Πέρασαν δεκαπέντε χρόνια από τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου και ο αυτουργός αυτής της απεχθούς πράξης κυκλοφορεί ελεύθερος , αφού η αρχική ποινή των ισοβίων μετατράπηκε από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο σε 13 χρόνια κάθειρξη .
Δηλαδή, σε μια ποινή η οποία είναι δυσανάλογα μικρή σε σχέση με τη βαρύτητα του διαπραχθέντος εγκλήματος.
Και η εξέλιξη τούτη γίνεται ακόμη πιο ανυπόφορη, αν λάβει κανείς υπόψη του, ότι ο Επαμεινώνδας Κορκονέας αποφυλακίστηκε μόλις στα 11 χρόνια!
Σε κάθε περίσταση ήταν ελπιδοφόρο το γεγονός, ότι είχε ασκηθεί αναίρεση από τον προηγούμενο Εισαγγελέα του ΑΠ κατά της ανωτέρω απόφασης , η οποία «έσπασε» τα ισόβια.
Για να διευκρινιστεί, επιτέλους, ποια είναι υπό την ισχύ του νέου Ποινικού Κώδικα…
Η έννοια του πρότερου «σύννομου βίου», που αναγνωρίστηκε ως ελαφρυντική περίσταση στον Κορκονέα, και οδήγησε νομοτελειακά στην απελευθέρωση του (χωρίς να αξιολογηθεί λχ η αστυνομική αυταρχικότητα έναντι των νέων ανθρώπων που του απέδιδαν πολλοί).
Ωστόσο η απόφαση της Ολομέλειας του ΑΠ 2/2022 «μπέρδεψε» ακόμη περισσότερο τα πράγματα, αφού συνέδεσε την έννοια του πρότερου σύννομου βίου με το «κοινό περί δικαίου αίσθημα»!
Και το ερώτημα είναι το εξής:
Ποιος θα καθορίζει τι είναι το κοινό περί δικαίου αίσθημα; Οι δικαστές; Οι καθηγητές Πανεπιστημίου; Οι δημοσιογράφοι; Γιατί ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται διαφορετικά αυτή την έννοια!
Για την ιστορία του θέματος θα αναφέρω απλώς, ότι το καθεστώς που είχε αναγάγει το υγιές περί δικαίου αίσθημα του λαού (gesundes Volksempfinden) σε υπέρτατη νομική κατηγορία στην οποία όφειλαν υποταγή όλες οι δικαστικές αποφάσεις, ήταν το καθεστώς της ναζιστικής Γερμανίας.
Το αποτέλεσμα της ανωτέρω προβληματικής, κατά τη γνώμη μου, απόφασης του ΑΠ ήταν μόνο ένα:
Δηλαδή, ότι οι λαϊκοί δικαστές του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Λαμίας (στο οποίο εστάλη και πάλι η υπόθεση) άφησαν για δεύτερη φορά ελεύθερο τον αυτουργό της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου. Γιατί;
Γιατί είχαν την πεποίθηση (σύμφωνα με το κοινό περί δικαίου αίσθημα που είχαν), ότι είχε ζήσει μέχρι τη στιγμή της δολοφονίας ένα σύννομο βίο!
Επομένως με την αφηρημένη και επικίνδυνη έννοια του «κοινού περί δίκαιού αισθήματος» δεν είναι δυνατό να απονέμεται δικαιοσύνη!
Ωστόσο, το ξεσήκωμα των μαθητών το Δεκέμβρη του 2008 είχε και έντονες κοινωνικές διαστάσεις.
Δηλαδή μια νεανική δύναμη, (έστω ατελώς πολιτικοποιημένη) αμφισβητούσε την «κοινωνία του καναπέ», η οποία ζούσε μέσα στην υπερκατανάλωση και τον υπερδανεισμό ( μεγέθη άλλωστε τα οποία μας οδήγησαν και στη χρεοκοπία)!
Επίσης η νεανική τούτη δύναμη αμφισβητούσε το ρόλο του «αποβλήτου» , το γεγονός με άλλα λόγια, ότι πολλοί νέοι ήταν κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος, αλλά έκαναν «τον σερβιτόρο» ή ήταν άνεργοι!
Ατυχώς η μεταγενέστερη οικονομική κρίση επιδείνωσε αυτή την κατάσταση και πολλοί νέοι επιστήμονες εξακολουθούν και σήμερα να είναι άνεργοι ή να πηγαίνουν στο εξωτερικό για ένα καλύτερο μέλλον .
Και δυστυχώς οι μετέπειτα κυβερνήσεις (είτε συντηρητικές είτε δήθεν αριστερές ) δεν καταπολέμησαν σχεδόν καθόλου τη μεγάλη ανεργία των νέων επιστημόνων!
Ενόψει όλων αυτών θα έλεγα το εξής:
Οι νέοι άνθρωποι μπορούν και πρέπει μερικές φορές να αμφισβητούν πολλά πράγματα…
Αλλά δεν πρέπει να τους «χαϊδεύουμε» όταν καταφεύγουν στη βία, γιατί όπως έλεγε και η Χάνα Άρεντ, «η βία είναι αντιπολιτική» και διαβρώνει τη δημοκρατία μας!
Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ kalfelis@law.auth.gr
