Δεν ήταν, τελικά, παρά μια πλάνη. Υποτίθεται πως ο «τελευταίος δικτάτορας της Ευρώπης» κατοικοέδρευε σε μια πρώην σοβιετική δημοκρατία με λίγο σχετικά πληθυσμό. Πως τυραννούσε μια μικρή χώρα που μπορεί να συνόρευε με την Πολωνία, την Ουκρανία και δύο χώρες της Βαλτικής, αλλά έμοιαζε να βρίσκεται πολύ μακριά από την Ευρώπη – ή μάλλον από μια Ευρώπη που, έχοντας σημαντικότερα προβλήματα να λύσει, ιεραρχούσε το καθεστώς Λουκασένκο χαμηλά στις προτεραιότητές της.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν έφερε στην πόρτα της ηπείρου μόνο έναν πόλεμο. Απέδειξε παράλληλα πως ο επιτιθέμενος κυοφορούσε μια δικτατορία. Η προπολεμική Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν ένα αυταρχικό κράτος. Ημέρα με την ημέρα όμως, και όσο ο αμυνόμενος συνεχίζει να αντιστέκεται, ο μανδύας του αυταρχισμού πέφτει. Κι αυτό που αναδύεται δεν είναι τίποτε λιγότερο από ένα δικτατορικό καθεστώς.
Η αποκάλυψη του στυγνού δικτάτορα δεν είναι άσχετη με την εξέλιξη μιας «ειδικής επιχείρησης» που ο ίδιος απαγορεύει στα μέσα ενημέρωση της χώρας του να χαρακτηρίζουν «εισβολή», «επίθεση» ή «πόλεμο». Σαν όλους τους δικτάτορες, ο Πούτιν βλέπει την επιχείρηση να εξοκέλλει από τους αρχικούς του σχεδιασμούς και αναζητεί αποδιοπομπαίους τράγους. Το καθεστώς κατασκευάζει ενόχους και τους εντοπίζει στους «προδότες» και τους «μπάσταρδους» που υποτίθεται πως υπολείπονται σε εθνικό φρόνημα. Καταγγέλλει μια «πέμπτη φάλαγγα» στο εσωτερικό που υποτίθεται πως υπονομεύει τον εθνικό στόχο. Αλλά ποιος είναι αυτός;
Δύσκολα θα μπορούσε να είναι η «αποναζιστικοποίηση» μιας χώρας της οποίας ο πρόεδρος είναι εβραϊκής καταγωγής, οι ακροδεξιοί συγκεντρώνουν λιγότερο από το 2% των ψήφων και ο διακαής της πόθος να ενταχθεί στην ΕΕ έγινε, ως αθετημένη συμφωνία από την τότε ηγεσία της χώρας, η σπίθα που πυροδότησε τη χρωματιστή επανάσταση του 2004.
Το αφήγημα είναι τόσο εξωπραγματικό ώστε πείθει όλο και λιγότερους ακόμη και για τα μέτρα μιας κοινής γνώμης χωρίς πρόσβαση σε άλλες πηγές ενημέρωσης πέρα από εκείνες της επίσημης προπαγάνδας. Ο Ζελένσκι Χίτλερ; Μόνο ως καρικατούρα. Μόνο με ψεύτικο μουστάκι και επιτηδευμένη χωρίστρα σε ένα μαλλί που θα γυάλιζε από την μπριγιαντίνη. Αλλά έτσι η κωμική φλέβα του Ζελένσκι δεν θα ψυχαγωγούσε μόνο τους Ουκρανούς, θα ψυχαγωγούσε και τους Ρώσους.
Και ως πρόεδρος; Τι θα σήμαινε, και πάλι για τους Ρώσους, ένας δημοκράτης πρόεδρος; Τι θα σήμαινε για τον νέο δικτάτορα της Ευρώπης η γειτνίαση με μια σταθερή θεσμικά και ακμάζουσα οικονομικά Δημοκρατία; Η απάντηση αποσαφηνίζει και τον στόχο της εισβολής. Αυτός δεν είναι άλλος από την επιβολή όχι απλώς της ουδετερότητας αλλά μιας ουδετερότητας με ασταθές πολίτευμα. Δεν αρκεί η Ουκρανία να είναι αμυντικά ουδέτερη, θα πρέπει να είναι και πολιτικά παραπαίουσα. Θα πρέπει να είναι η ζωντανή απόδειξη πως τα κράτη κυβερνιούνται μόνο με τη δικτατορική πυγμή ενός Πούτιν.
