Τελικά ο Κορνήλιος Καστοριάδης είχε απόλυτο δίκαιο, όταν έλεγε ότι ο νεότερος Ελληνισμός προσπαθεί να συμβιβάσει δύο εντελώς ασυγκέραστες μεταξύ τους κοσμοθεωρητικές προσεγγίσεις:

Δηλαδή εκείνη της αρχαίας ελληνικής παράδοσης (και της αυτόνομης δημοκρατίας) και εκείνη της Βυζαντινής θεοκρατίας (ή θρησκοληψίας)!

Όπως έλεγε μάλιστα χαρακτηριστικά ο Καστοριάδης « ή θεωρεί κανείς σημείο αφετηρίας τον Επιτάφιο του Περικλή ή είναι με τους βυζαντινούς αυτοκράτορες»!

Και για μια ακόμη φορά βιώνουμε αυτή την αντίφαση στις μέρες μας, αφού φοβισμένα πλήθη  μαζεύονται έξω από τα αστυνομικά τμήματα και ζητούνε επιτακτικά την ανανέωση των παλιών ταυτοτήτων, ώστε να μην τους «επιβληθούν» από την κυβέρνηση οι νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες με το «τσιπάκι»!

Πίσω από το οποίο κρύβεται ο Αντίχριστος ή ο Σατανάς ή μια άλλη αόρατη οντότητα που θα επιβλέπει και θα παρακολουθεί  τη ζωή μας!

Και την ίδια ανυπόφορη κατάσταση για μια δυτική δημοκρατία είχαμε βιώσει και παλιότερα , όταν κάποιοι (μεταξύ των οποίων και ο τότε Αρχιεπίσκοπος) ήθελαν σε ένα δημόσιο συναλλακτικό έγγραφο (όπως είναι η αστυνομική ταυτότητα)  να αναγράφεται πανηγυρικά και το θρησκευτικό τους «πιστεύω» .

Μάλιστα κάποιοι κληρικοί ζητούνε σήμερα και δημοψήφισμα για τις νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες και κάποιες γυναίκες λιποθυμούν και μιλούνε για το τέλος του κόσμου !

Ωστόσο, πέραν της ερμηνείας του Καστοριάδη  για τέτοια απίθανα φαινόμενα που μας ξαναγυρίζουν στο Μεσαίωνα θα ήθελα να διατυπώσω και τις παρακάτω παρατηρήσεις.

Δηλαδή,  μετά την κατάρρευση των μεγάλων ιδεολογιών (και ιδίως του σοβιετικού μαρξισμού) επικράτησε μια παγκόσμια αβεβαιότητα και απογοήτευση (αφού η μέγιστη ουτοπία για ένα καλύτερο κόσμο είχε διαψευστεί ηχηρά).

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ένα μεγάλο τμήμα του σημερινού κόσμου  βρήκε τη διέξοδο και την παρηγοριά στο φανταστικό κόσμο του Διαδικτύου.

Αλλού η απογοήτευση τούτη οδήγησε στην έκρηξη του θρησκευτικού φονταμενταλισμού και αλλού στην καταγραφή κάποιων παράδοξων φαινομένων. Έτσι , μια σχετικά πρόσφατη μελέτη κατέδειξε ότι το 15% του Αμερικανικού πληθυσμού πιστεύει στο Διάβολο!

Τέλος αρκετοί βρήκαν την παρηγοριά και τη βεβαιότητα στη θρησκεία.

Ωστόσο, τίθεται το εξής ζήτημα:

Με άλλα λόγια είναι δυνατό η θρησκευτική πίστη να είναι «πλαστικοποιημένη» και να αναγράφεται  σε ένα ασήμαντο από θεολογική άποψη έγγραφο, όπως είναι η αστυνομική ταυτότητα;

Κάτι που ήθελαν όμως πολλοί «θρησκόληπτοι» , όταν δημιουργήθηκε το γνωστό θέμα επί των κυβερνήσεων του Κύριου. Σημίτη;

Και επιπλέον : Είναι δυνατό να πιστεύει κανείς σοβαρά ότι το χριστιανικό «πιστεύω» ενός ατόμου είναι δυνατό να υπονομευθεί ή να ακρωτηριαστεί από οποιοδήποτε βιομετρικό δεδομένο που θα εμπεριέχεται στις νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες;

Όπως υποστηρίζουν όλοι τούτοι που μαζεύονται σήμερα αλλόφρονες  έξω από τα αστυνομικά τμήματα ;

Και το λέω αυτό, γιατί η θρησκευτική προσέγγιση , για όποιον την αποδέχεται, έχει να κάνει με αυτό που έλεγε ο Καρλ Γιούνγκ. Δηλαδή, ότι  «κάποιο μέρος του εγώ ή της ψυχής του ανθρώπου δεν υπόκειται στους νόμους του χώρου και του χρόνου»!

Κατά συνέπεια αυτό το βαθύτερο ενορατικό βίωμα δεν είναι δυνατό να ακυρωθεί ή να αποδυναμωθεί από ένα «τσιπάκι» !

Και είναι πραγματικά θλιβερό, κατά την κρίση μου,  το ότι ακούγονται τέτοιες ανορθολογικές ή εντελώς οπισθοδρομικές απόψεις απόψεις στις ημέρες μας  (και μάλιστα υποστηρίζονται και από το κοινοβουλευτικό κόμμα ΝΙΚΗ, αν δεν κάνω λάθος ).

Το συμπέρασμα;

Οι νέες ηλεκτρονικές ταυτότητες που κυκλοφορούν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν τίποτε το «αντιχριστιανικό»!. Μάλιστα διευκολύνουν και τη σύλληψη των εγκληματιών!

Και σε τελευταία ανάλυση ή θα πορευθούμε με τη Δυτική παράδοση ή με τη Βυζαντινή θρησκοληψία!

Καλφέλης  Γρηγόρης, Καθηγητής  Νομικής Σχολής  του  Α,Π,Θ

kalfelis@law.auth.gr