Για τους περισσότερους ανθρώπους η σοκολάτα είναι μία απόλαυση. Είναι το απόλυτο «comfort» (υπό την έννοια της εύκολης επιλογής) φαγητό. Έχει ωραία γεύση και μας κάνει να νιώθουμε καλά.

Είναι καλό, όμως για εμάς; Μπορεί είναι η απάντηση, αρκεί να επιλέξουμε το σωστό είδος σοκολάτας. «Εξαρτάται από τη σοκολάτα που θα επιλέξετε», λέει στην Washington Post η Uma Naidoo, διατροφολόγος ψυχίατρος, βιολόγος και επαγγελματίας σεφ.

Το σωστό είδος σοκολάτας

Το σωστό είδος σοκολάτας είναι η μαύρη. «Ένα γλύκισμα δεν είναι το ίδιο με ένα τετράγωνο εξαιρετικά μαύρης φυσικής σοκολάτας. Η μαύρη σοκολάτα, με μέτρο, μπορεί να είναι μία υγιεινή συνήθεια στην καθημερινή διατροφή», σημειώνει η Uma Naidoo. Αυτό συμβαίνει γιατί είναι πλούσια σε φλαβονοειδή, συστατικά που προέρχονται από μία κατηγορία χημικών ουσιών, που ονομάζεται πολυφαινόλες.

Τα φλαβονοειδή υπάρχουν σε πολλά φυτικά προϊόντα, όπως είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, το τσάι και ο καφές. Οι ουσίες αυτές είναι γεμάτα αντιοξειδωτικά, τα οποία προστατεύουν τα κύτταρα από τις βλαβερές ρίζες που αυξάνουν τον κίνδυνο του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η μαύρη σοκολάτα περιέχει υψηλές ποσότητες κακάο, λιγότερη ζάχαρη και περισσότερα φλαβανοειδή. Επιπλέον, η εξαιρετικά μαύρη σοκολάτα είναι η καλύτερη επιλογή, αφού και έχει ζάχαρη σε πολύ μικρή ποσότητα και δεν περιέχει γάλα, ή άλλα πρόσθετα λιπαρά.

Τα φλαβονοειδή στην πράξη

Αμέτρητες μελέτες υποδεικνύουν ότι τα φλαβονοειδή, αλλά και οι υποκατηγορίες τους, όπως οι φλαβονόλες και οι φλαβαν-3-όλες , μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, υψηλής αρτηριακής πίεσης και διαβήτη. Παράλληλα, συμβάλλουν στη βελτίωση της διάθεσης, αλλά και στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Τα φλαβονοειδή μπορούν επίσης να βοηθήσουν τη γνωστική λειτουργία, καθώς και να εξουδετερώσουν τα γνωστικά ελλείμματα που προκύπτουν από τη στέρηση ύπνου.

Ειδικότερα, μια μεγάλη ελεγχόμενη μελέτη με εικονικά φάρμακα, η οποία ειδικεύτηκε στη δοκιμή συμπληρωμάτων κακάο και πολυβιταμινούχων, δε βρήκε διαφορά στα καρδιαγγειακά επεισόδια. Ωστόσο, κατάφερε να αποδείξει μείωση στους θανάτους που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις. Η JoAnn Manson, επικεφαλής στην έρευνα και καθηγήτρια ιατρικής στο Harvard, τόνισε ότι «ποσότητα των φλαβονοειδών στη μελέτη θα απαιτούσε 600 έως 700 θερμίδες την ημέρα μαύρης σοκολάτας και περισσότερες από 5.000 θερμίδες την ημέρα σοκολάτα γάλακτος. Μεγάλη ποσότητα θερμίδων και όχι για εγγυημένη περιεκτικότητα σε φλαβονοειδή».

Ο Davide Grassi, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της L’Aquila στο Sant’Omero της Ιταλίας, ο οποίος έχει διεξαγάγει πολυάριθμες μελέτες εξετάζοντας τις επιπτώσεις του κακάο στην υγεία, συμφώνησε με την έρευνα.

Ακόμη, επισήμανε, ότι «τα φλαβονοειδή είναι καλά για τα αιμοφόρα αγγεία και τη γενική υγεία μας. Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου καρδιακών προβλημάτων και άλλων χρόνιων ασθενειών». Βέβαια, δεν είναι ξεκάθαρο τι ποσότητα σοκολάτας, θα πρέπει να τρώει κάποιος καθημερινά, για να επωφεληθεί. Αυτό συμβαίνει, γιατί στην έρευνα χρησιμοποιήθηκε καθαρό κακάο και όχι σοκολάτα του εμπορίου.

Αλλά δε θα υπάρχουν τα ίδια οφέλη με κάποιο άλλο, «λάθος», είδος σοκολάτας.

