημάτων εξουσίας στο σύνολό τους.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εξήγηση. Κόμματα, συνδικάτα, θεσμοί, υφίστανται μια πρωτοφανή απαξίωση στην οποία συχνά πρωτοστατούν εκείνοι που θα έπρεπε κανονικά να τα προστατεύουν.
Οταν ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ και πρώην ανώτατος δικαστικός αμφισβητεί την ορθή λειτουργία της δημοκρατίας επειδή σε μια υπόθεση δεν υιοθετήθηκε από τα όργανα της δημοκρατίας η δική του εκδοχή (δηλώσεις Χ. Ράμμου, «ΤΑ ΝΕΑ», 30/9), τότε τι θεσμική αντίληψη να έχουν τα 15χρονα που πλακώνονται στα σχολεία; Θέλουν κι αυτά να περάσει το δικό τους.
Την ίδια στιγμή, το Λιμενικό Σώμα παρουσιάζεται με χαρακτηριστικά περίπου εγκληματικής οργάνωσης, την οποία καλείται να ελέγξει ο Συνήγορος του Πολίτη για ένα ναυάγιο πλοίου άγνωστης ταυτότητας κι απροσδιόριστης προέλευσης ή προορισμού που συνέβη εκτός των χωρικών υδάτων της χώρας.
Δηλαδή, εκτός της εθνικής επικράτειας.
Σε κάθε περίπτωση, οι δυνάμεις ασφαλείας της δημοκρατίας είναι από παλιά όχι μόνο «μπάτσοι» ή «γουρούνια» αλλά και «δολοφόνοι».
Ενώ οι δικαστικές διαδικασίες και η απονομή δικαιοσύνης αμφισβητούνται από τους εκάστοτε διαδίκους μιας υπόθεσης. Ο,τι κι αν αφορά η κάθε υπόθεση.
Αν ισχύουν όλα αυτά, τότε ποιον μπορούν άραγε να εμπιστευτούν εκείνοι στα Πατήσια ή την Κυψέλη που αισθάνονται φόβο, αποξένωση και ανασφάλεια; Πού να αποταθούν;
Δεύτερον, η χρεοκοπία της Αριστεράς και των «κινημάτων».
Οχι για άλλον λόγο αλλά επειδή η δημοκρατική λειτουργία της Αριστεράς δεν ήταν φυσικά «να αλλάξει τον κόσμο» αλλά να αποτελεί μια δεξαμενή υποδοχής όσων αισθάνονται αποκλεισμένοι ή αδικημένοι από το δημοκρατικό σύστημα και την ανοιχτή κοινωνία.
Η Αριστερά πλέον δεν επιτελεί αυτόν τον ρόλο, δεν εκπροσωπεί τα λαϊκά και αδύναμα στρώματα που θα έπρεπε να εκπροσωπεί, αλλά βυθίζεται σε μια όλο και πιο αβαθή θάλασσα φλυαρίας και σαχλαμάρας.
Είναι δυνατόν κόμμα της ελληνικής Αριστεράς να διαμαρτύρεται για «τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα» (ανακοίνωση ΣΥΡΙΖΑ, 29/9);
Σε ποιους απευθύνεται άραγε αυτή η Αριστερά και τι ακριβώς δουλειά κάνει στη δημοκρατία μας; Εκπροσωπεί το «Κόμμα του Θεού»; Εχουμε τζιχάντ στον Αγιο Νικόλαο Πευκακίων ή τον Αγιο Γεώργιο Κυψέλης;
Αλλά να είμαστε έντιμοι. Δεν φταίνε μόνο οι «άλλοι».
Τα παραδοσιακά συστήματα εξουσίας σε όλη τη δημοκρατική Ευρώπη πάσχουν. Παρουσιάζουν τα ίδια συμπτώματα (αν και όχι στον ίδιο βαθμό…) απαξίωσης, αδυναμίας και καχυποψίας.
Δεν θα μιλήσω για αναξιοπιστία. Σίγουρα όμως υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης. Και πώς να στραφείς σε εκείνον που δεν εμπιστεύεσαι;
Η ζημιά λοιπόν είναι σοβαρή. Και δεν θα αποκατασταθεί εύκολα.
Ακόμη περισσότερο που η θνήσκουσα Αριστερά ανακάλυψε στην απειλή μιας επελαύνουσας Ακροδεξιάς έναν βολικό εχθρό κι έναν φαντασιακό αντίπαλο.
Με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Γαλλίας. Οπου ένας ανισόρροπος όπως ο «ανυπότακτος» Μελανσόν εγκλωβίζει την πολιτική σε μια «λαϊκομετωπική αναμέτρηση» στο όνομα του «κινδύνου Λεπέν». Αδιέξοδο.
Ολα αυτά όμως πόσο αφορούν τους ανθρώπους που εκπέμπουν μια φωνή αγωνίας για τους φόβους τους και για τις ζωές τους;
Κακά τα ψέματα, δεν τους αφορούν. Βλέπουν απλώς στις ειδήσεις να πλακώνονται τα παιδιά στα σχολεία και κάνουν τον σταυρό τους. «Θεέ μου, σε τι κοινωνία ζούμε!».
Αλλωστε η αγωνία και ο φόβος δεν αντιμετωπίζονται εύκολα. Ιδίως από φιλάρεσκα συστήματα με αντιλήψεις αυτάρκειας που δεν δείχνουν καμία διάθεση να τα αντιμετωπίσουν.
Σωστά. Σιγά τώρα που θα μπλέκουν με ακροδεξιούς!
