Το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη έπληξε τον πυρήνα της διακυβέρνησης Μητσοτάκη. Την ηγετικότητα του Πρωθυπουργού και τη μέθοδο διακυβέρνησης, το επιτελικό κράτος. Τι σημαίνει επιτελικό κράτος; Προγραμματισμός στόχων και ενεργειών. Εφαρμογή με μεθοδικότητα και επαγγελματισμό. Επιλογή διοίκησης με αξιοκρατικά και όχι κομματικά κριτήρια.
Το επιτελικό κράτος δεν έφτασε στον ΟΣΕ. Συνέχισε να λειτουργεί με τα χαρακτηριστικά του βαθέως κράτους. Χωρίς αξιολόγηση και διοικητική ιεραρχία. Συνδιοίκηση με τους κομματικούς συνδικαλιστές. Διοικητικά στελέχη με κομματικά και όχι αξιοκρατικά κριτήρια. Κι αυτή είναι η πραγματική πολιτική ευθύνη του παραιτηθέντος εποπτεύοντος Υπουργού.
Η ακτινογραφία του ΟΣΕ αποκαλύπτει τις χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους ως αποτέλεσμα της διελκυστίνδας των κομμάτων για τη νομή της εξουσίας. Στην εποπτεύουσα του ΟΣΕ «Ανεξάρτητη» Αρχή, τη ΡΑΣ, τοποθετήθηκε από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ως πρόεδρος, υπάλληλος του ΕΦΚΑ και αντιπρόεδρος, στέλεχος των ΑΝΕΛ, σύμφωνα με την κατανομή εξουσίας ανάμεσα στα δύο κόμματα. Θυμίζω ότι επί της συγκυβέρνησης Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ, η κατανομή της εξουσίας ακολουθούσε το σύστημα 3-2-1. Και οι τρεις τραγωδίες, με δεκάδες θύματα, πυρκαγιές Ηλείας 2007, ΜΑΤΙ και Τέμπη έχουν ως κύρια αιτία τις παθογένειες του κομματικού-πελατειακού κράτους.
Ο πολιτικός σεισμός που προκλήθηκε δε μπορεί να αντιμετωπισθεί με τα συνήθη πολιτικά εργαλεία. Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη σε Κυβέρνηση, κράτος και πολιτικό σύστημα απαιτούνται βαθιές τομές, ρίξεις και υπερβάσεις. Ο Κυρ. Μητσοτάκης δηλώνει «είμαι στην πολιτική για να αλλάξω αυτή την παλαιά Ελλάδα που μας πληγώνει». Η Ελλάδα δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν αλλάξει το πολιτικό της σύστημα. Κι αν δεν κοπεί ο γόρδιος δεσμός που συνδέει κράτος και πολιτικό σύστημα.
Τώρα είναι η ώρα να αποκτήσουμε Δημόσια Διοίκηση απογαλακτισμένη από κομματικές επιρροές και προσηλωμένη στην εξυπηρέτηση του δημόσιου και όχι του κομματικού συμφέροντος.
Τώρα είναι η ώρα για επανίδρυση του πολιτικού συστήματος και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης ανάμεσα σε πολιτικούς και κοινωνία. Έξι είναι οι βασικές τομές που απαιτούνται:
- Κατάργηση του σταυρού προτίμησης. Ο σταυρός είναι η μήτρα των πελατειακών σχέσεων, της συναλλαγής και της διαφθοράς. Μείωση του αριθμού βουλευτών σε 200. Καθιέρωση 150 μονοεδρικών περιφερειών και λίστας 50 εδρών, ώστε να λειτουργεί το bonus του πρώτου κόμματος.
- Ασυμβίβαστο Βουλευτή Υπουργού. Η χώρα την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση χρειάζεται κυβέρνηση με Πιερρακάκηδες. Παράλληλη αναβάθμιση του Κοινοβουλίου στα πρότυπα της Αμερικανικής Γερουσίας. Οι βουλευτές να αποκτήσουν ρόλο και λόγο που δεν έχουν σήμερα.
- Αποκρατικοποίηση των κομμάτων. Απαγόρευση απόσπασης δημοσίων υπαλλήλων και ελαχιστοποίηση των κρατικών επιχορηγήσεων για λειτουργικές δαπάνες.
- Αύξηση του ποσοστού για την είσοδο στη Βουλή από 3 σε 5%, όπως ισχύει στη Γερμανία και αλλού.
- Καθιέρωση επιστολικής ψήφου. Στην Εσθονία, στις πρόσφατες εκλογές το 30% των πολιτών ψήφισε με ηλεκτρονική ψήφο.
- Τέλος, καθιέρωση «δήλης ημέρας εκλογών». Οι εκλογές να διεξάγονται στο τέλος της τετραετίας.
Είμαι βέβαιος ότι οι προτάσεις αυτές επιδοκιμάζονται από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Γνωρίζω όμως ότι κανένα κόμμα δεν πρόκειται να συμφωνήσει. Όπως και οι περισσότεροι εκλεγμένοι βουλευτές. Την απόφαση θα κληθεί να πάρει η ίδια η κοινωνία. Με ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ. Να αποφασίσουν οι πολίτες εάν επιθυμούν τη διατήρηση του σημερινού απαξιωμένου και διάτρητου πολιτικού συστήματος ή την αναγέννησή του.
Γνωρίζω εξίσου ότι ορισμένες από τις προτάσεις προϋποθέτουν συνταγματική αναθεώρηση. Γι’ αυτό η Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές πρέπει να είναι ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ.
Η αναθέσμιση της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας στο πολιτικό, διοικητικό και κοινωνικό επίπεδο, όπως σημείωσε πρόσφατα ο Αλέκος Παπαδόπουλος αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα. Θα προσθέσω και το εκπαιδευτικό επίπεδο με τροποποίηση του άρθρου 16, ώστε να επιτραπεί η ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ. Στη χώρα μας επικρατεί μια γενικευμένη καταρράκωση των θεσμών, ως αποτέλεσμα της κομματικής διάβρωσης που έχουν υποστεί.
Αυτή πρέπει να είναι η απάντηση του Κυρ. Μητσοτάκη στο σύνθημα του Αλ. Τσίπρα για «πολιτική αλλαγή». Αλλαγή του φθαρμένου πολιτικού συστήματος και όχι εναλλαγή απαξιωμένων κομμάτων στην εξουσία. Το αδιευκρίνιστο αίτημα για «αλλαγή» του 57% των πολιτών στη πρόσφατη δημοσκόπηση της Metron Analysis έτσι πραγματώνεται.
Εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης μπορεί να αναδειχθεί στον ηγέτη που θα οδηγήσει την Ελλάδα στον 21ο αιώνα. Είμαι βέβαιος ότι έχει επίγνωση της ιστορικότητας των στιγμών. Η τραγωδία των Τεμπών πρέπει να αποτελέσει τον καταλύτη για τη μετάβαση στη νέα εποχή.
Ο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος διετέλεσε υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.