Τελικά ο κ. Κασσελάκης ο οποίος εξελέγη πρόεδρος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ένα «προϊόν» που επιβλήθηκε στους πολίτες από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης;

Δεν τα πιστεύω αυτά με την απόλυτη διάσταση με την οποία διατυπώνονται και θα ήθελα σύντομα να κάνω μια αποτίμηση του φαινoμένου Κασσελάκη.

1 Χάνεται το «αριστερό πρόσημο» του ΣΥΡΙΖΑ;

Μα αυτό το «αριστερό πρόσημο» δεν υπήρχε ποτέ στο σημερινό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης;

Υπήρχε στο παλιό «ΚΚΕ εσωτερικού» του Λεωνίδα Κύρκου και των άλλων ηρωικών μορφών (που ήθελαν να υπερβούν το αποστεωμένο και ολοκληρωτικό μοντέλο του σοβιετικού μαρξισμού).

Αντίθετα, ο κ. Τσίπρας υποσχόμενος στους πολίτες στα τραγικά χρόνια της χρεοκοπίας τη «μεταφυσική ενός μαγικού κόσμου» κέρδισε τις εκλογές του 2015 , έχοντας ως κυβερνητικό εταίρο ένα ακροδεξιό και εθνικιστικό κόμμα.

Μάλιστα, εφάρμοσε μια εντελώς συντηρητική οικονομική πολιτική (ακρωτηριάζοντας τη θέση των πιο φτωχών πολιτών).

Διαμόρφωσε δε ένα κλασσικό «μεταδημοκρατικό κόμμα» , όπου ο κ. Τσίπρας ως αρχηγός αποφάσιζε για τα πάντα με μια ομάδα συμβούλων γύρω από αυτόν, δηλαδή υιοθετώντας την ιδεολογία της μεταδημοκρατίας, όπως την ορίζει ο Κόλιν Κράουτζ.

Επομένως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ποτέ μια σαφή ιδεολογική ταυτότητα και αυτό ερμηνεύει εν πολλοίς γιατί νίκησε ο «κομήτης Κασσελάκης» (με τη συναίνεση πάντως και ενός μέρους της κομματικής ηγεσίας γύρω από τον κ. Τσίπρα).

Ας σταματήσουν λοιπόν οι επικήδειοι περί απώλειας της αριστερής ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτή δεν υπήρχε ποτέ!

2 Γιατί εξελέγη ο κ. Κασσελάκης;

Ένα μέγεθος που εξηγεί την εκλογή του «άγνωστου Κασσελάκη» είναι και το εξής:

Δηλαδή το ότι αποφάσισε για αυτό το ζήτημα ένα πιο ανοικτό «σώμα» (με τη συμμετοχή και πολιτών) και όχι μια κλειστή κομματική οντότητα .

Και αυτό είναι ένα θετικό γεγονός και οι αρχηγοί όλων των κομμάτων είναι απαραίτητο να εκλέγονται στο μέλλον και με τη συμμετοχή πολύ περισσότερων πολιτών (όπως συνέβη στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ).

Βεβαίως τα κόμματα είναι θεσμοί των δυτικών δημοκρατιών, αλλά θα πρέπει να ανοίξουν τους ορίζοντες τους προς την κοινωνία, γιατί διαφορετικά θα παραμείνουν κλειστά και διεφθαρμένα σύνολα τα οποία δεν θα διαπαιδαγωγούν τους πολίτες για να ασχοληθούν με τη διακυβέρνηση του τόπου (όπως ήθελε ο Περικλής στον Επιτάφιο).

3 Έχει μέλλον ο κ. Κασσελάκης;

Είναι πολύ πιθανό το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να διασπαστεί, γιατί ένα τμήμα μιας παραδοσιακής ελίτ (όπως ο κ. Φίλης και ενδεχόμενα και η κ. Αχτσιόγλου) επιθυμούν την επιστροφή σε μια «καθαρή Αριστερά» (χωρίς όρους κυβερνησιμότητας) .

Τι σημαίνει όμως κάτι τέτοιο;

Ο Αμερικανός φιλόσοφος Rorty υποστηρίζει, ότι μια μεταρρυθμιστική Αριστερά στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες φροντίζει για να ψηφίζονται νόμοι οι οποίοι ενισχύουν τη θέση των αδυνάτων έναντι των οικονομικά ισχυρών(«Achieving our country»).

Ο κ. Κασσελάκης έχει κάποιες θέσεις ( όπως ο χωρισμός της εκκλησίας από το κράτος), αλλά σε πολλά ζητήματα δεν ξέρουμε τι ακριβώς πρεσβεύει (όντας επηρεασμένος από την αμερικανική πραγματικότητα, όπως το αίτημά του για να υπάρχει μια ειδική οικονομική πολιτική μόνο για τους στρατιωτικούς, κάτι το οποίο κάνουν οι Αμερικανοί Πρόεδροι για τους βετεράνους των πολέμων).

Επομένως το μέγεθος της ιδεολογικής ασάφειας συνοδεύει σίγουρα τον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο.

Μπορεί να πετύχει , όχι γιατί είναι βιολογικά νέος , αλλά γιατί θα εξειδικεύσει την ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Προς το λεγόμενο «Κέντρο»;

Κανείς δεν ξέρει!

Το συμπέρασμα; Η εκλογή του δεν ήταν σίγουρα ένα μη εξηγήσιμο σοκ και το πείραμα του θα έχει ενδιαφέρον, άσχετα αν επιτύχει ή όχι!

Καλφέλης Γρηγόρης, Καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ

kalfelis@law.auth.gr