Ο δημόσιος διάλογος μετά από κάθε καταστροφή ή αβελτηρία εξαντλείται στις διαπιστώσεις για τις παθογένειες του Κράτους. Το ίδιο συμβαίνει μετά από την εκλογική αποτυχία κάθε Κυβέρνησης. Οι συγκεκριμένες προτάσεις για την αλλαγή του τρόπου διακυβέρνησης και λειτουργίας του Κράτους απουσιάζουν. Όταν κατατίθενται από τους ειδικούς δεν υιοθετούνται, έτσι έρχεται η νέα καταστροφή, η νέα αποτυχία και καλούμαστε να υιοθετήσουμε τις προτάσεις σε δυσχερέστερη θέση και βεβαίως σε κίνηση, μιας και το Κράτος δεν έχει την πολυτέλεια να σταματήσει να λειτουργεί ούτε δευτερόλεπτο.
Καλούμαστε λοιπόν στις νέες συνθήκες, οι οποίες θα επιδεινωθούν, είναι βέβαιο, να δούμε με νέα θέαση το μεταπολιτευτικό Κράτος. Να επουλώσουμε τις πληγές μας και να επιδείξουμε πρόνοια και αποτελεσματικότητα. Οι αλλαγές των προσώπων όταν δεν συνοδεύονται από αλλαγές στον τρόπο και τις δομές της διακυβέρνησης θυμίζουν τις προσπάθειες των Τρώων.
Απαιτείται:
• Εξάλειψη της φιλοσοφίας του πολιτικού προσωπικού, νομοθετώ άρα υπουργεύω! Η ίδια η ετυμολογία της λέξης Υπουργός προσδιορίζει: ευρίσκομαι υπό το έργο! Ασκώ δηλαδή διοίκηση. 87 Ερμηνευτικές Εγκυκλίους για την πανδημία εξέδωσε το αρμόδιο Υπουργείο για οδηγίες προς τους δημοσίους υπαλλήλους στα 2 χρόνια της πανδημίας. Σε ποια ιδιωτική εταιρεία ο manager θα παρέμεινε στη θέση του; Τις τελευταίες δεκαετίες δεν έχει γίνει ούτε μία άσκηση εγκατάλειψης του κτηρίου των Υπουργείων εξαιτίας πυρκαγιάς, σεισμού κ.λπ. Υπουργική απόφαση, ερμηνευτική Εγκύκλιος έχουν εκδοθεί για το θέμα.
• Δραστική μείωση των θέσεων των αναπληρωτών Υπουργών και των Υφυπουργών. H πολυάριθμη ύπαρξή τους οδηγεί σε διάχυση και επικάλυψη των αρμοδιοτήτων των Υπουργείων, δημιουργείται διπλή ιεραρχική αναφορά σε 2 και 3 πολιτικούς προϊσταμένους, προστριβές και υπονομεύσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων εις βάρος της εύρυθμης και με αποτελέσματα αποστολής των Υπουργείων. Εάν σε όλα αυτά προστεθούν, η συνεχής κατάργηση θέσεων Υφυπουργών, αναπληρωτών Υπουργών ανά τομέα, με αλλαγή και της καθ’ ύλην αρμοδιότητας τους, η κατάργηση και η νέα σύσταση Υπουργείων καθ’ υποβολή της επικαιρότητας και όχι της πραγματικής αναγκαιότητας, έχουμε τους επιπλέον λόγους της βραδείας και αναποτελεσματικής λειτουργίας του Κράτους.
• Κατάργηση των θέσεων των Γενικών Γραμματέων και των Ειδικών Γραμματέων. Διατήρηση των Υπηρεσιακών μονίμων Γεν. Γραμματέων. Ο θεσμός των Γεν. Γραμματέων δημιουργήθηκε για να ασκούν τα εκτελεστικά καθήκοντα αντί των Υπουργών. Των δε Υπηρεσιακών μονίμων Γεν. Γραμματέων για να ασκούν αυτοί τα εκτελεστικά καθήκοντα των Γεν. Γραμματέων! Ας τους εμπιστευτούμε! Η πολυαρχία, η έλλειψη συνέχειας, οι πολιτικές παρεμβάσεις του πολιτικού προσωπικού, η ανάγκη απολιτικοποίησης της δημόσιας διοίκησης και η αναποτελεσματικότητα της, οδηγούν στην πρόσφορη λύση οι εκτελεστικές αρμοδιότητες να ασκούνται πλέον απευθείας από τους μόνιμους Γεν. Γραμματείς, τους Γεν. Διευθυντές και τους Διευθυντές των Υπουργείων.
• Με φειδώ εκχώρηση νέων αρμοδιοτήτων στους Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθμού και αφαίρεση αρμοδιοτήτων υπέρ του Κράτους.
• Μείωση και αντιστροφή της τάσης να λειτουργούν όλα τα Υπουργεία εργολαβικά. Μέχρι και η καθαριότητα. Ήδη έχουν δημιουργηθεί 2 κράτη το «δημόσιο» και το της παροχής υπηρεσιών από τους ιδιώτες. Τα στελέχη των Υπουργείων αδυνατούν να παρακολουθήσουν την προσφορά των παρεχόμενων υπηρεσιών, οι ιδιώτες – πάροχοι συχνά αλλάζουν, απουσιάζει η θεσμική και λειτουργική μνήμη.
• Ας ξεκινήσουν να αξιολογούν τους δημοσίους υπαλλήλους οι ηγεσίες των Υπουργείων. Από πάρα πολλών ετών οι δημόσιοι υπάλληλοι συμπράττουν στην αξιολόγηση, μάταια. Μια απλή είσοδος στο apografi.gov.gr στο μητρώο ανθρώπινου δυναμικού των Υπουργείων επιβεβαιώνει το γεγονός.
Το υπάρχον μοντέλο άσκησης και λειτουργίας τόσο του Κράτους όσο και των δύο βαθμών των Ο.Τ.Α. ( Περιφέρειες, Δήμοι) εξεμέτρησε τον βίο του. Φονεύθηκε στα Τέμπη, κάηκε στη Δαδιά και πνίγηκε στον κάμπο της πολύπαθης Θεσσαλίας. Όταν οι θεσμοί ναυαγούν οι πολίτες πνίγονται… Η πολυαρχία, η πολυνομία και η ευνοιοκρατία στους θεσμούς, η πλημμελής εποπτεία και αναποτελεσματικότητα στις κρατικές δράσεις, η απουσία στρατηγικού σχεδιασμού είναι πανθομολογούμενες.
Η περυσινή απόφαση για θεσμική εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων στην πολιτική προστασία είναι ομολογία παραμερισμού του πολιτικού Κράτους στο ένστολο Κράτος, στο οποίο δεν υπάρχουν αναπληρωτές Συνταγματάρχες! Η απόφαση επίσης για μεταβίβαση της αρμοδιότητας παρακολούθησης και υλοποίησης των μεγάλων έργων των Περιφερειών και των Δήμων στο αρμόδιο Υπουργείο, (μεταβίβαση που αντιστρατεύεται την αποκέντρωση και την αποσυγκέντρωση) είναι επίσης ομολογία αδυναμίας εμπρόθεσμης και επαρκούς υλοποίησης των έργων.
(*) Δικηγόρος – DEA στο δημόσιο δίκαιο, Παν. Rene Descartes (PARIS V), πτυχιούχος πολιτικών επιστημών