Τα λάθος είδη σοκολάτας

Πολλές από τις αγαπημένες μας σοκολάτες είναι εξαιρετικά επεξεργασμένα γλυκά, γεμάτα με πρόσθετη ζάχαρη, γάλα και τροπικά έλαια, ή ακόμα σοκολάτα γάλακτος ή λευκή. Μάλιστα, αν το παρακάνετε μπορεί να εμφανίσετε καούρες, στομαχικές διαταραχές, και με την πάροδο του χρόνου αύξηση βάρους.

«Όσο πιο σκούρα σοκολάτα τόσο το καλύτερο», τόνισε ο Erik Rimm, καθηγητής επιδημιολογίας και διατροφής στο Harvard. «Η σοκολάτα γάλακτος έχει λιγότερη μαύρη σοκολάτα και η λευκή σοκολάτα δεν έχει καθόλου σοκολάτα», εξήγησε.

Ειδικότερα, η λευκή σοκολάτα συνήθως αποτελείται από βούτυρο κακάο, ζάχαρη, στερεά γάλακτος και λίπος γάλακτος, αλλά όχι στερεό κακάο.

Το κακάο

Τα φλαβονοειδή εντοπίζονται κυρίως στο κακάο και στους κόκκους κακάο. Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο, ότι αυτά τα δύο είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα, τα οποία συνηθίζουμε να τα συγχέουμε, ή να χρησιμοποιούμε τους όρους εναλλακτικά.

Οι κόκκοι κακάο είναι η πρώτη ύλη, τα «φασόλια», που προέρχονται από το δέντρο. Το κακάο είναι το άλεσμα των κόκκων σε σκόνη, το ψήσιμο που έπεται και ο συνδυασμός του με άλλα συστατικά, όπως ζάχαρη ώστε να γίνει μετά η σοκολάτα.

Μάλιστα, ο Davide Grassi σημείωσε, ότι «το κακάο δεν είναι το ίδιο με τη σοκολάτα που τρώμε κάθε μέρα. Είναι σημαντικό να διακρίνουμε το φυσικό κακάο, που προέρχεται από τα δέντρα των τροπικών δασών, από την επεξεργασμένη σοκολάτα. Η τελευταία παρασκευάζεται συνδυάζοντας το κακάο με ζάχαρη κι άλλα συστατικά».

Η σοκολάτα, επειδή είναι επεξεργασμένη, και μπορεί να καταστρέψει τα φλαβανοειδή, ενώ περιέχει αρκετά προσθετικά στοιχεία.

Το κακάο θα μπορούσε να χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα, αλλά και σε ποτά. Η Julia Zumpano, διαιτολόγος στην κλινική του Κλίβελαντ, ανέφερε ότι «το χρησιμοποιώ για να φτιάξω ενεργειακές μπάλες». Πιο συγκεκριμένα, διευκρίνισε ότι «το πολτοποιώ με βούτυρο αμυγδάλου και χουρμάδες, τα κάνω μπαλάκια και τα βάζω στο ψυγείο. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να πάρετε σκόνη κακάο χωρίς κορεσμένα λιπαρά ή πρόσθετη ζάχαρη. Είναι απολαυστικά».

Πως θα τρώμε σωστά τη σοκολάτα

Οι ειδικοί προτείνουν να αναζητάμε σοκολάτες με περιεκτικότητα σε κακάο 70% και περισσότερο. Ο λόγος, που το υποστηρίζουν, είναι επειδή όσο περισσότερο είναι το κακάο, τόσο λιγότερη είναι η σοκολάτα.

Η Consumer Reports από την άλλη, εντόπισε σε δοκιμές της μόλυβδο ή κάδμιο σε ορισμένες σοκολάτες.

Η Julia Zumpano σημείωσε μάλιστα, ότι σε περίπτωση, που κάποιος τρώει μαύρη σοκολάτα με 85% κακάο, είναι φυσικό να φάει μόνο ένα κομμάτι, και όχι ολόκληρο το πακέτο.

Η σοκολάτα δε θα πρέπει να θεωρείται το ίδιο θρεπτική τροφή, όπως τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά , αλλά δε θα πρέπει κανείς να αισθάνεται και την ανάγκη να τη στερηθεί. Η JoAnn Manson σημείωσε πως σκοπός δεν είναι αποθαρρυνθεί ο κόσμος από το να τρώει σοκολάτα, καθώς χαρίζει χαρά κι ευτυχία.

Ο Erik Rimm κατέληξε με τη σειρά του, ότι η σοκολάτα του προκαλεί αναμνήσεις, ενώ όταν είναι ερωτευμένος συνηθίζει να τρώει γάλακτος.