«Τι είναι η ζωή; Ένα παραμυθάκι ιστορημένο από χαζό με θόρυβο και πάθος και ωστόσο δίχως νόημα» (« It is a tale told by an idiot full of sound and fury. Signifying nothing”, Shakespeare, Macbeth»).
Αυτό το πεσιμιστικό μοιρολόι του Σαίξπηρ -για τη ζωή που δεν έχει νόημα- ανακάλεσα στη μνήμη μου, όταν έβλεπα τον Ύπαρχο και τα άλλα μέλη του πληρώματος της Εταιρείας Blue Horizon να σπρώχνουν στο θάνατο τον 36χρονο Αντώνη Καρυώτη ο οποίος προσπαθούσε μάταια να επιβιβαστεί σε ένα πλοίο που έφευγε από το λιμάνι του Πειραιά.
Από πολιτισμική άποψη έχουμε αναμφίβολα να κάνουμε -κατά την αξιολογική μου κρίση- με ένα απίστευτο ΚΥΝΙΣΜΟ , γιατί είναι προφανές ότι οι όλοι οι παραπάνω δεν έδιναν κανένα νόημα στη ζωή του 36χρoνου νέου.
Ήταν για αυτούς ο Αντώνης ένας «κατώτερος άνθρωπος» (Untermensch) για να χρησιμοποιήσω αυτή την απεχθή ναζιστική ορολογία.
Και η άποψη τούτη ενισχύεται και από τους απαράδεκτους ισχυρισμούς που υποστήριξε ένας εκ των ανωτέρω δραστών της ανθρωποκτονίας. Τι είπε:
«Εγώ νόμιζα ότι δεν είχε εισιτήριο. Νόμιζα ότι είναι μαύρος, Πακιστανός»!
Και για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να διερευνηθεί, εάν το διαπραχθέν έγκλημα τελέστηκε με ρατσιστικά κίνητρα (άρθρο 82 Α του Ποινικού Κώδικα)!
Ωστόσο, από νομική άποψη νομίζω ότι ορθά κινήθηκε σε πρώτο επίπεδο η ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο (άρθρο 299 παρ. 1 του ΠΚ).
Για ποιο λόγο;
Γιατί όταν κάποιος απωθεί βίαια για τρίτη φορά ένα επιβάτη ο οποίος προσπαθεί να μπει στο πλοίο (και μάλιστα την τελευταία φορά την ώρα κατά την οποία είχε ήδη αναχωρήσει το πλοίο), τότε προφανώς αποδέχεται και το ενδεχόμενο αποτέλεσμα του θανάτου αυτού του επιβάτη!
Γιατί;
Γιατί όλοι γνωρίζουν (πολύ περισσότερο οι έμπειροι ναυτικοί) ότι οι ισχυροί στροβιλισμοί οι οποίοι αναπτύσσονται κατά την αναχώρηση ενός πλοίου είναι δυνατό να οδηγήσουν ευχερώς στο μοιραίο αποτέλεσμα, δηλαδή στο να «πνιγεί» ένας άνθρωπος.
Υπό αυτή την έννοια όταν ο Ύπαρχος (ή οποιοσδήποτε άλλος) έσπρωχνε βίαια τον Αντώνη την ώρα κατά την οποία είχε ήδη αναχωρήσει το πλοίο , προφανώς κατά την κρίση μου αποδέχονταν και το ενδεχόμενο να πνιγεί….. αν έπεφτε στη θάλασσα.
Υπό αυτές τις περιστάσεις ήταν εντελώς επιβεβλημένη η παραίτηση του Υπουργού Ναυτιλίας κ. Βαρβιτσιώτη (ενός ανθρώπου ήπιων τόνων γενικά), ο οποίος όμως έκανε μια ατυχέστατη δήλωση στη δημόσια σφαίρα .
Σε αυτή (είτε το ήθελε , είτε όχι) εξέφραζε τη λύπη του και για το θάνατο του Αντώνη Καρυώτη , αλλά και για τις οικογένειες των μελών του πληρώματος που πήγαν να κάνουν τη δουλειά τους (: το θάνατο του 36χρονου) και σήμερα βρίσκονται κατηγορούμενοι».
Το θύμα και οι δράστες δεν είναι δυνατό να εξομοιώνονται!
Επιπλέον, εάν καταδικασθούν τελικά οι παραπάνω δράστες για ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο, τότε η μόνη ποινή η οποία είναι δυνατό να τους επιβληθεί είναι η ισόβια κάθειρξη (μετά το ν.4855/2021).
Αυτό σημαίνει περαιτέρω ότι υποχρεωτικά θα παραμείνουν στη φυλακή για 18 χρόνια (πριν αποκτήσουν θεωρητικά το δικαίωμα να υποβάλλουν αίτηση για αποφυλάκιση).
Το τονίζω αυτό, γιατί έχει αρχίσει ήδη μια συζήτηση ότι πάλι οι κατηγορούμενοι (αν αποδειχθούν ένοχοι) θα «πέσουν στα μαλακά»!
Τώρα, εάν θέλουμε -ως έννομη τάξη- να είμαστε πιο αυστηροί , τότε το μόνο το οποίο μπορούμε να κάνουμε είναι η εισαγωγή του θεσμού whole life order που έχουν οι Άγγλοι (όπου ο καταδικασθείς εκτίει όλη την ποινή των ισοβίων μέσα στη φυλακή)
Το συμπέρασμα; Όταν ένας άνθρωπος οδηγείται στο θάνατο με τέτοιο κυνισμό, τότε όλοι καταλαβαίνουν ότι ο θάνατος του Αντώνη αφορά πλέον και το αξιακό σύστημα της κοινωνίας μας..
Και εάν δεν υπήρχε η καταγραφή του εγκλήματος (μέσω των κινητών τηλεφώνων) κανείς δεν θα υποψιαζόταν τι πραγματικά είχε συμβεί στην περίπτωση τούτη.
Πάνω από όλα μένει στο μυαλό μας , κατά την κρίση μου, ο ισχυρισμός ενός εκ των δραστών : « Ήταν μαύρος, ήταν Πακιστανός»!
Επομένως ο Αντώνης ήταν «αναλώσιμος», ήταν homo sacer για να θυμηθώ τον Ιταλό φιλόσοφο Agamben.
Ωστόσο εάν φθάσουμε , ως κοινωνία, σε αυτό το απεχθές σημείο (από την άποψη των αξιών μας), τότε θα πρέπει να αναφωνήσουμε αυτό που έλεγε ο Θουκυδίδης:
«Ουδέν έστι ότι ουκ απώλετο».
Με άλλα λόγια «δεν υπάρχει τίποτε που να μη χάθηκε» σε αυτό τον κόσμο!
O Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής Νομικής Σχολής του Α,Π,Θ kalfelis@law.auth.gr
