Από το 2006 η δεύτερη Πέμπτη κάθε Μαρτίου έχει θεσπιστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού. Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Εταιρεία Νεφρολογίας και τη Διεθνή Ένωση Νεφρολογικών Ιδρυμάτων, προκειμένου να αναγνωριστεί η σημασία των νεφρών μας.
Έχουμε 2 νεφρούς σε σχήμα φασολιού και το μέγεθός τους είναι περίπου όσο η γροθιά μας. Συνδέονται με την ουροδόχο κύστη με σωληνάκια, τα οποία ονομάζονται ουρητήρες. Οι νεφροί λειτουργούν σαν… διυλιστήρια για το σώμα μας. Το αίμα διέρχεται από αυτούς και φιλτράρεται ώστε οι χρήσιμες ουσίες να παραμένουν σε αυτό ενώ οι επιβλαβείς ουσίες, οι τοξίνες, αλλά και όλες όσες το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει, να αποβάλλονται μέσω των ούρων. Το φιλτράρισμα γίνεται σε μικροσκοπικές μονάδες οι οποίες ονομάζονται νεφρώνες. Κάθε νεφρός έχει περίπου 1 εκατομμύριο νεφρώνες αν και ο αριθμός τους μπορεί να ποικίλει.
Το γνωρίζατε; Κάθε μέρα, έως 180 λίτρα αίματος φιλτράρονται στους νεφρούς. Το αίμα καθαρίζεται έως και 50 φορές την ημέρα.
Τι άλλο κάνουν;
- Σχηματίζουν τα ούρα.
- Απομακρύνουν άχρηστες ουσίες και το επιπλέον νερό από το σώμα.
- Ρυθμίζουν τη χημική ανισορροπία του οργανισμού μας, όπως και διάφορες ουσίες και μέταλλά (νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, φώσφορος) που πρέπει να βρίσκονται σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Συμβάλλουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
- Βοηθούν στο να διατηρούνται γερά τα οστά με τη δημιουργία του δραστικού μορίου της βιταμίνης D.
- Εμπλέκονται στο σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων με την παραγωγή της ορμόνης ερυθροποιητίνη.
- Συμμετέχουν στην αποδόμηση ορμονών όπως η ινσουλίνη.
Τι γίνεται όταν δεν λειτουργούν ρολόι;
Σε περίπτωση που οι νεφροί δεν λειτουργούν φυσιολογικά, η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε Χρόνια Νεφρική Νόσο (ΧΝΝ).
Η ΧΝΝ είναι μία προοδευτικά εξελισσόμενη νόσος, συχνά υποδιαγνωσμένη, η οποία αναμένεται να λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις τα επόμενα χρόνια εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου ζωής καθώς και μιας σειράς προβλημάτων υγείας (όπως σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση και παχυσαρκία), που επιφέρει νομοτελειακά η γήρανση.
Επί του παρόντος, η νεφρική νόσος κατατάσσεται ως η 8η κύρια αιτία θανάτου, και αν δεν αντιμετωπιστεί, προβλέπεται να είναι η 5η κύρια αιτία θνητότητας μέχρι το 2040. Υπολογίζεται ότι επηρεάζει περισσότερους από 850 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο. Στην Ευρώπη, ο αριθμός αυτός φτάνει τα 100 εκατομμύρια άτομα. Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να πάσχουν από ΧΝΝ σε σχέση με τους άνδρες, πιθανότατα επειδή ορισμένοι παράγοντες όπως οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος ή ενδεχόμενες επιπλοκές στην εγκυμοσύνη τις θέτουν σε αυξημένο κίνδυνο για νεφρική βλάβη. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η πλειονότητα των ατόμων που πάσχουν από νεφρική νόσο μπορεί να μην τον γνωρίζει καν, αφού τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι εμφανή ακόμη κι όταν κάποιος έχει χάσει το 90% της νεφρικής λειτουργίας του.
Για να μάθουμε πόσο καλά λειτουργούν τα νεφρά μας, υπάρχει μόνο ένας τρόπος: οι προληπτικές εξετάσεις.
Οι περισσότερες, άλλωστε, μορφές νεφροπάθειας μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν και η εξέλιξη της νόσου να περιοριστεί αν εντοπιστεί νωρίς.
Για να είναι οι νεφροί μας υγιείς το Υπουργείο Υγείας συνιστά να…
- Προσλαμβάνουμε αρκετά υγρά σε καθημερινή βάση.
- Ακολουθούμε υγιεινή διατροφή.
- Προσέχουμε το βάρος μας και να ασκούμαστε.
- Ελέγχουμε την αρτηριακή μας πίεση.
- Ελέγχουμε το σάκχαρο στο αίμα μας.
- Κόψουμε το κάπνισμα.
- Αποφεύγουμε την υπερκατανάλωση αλατιού.
- Αποφεύγουμε τις επεξεργασμένες τροφές.
