Ο Φρόιντ έλεγε ότι η «αυταπάτη δεν είναι απλώς μια εσφαλμένη πίστη, αλλά μια εσφαλμένη πίστη που τη στηρίζει μια επιθυμία».
Γιατί κάνω αυτή την αναφορά; Γιατί αν η επιθυμία του Υπουργού Παιδείας κ. Πιερρακάκη είναι να στηρίξει τα Δημόσια Πανεπιστήμια, τότε είναι απαραίτητο να σταθμίσει ένα βασικό μέγεθος. Και μάλιστα ενόψει της ψήφισης του σχετικού νομοσχεδίου για την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων από την Ολομέλεια της Βουλής αυτή τη βδομάδα.
Ποιο είναι λοιπόν ένα δομικό πρόβλημα σήμερα των Δημόσιων Πανεπιστημίων; Η εκρηκτική ροή συνταξιοδότησης των καθηγητών!
Τι θέλω να πω; Όλοι οι πανεπιστημιακοί που έγιναν καθηγητές το 1980 και μεταγενέστερα, συνταξιοδοτούνται μαζικά (και με ένα ρυθμό που μετατρέπει «την ποσότητα σε ποιότητα» για να θυμηθώ το φιλόσοφο Χέγκελ , βεβαίως και λόγω των μνημονικών ρυθμίσεων).
Και κάνω αυτή την αναφορά, γιατί ήδη παρατηρούνται ελλείψεις καθηγητών, πράγμα το οποίο οδηγεί σε μαζικές σχολές με χιλιάδες φοιτητές σε «συμπτύξεις τμημάτων», με αποτέλεσμα σε μια μικρή αίθουσα διδασκαλίας να συνωστίζονται 150 ή 200 φοιτητές.
Και με 200 φοιτητές δεν είναι δυνατό να μεταδώσουν οι καθηγητές την αγάπη για τη γνώση (libido sciendi) στους φοιτητές, όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο Τζώρτζ Στάινερτ («Τα μαθήματα των δασκάλων»)!
Εάν ο Υπουργός Παιδείας κ. Πιερρακάκης κατανοεί αυτό το πρόβλημα, τότε οι λύσεις τις οποίες έχει μπροστά του είναι τρεις:
1. Να δοθούν ΜΑΖΙΚΑ καινούργιες οργανικές θέσεις επίκουρων καθηγητών στα Πανεπιστήμια. Ωστόσο αυτό είναι μια ουτοπία και κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να υλοποιηθεί άμεσα, γιατί απαιτούνται αυξημένοι οικονομικοί πόροι. Δεν το έκανε άλλωστε ούτε η προηγούμενη κυβέρνηση (που δήθεν αποκαλούνταν «προοδευτική»).
2. Να υπάρχει μια παράταση του ορίου συνταξιοδότησης των υφιστάμενων Καθηγητών, για όσους θέλουν (αφού ούτως ή άλλως δεν υπάρχει συνταγματικό πρόβλημα, όπως για τους δικαστές).
Οι καθηγητές αυτοί οι οποίοι θα παραμένουν θα έχουν μόνο διδακτικά καθήκοντα και όχι διοικητικά (μη δυνάμενοι λ.χ. να διευθύνουν κλινικές σε Ιατρικές Σχολές ή να αναδειχθούν Κοσμήτορες ή Πρυτάνεις κλπ).
3. Να γίνει δεκτή η πρόταση του νυν Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης κ. Γκλαβίνη. Ποια είναι αυτή;
Ένας καθηγητής πανεπιστημίου θα συνταξιοδοτείται στα 67. Η οργανική του θέση θα προκηρύσσεται εκ νέου (ώστε να προσληφθεί ένας καινούργιος).
Μέχρι όμως να εκλεγεί ο καινούργιος καθηγητής μετά από 2 ή 3 χρόνια ο παλιός καθηγητής θα παραμένει σε προσωποπαγή καθαρά θέση (και θα έχει και πάλι μόνο διδακτικά καθήκοντα, μη δυνάμενος να διευθύνει κλινικές σε Ιατρικές Σχολές ή να γίνει Κοσμήτορας κλπ).
Με το διορισμό του καινούργιου Καθηγητή το ίδιο εξάμηνο θα αποχωρεί υποχρεωτικά ο παλιός.
Διαφορετικά, εάν δεν υιοθετηθεί καμία από τις παραπάνω λύσεις, το 2026 ή 2027 σε πολλές Σχολές, όχι μόνο δεν θα διδάσκονται αρκετά μαθήματα, αλλά θα υπάρχει και πρόβλημα στη συγκρότηση των εκλεκτορικών σωμάτων (που εκλέγουν καθηγητές)!
*Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ
