Δεν θα σας ζαλίσω με δημοσκοπήσεις. «Ετσι κι αλλιώς τα ξέρουμε όλα» θα τραγουδούσε ο μεγάλος Διονύσης.
Φοβούμαι μάλιστα πως οι ίδιες οι δημοσκοπήσεις μάς προϊδεάζουν να είμαστε επιφυλακτικοί. Μοιάζουν με τυλιγμένο κουτί από το οποίο κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι θα ξεπηδήσει.
Μαθαίνουμε, ας πούμε, ότι βγαίνει πρώτο κόμμα η ΝΔ κι ότι ανεξαρτήτως αποτελέσματος στις ευρωεκλογές θα συνεχίσει να μας κυβερνάει την επομένη ο Μητσοτάκης.
Σιγά την είδηση. Αλλά από εκεί και πέρα, ο Θεός βοηθός.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πατήσει γκάζι!» δηλώνει ο Κασσελάκης αλλά αυτό κανείς δεν το έχει καταλάβει (12/3). Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε ο νεοσύλλεκτος, ούτε οι «κυλιόμενες δημοσκοπήσεις» που επικαλέστηκε ο ίδιος και φυσικά ούτε το γκάζι.
Το ΠΑΣΟΚ ενδεχομένως δείχνει να λαχάνιασε στο κυνήγι της δεύτερης θέσης. Οχι επειδή είναι άπιαστος στόχος, κάθε άλλο.
Αλλά επειδή η Χαριλάου Τρικούπη θυμίζει λίγο την ιστορία με τον παλαιό έλληνα πολιτικό και πρωθυπουργό που δεν είχε δύο τουαλέτες σπίτι διότι (όπως έλεγε η μητέρα του με την οποία συγκατοικούσε) «μέχρι να αποφασίσει σε ποια να πάει, θα τα κάνει πάνω του!».
Το μπέρδεμα φυσικά δεν κάνει ποτέ καλό στην πολιτική.
Ούτως Ή άλλως, η κόντρα του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ θέτει μια εύλογη απορία: πόσο και πόσους συνεγείρει άραγε ο στόχος να βγεις δεύτερος;
Στην Αμερική και στο ΝΒΑ που δεν ξέρουν από μισοριξιές, συνηθίζουν να λένε «ο πρώτος είναι πρώτος, ο δεύτερος είναι τίποτα».
Στη δική μας δημοκρατία δεν είναι φυσικά τόσο απλό. Ακόμη κι ο δεύτερος μετράει, όπως συνήθως μετράει και ο τελευταίος.
«Οσο έχω φωνή θα σου τραγουδάω» προειδοποιούσε άλλωστε η Αννα Βίσση. Κι από τραγουδιστές άλλο τίποτα στο μαγαζί.
Πάμε παρακάτω. Επί της ουσίας έχουμε δύο «άγνωστους Χ».
Πρώτος «άγνωστος Χ». Πώς θα εκφραστεί ακόμη κι η πιο φυσιολογική φθορά της κυβέρνησης;
Η οποία λογικά θα μεγεθυνθεί από τη χαλαρή ψήφο των ευρωεκλογών, την έλλειψη ουσιαστικού διακυβεύματος και τη διάχυτη δυσφορία ή τη βαρεμάρα των ψηφοφόρων.
Δεύτερος «άγνωστος Χ». Αν αυτή τη φθορά δεν την οικειοποιηθεί κάποιος από τους δευτερότριτους (όπως συμβαίνει συνήθως κι όπως δεν φαίνεται να συμβαίνει αυτή τη φορά), ποιος θα αναδειχθεί στη θέση τους;
Το ΚΚΕ πάει καλά αλλά έχει τα όριά του κι είναι μάλλον εκτός εποχής. Ενώ η «όλη Ακρα Δεξιά» μπορεί να είναι εντός εποχής αλλά δεν δείχνει να σπάει ταμεία στην εκδοχή που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά.
Προφανώς δεν έχω ιδέα για κάτι που είναι άγνωστο και (μεταξύ μας) κανείς δημοσκόπος ή αναλυτής δεν έχει καταφέρει να μας φωτίσει περισσότερο. Συνήθως καταφεύγουν σε ταυτολογίες και γενικόλογες υποθέσεις.
