Μετράμε πλέον και ημερολογιακά δύο ολόκληρα χρόνια από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης, όντας μάρτυρες πια της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που ακολούθησε παγκοσμίως. Ολοι οι τομείς βάλλονται και δοκιμάζονται. Οικονομία, περιβάλλον, μεταφορές και εφοδιαστικές αλυσίδες, γεωπολιτικές ισορροπίες, έρευνα, εκπαίδευση. Ανάμεσά τους και η βιομηχανία, καθώς τα τεράστια προβλήματα που δημιουργήθηκαν στις εφοδιαστικές αλυσίδες, τις ελλείψεις στις αγορές και την ακρίβεια δημιούργησαν μία νέα τάση. Αυτήν της επαναβιομηχάνισης χωρών και της Ευρώπης συνολικά. Αλλά και της τεράστιας ανάγκης για ανάπτυξη καινοτομίας ακόμη και των μέχρι πρόσφατα υγιών και ανταγωνιστικών επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με την αποτύπωση των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη της βιομηχανίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο (EU Industrial R&D Investment Scoreboard 2021), η Ευρωπαϊκή Ενωση κατάφερε να πετύχει ακόμη και αύξηση των επενδύσεων σε ορισμένους κλάδους, όπως η υγεία (10,3%) και οι υπηρεσίες ICT (7,2%), παρά τις προκλήσεις και τις αντίξοες συγκυρίες του οικονομικού περιβάλλοντος λόγω COVID-19. Ωστόσο, συνολικά οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά 2,2% και η ΕΕ καλεί τις βιομηχανίες να εντείνουν τις ενέργειές τους προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Και φυσικά δεν είναι μόνο η πανδημία που επιτάσσει αυτή την ανάγκη εκσυγχρονισμού και επανασχεδιασμού της βιομηχανίας, αλλά και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση που υποκινεί την άμεση ψηφιοποίηση και τεχνολογική αναβάθμισή της. Στην Ελλάδα δε ο δρόμος φαίνεται ακόμα μακρύς, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η βιομηχανία βρίσκεται στην τέταρτη θέση ως προς τη συνεισφορά της στη συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της χώρας με 14,2%.
Σε αυτό λοιπόν το ευρωπαϊκό και εθνικό όραμα δημιουργίας μιας σύγχρονης και ανταγωνιστικής βιομηχανίας, τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν μπορούν να μείνουν αμέτοχα. Ηδη έχουν ανακοινωθεί στρατηγικές πρωτοβουλίες με σημαντική προοπτική. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης διατηρεί μία σημαντική παράδοση καλής συνεργασίας με την ελληνική βιομηχανία, με το ένα τέταρτο σχεδόν των εσόδων του από ερευνητικά προγράμματα να χρηματοδοτείται από τον ιδιωτικό τομέα συνολικά. Χτίζουμε γέφυρες της έρευνάς μας με τη βιομηχανία, την οικονομία και την κοινωνία της περιοχής μας. Με σχέδιο συνεχίζουμε προς αυτή την κατεύθυνση, εισάγοντας προσεχώς τον θεσμό των βιομηχανικών διδακτορικών για μια συντεταγμένη διασύνδεση των ερευνητριών και των ερευνητών μας με την ελληνική οικονομία, ενισχύοντας ταυτόχρονα καθοριστικά τους ελληνικούς δείκτες καινοτομίας.
*Ο κ. Στράτος Στυλιανίδης είναι αντιπρύτανης Ερευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης ΑΠΘ.
