Ο καρκίνος έχει συνδεθεί στο παρελθόν με παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, βλαβερές συνήθειες δηλαδή όπως το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι συνήθειες θεωρείται ότι προκαλούν βλάβες στο DNA και αποδυναμώνουν την φυσική άμυνα του οργανισμού, δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη όγκων.
Ωστόσο, ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι ένα μεμονωμένο, τραυματικό γεγονός φαίνεται να συνδέεται με την ανάπτυξη διαφορετικών τύπων καρκίνου χρόνια αργότερα. Ένα δύσκολο διαζύγιο, ο πόνος της απώλειας, ένας σοβαρός τραυματισμός μπορεί να αφήσει τραύμα, μειώνοντας την ανθεκτικότητα στο στρες και ενδεχομένως αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου;
Συνδέονται καρκίνος και τραυματικά γεγονότα;
Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Cancer Research, σε περισσότερες από 54.000 γυναίκες, εκείνες που βίωσαν ένα τραυματικό συμβάν, όπως αυτοκινητιστικό ατύχημα ή επίθεση και είχαν συμπτώματα μετατραυματικού στρες, φάνηκε να έχουν διπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου των ωοθηκών.
Σε άλλη μελέτη, δημοσιευμένη στο Journal of Clinical Oncology, η πλειονότητα των ασθενών (από τους συνολικά 278) που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο κεφαλής, τραχήλου και παγκρέατος είχαν αντιμετωπίσει ένα διαφορετικό, σημαντικό αγχωτικό γεγονός στη ζωή τους μέσα σε πέντε χρόνια από την εύρεση του καρκίνου.
Ωστόσο, άλλες έρευνες δεν επιβεβαιώνουν την σύνδεση καρκίνου και τραυματικών εμπειριών. Για παράδειγμα, σε παλαιότερη έρευνα σε περισσότερες από 100.000 γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν βρέθηκε καμία σχέση μεταξύ ανεπιθύμητων συμβάντων στη ζωή και του κινδύνου καρκίνου του μαστού.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι αλήθεια ότι τα στρεσογόνα γεγονότα που οδηγούν σε μετατραυματική διαταραχή ή συναισθηματικά προβλήματα μπορούν να επηρεάσουν την υγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο διαφόρων παθήσεων, όχι όμως του καρκίνου. Η σύνδεση μεταξύ του στρες και των καρδιακών παθήσεων, για παράδειγμα, είναι πολύ ισχυρότερη από τη σύνδεση με τον καρκίνο.
Το στρες κοινός παρονομαστής
Το βραχυπρόθεσμο άγχος, το οποίο μπορεί να αισθανθούμε στην καθημερινότητά μας σε διάφορες περιστάσεις, πριν από μια συνέντευξη ή λίγο πριν μιλήσουμε δημόσια, δεν είναι τόσο επιβλαβές όσο το χρόνιο στρες.
Μπορούμε να διαχειριστούμε σύντομες περιόδους άγχους, ένα τραυματικό γεγονός όμως μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, άγχος ή διαταραχή μετατραυματικού στρες, τα οποία θα μπορούσαν με την σειρά τους να οδηγήσουν σε χρόνιο στρες, άγχος που διαρκεί για εξαιρετικά μεγάλες περιόδους.
Επιπλέον ο καθένας ανταποκρίνεται στο στρες διαφορετικά. Οι στρεσογόνες στιγμές μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγές στην καθημερινή ρουτίνα ενός ατόμου, όπως το κάπνισμα ή υπερβολική χρήση αλκοόλ, που μπορεί με την σειρά τους να επηρεάσουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.
Στρατηγικές πρόληψης κατά του καρκίνου
Ενώ οι στρεσογόνες καταστάσεις μπορεί να μας “ωθούν” σε ανθυγιεινές συνήθειες, θυμηθείτε ότι 4 στις 10 περιπτώσεις καρκίνου θα μπορούσαν να προληφθούν με αλλαγές του τρόπου ζωής. Τα πράγματα που πρέπει να σκεφτείτε περιλαμβάνουν:
- Ακολουθήστε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, ακόμα και τις πιο δύσκολες ημέρες, επιλέγοντας φρούτα και λαχανικά που θα σας γεμίσουν με ενέργεια και πολύτιμα θρεπτικά συστατικά.
- Εάν καπνίζετε ή το ξεκινήσατε πρόσφατα λόγω άγχους, αναζητήστε βοήθεια για την ομαλή διακοπή του.
- Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ, αφήνοντάς το για πιο ειδικές περιστάσεις, όπως τα γενέθλια.
- Μην αφήνετε το άγχος να σας καθηλώνει. Αντ’αυτού προσπαθήστε να μένετε δραστήριοι, καθώς ο κίνδυνος καρκίνου μειώνεται και οι ενδορφίνες, κατόπιν της άσκησης, μπορούν να συμβάλλουν στην μείωση του στρες.