Η μόνη σοβαρή δικαιολογία που μπορώ να φανταστώ είναι ότι το πολιτικό κλίμα ενόψει ευρωεκλογών παραμένει συγκεχυμένο και αδιαμόρφωτο. Αρα, τι να προβλέψει κανείς;
Υπάρχει όμως κι ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης. Οτι σε κάποιο πολιτικό σύστημα με «ένα κόμμα και κάτι ψιλά» κανείς δεν καίγεται για τα ψιλά. Συνήθως έχουμε όλοι σοβαρότερα πράγματα να ασχοληθούμε.
Πράγμα που μεταφράζεται σε απλά ελληνικά πως ο, τι κι αν συμβεί κάτω από τη ΝΔ είναι άνευ ουσιαστικής σημασίας.
Απλώς οι οδηγοί ταλαιπωρούνται από κάποιους ακούραστους διαδηλωτές για τα μη κρατικά Πανεπιστήμια ή τη Γάζα (υποψιάζομαι δε ότι είναι οι ίδιοι…) και η ζωή συνεχίζεται.
Δεν είναι τυχαίο πως όλη η αντιπολιτευτική ρητορική όσων την ασκούν εξανεμίζεται είτε σε ατομικές περιπτώσεις του Τάδε ή του Δείνα που κακόπεσε, είτε σε γενικού τύπου συγκινήσεις όπως οι πλημμύρες στη Θεσσαλία, η Πύλος ή τα Τέμπη.
Οπου τώρα (αν κατάλαβα καλά) ψάχνουμε να βρούμε κάποιο βαγόνι που εξαφανίστηκε μαζί με ό,τι κουβαλούσε.
Ακόμη και από το υπαρκτό πρόβλημα της ακρίβειας, η αντιπολίτευση δεν φαίνεται να αποκομίζει πολιτικά οφέλη.
Ευλόγως. Το αναφέρει σχεδόν για εθιμοτυπικούς λόγους.
Το οικονομικό πρόγραμμα που παρουσίασε ο Κασσελάκης για την «ολιστική αντιμετώπιση της ακρίβειας» (!) με την οποία «σώζει την κοινωνία και τον προϋπολογισμό» προβλέπει (μεταξύ άλλων πολλών) «μείωση του κόστους της κάρτας απεριόριστων διαδρομών» (12/3).
Υποθέτω ότι διαθέτουμε την πρώτη αντιπολίτευση παγκοσμίως που έχει αναθέσει την αντιπολιτευτική δραστηριότητα σε δικηγορικά γραφεία ή ντετέκτιβ.
Σε όλα τα θέματα που προκύπτουν ψάχνουν κάποια συναλλαγή ή κάτι ύποπτο να καταγγείλουν κι όχι να χτίσουν έναν πειστικό πολιτικό αντίλογο. Ακόμη και στα «μη κερδοσκοπικά» Πανεπιστήμια κατάφεραν να εντοπίσουν ακατονόμαστα «συμφέροντα».
Προφανώς δεν περιγράφω μια επιθυμητή ή μια ιδανική κατάσταση. Καμία δημοκρατία δεν μπορεί να συμβιβάζεται με αυτήν την εικόνα.
Αναφέρω όμως ένα δεδομένο στον δρόμο για τις ευρωεκλογές.
Ενα δεδομένο που αποκαλύπτει όλο το πρόβλημα. Την παντελή απουσία πολιτικής έξω από την πολιτική που (κακήν, κακώς) επιβάλλει η κυβέρνηση.
Οπως έλεγε κι ένα παλιό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ:
– Αν ρωτήσεις τους δικούς μου ποιος θα κυβερνήσει αν φύγει ο Μητσοτάκης, θα πηδήξουν όλοι από τα παράθυρα!
Εχουμε λοιπόν ένα οξύμωρο. Αντί όσοι δεν κυβερνούν να οικοδομήσουν μια στοιχειώδη κυβερνησιμότητα ώστε κάποια στιγμή να κυβερνήσουν, τσακώνονται ποιος θα βγει δεύτερος, ποιος τέταρτος και ποιος εικοστός.
Και γι’ αυτό (ώστε να επιστρέψουμε στην αρχή) οι δημοσκοπήσεις δεν έχουν τίποτα να πουν πέρα από ό,τι λένε ήδη.
Απλώς οι κάλπες θα απαντήσουν αν υπάρχει ζωή στην αντιπολίτευση. Ωστε να υπάρξει ζωή και στο πολιτικό μας σύστημα.