Η συμπλήρωση σήμερα 56 ετών από την αμερικανοκίνητη δικτατορία των συνταγματαρχών της 21η Απριλίου του 1967, αποτελεί νομίζω μια καλή ευκαιρία να αναλογιστούμε τις τραγωδίες που επισώρευσε στο έθνος. Οσο κι αν η Δημοκρατία μας που αποκαταστάθηκε επτά χρόνια μετά, μοιάζει, και είναι, ισχυρή και απρόσβλητη απέναντι στους κάθε λογής αμφισβητίες της, εν τούτοις από κανέναν δεν πρέπει να διαφεύγει, ότι η χούντα των συνταγματαρχών, πέραν από τα εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου τα οποία διέπραξε (θανάτους, βασανισμούς, εκτοπίσεις, εξορίες,) βαρύνεται για εθνικές τραγωδίες μείζονος σημασίας.
Εν πρώτοις του Κυπριακού. Αν και από μόνο του, αυτό θα “δικαιολογούσε” την επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα (οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία, αλλά και η Σοβιετική Ενωση είναι ιστορικά αποδεδειγμένο, ποτέ δεν είδαν με καλό μάτι την πιθανότητα της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα), εν τούτοις η γεωστρατηγική των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή είναι μία παράμετρος.
Υπάρχει και μία δεύτερη, εξίσου σημαντική και αφορά στην ίδια τη χώρα. Η δικτατορία των συνταγματαρχών επιβλήθηκε επίσης για να αποτραπεί η επάνοδος στην διακυβέρνηση της χώρας της Ενώσεως Κέντρου υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Κυρίως όμως να ματαιωθεί αυτό που φαινόταν αναπόφευκτο (και όπως αποδείχθηκε το 1981, έγινε πραγματικότητα), η ανάληψη της εξουσίας από την κεντροαριστερά.
Για τον ξένο παράγοντα, που μετά τον Εμφύλιο,αντιμετώπιζε την Ελλάδα, ως προτεκτοράτο, κάτι τέτοιο φάνταζε καταστροφικό. Εθετε σε κίνδυνο στρατηγικές δεκαετιών αναφορικά με την χώρα μας, αλλά και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης, και δημιουργούσε συνθήκες ανατροπής σε πολιτικές πρακτικές και στάσεις οι οποίες λίγο απείχαν από την υποτέλεια των λατινοαμερικανικών καθεστώτων, έναντι της Ουάσιγκτον, άλλα και του Λονδίνου. Δεν είναι άγνωστο άλλωστε ότι σε εμάς εδώ, ο πραγματικός καθοδηγητής των εξελίξεων ήταν η αμερικάνικη πρεσβεία των Αθηνών.
Επρεπε λοιπόν να αποτραπεί η διαφαινόμενη εξέλιξη και ο μόνος τρόπος ήταν δια των όπλων. Η κωμική επίκληση του “κομμουνιστικού κινδύνου”, ως αιτία και αφορμή για το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, δεν ήταν παρά η ασθενής επικάλυψη της πραγματικής αιτίας, που ήταν η αποτροπή της επανόδου στην εξουσία, του Γεώργιου και του Ανδρέα Παπανδρέου.
Αν και η ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις, εύκολα μπορεί να υπολογίσει κανείς το βαρύτερο έγκλημα σε βάρος του λαού που επέφερε η δικτατορία, ανατρέποντας το δημοκρατικό καθεστώς της χώρας. Αρκεί να ρίξει μια ματιά στις βαθιές αλλαγές που επέφερε μετά το 1981 η κεντροαριστερή κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, στο κοινωνικό κράτος, την υγεία, την παιδεία, την οικονομία, τη δημόσια διοίκηση, το κράτος δικαιου, τις υποδομές. Και να αναλογιστεί, ότι έφερε την “άλλη” Ελλάδα, την ηττημένη Ελλάδα του Εμφυλίου, στο προσκήνιο, καθιστώντας την ισότιμη και σημείο αναφοράς της εθνικής συμφιλίωσης που έως τότε, ήταν γράμμα κενό.
Στεκόμαστε λοιπόν όλοι, στην εγκληματική πολιτική της στο Κυπριακό, που παρέδωσε το 40% της Κύπρου στους Τούρκους, αλλά το έγκλημα δεν είναι μικρότερο σε ό,τι αφορά τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Μείναμε δραματικά πίσω, όταν οι άλλοι, στην Ευρώπη, νικητές και ηττημένοι του μεγάλου πολέμου, ειχαν ξεπεράσει την περιοδο της ανασυγκρότησης, και έχτιζαν καινούργιες κοινωνίες. Αυτό το έγκλημα κατά του λαού, δυστυχώς έμεινε ατιμώρητο.