Τι είναι προτιμότερο; Να σου χτίζουν την πόρτα ή να σου γκρεμίζουν έναν τοίχο; Να σε εγκιβωτίζουν στο γραφείο σου ή να μετατρέπουν σε ατομικό έναν χώρο σου; Οι διοικήσεις των πανεπιστημίων φαίνεται να έχουν τοποθετηθεί εδώ και χρόνια απέναντι σε αυτό το δίλημμα. Προέχει η προσωπική σου ασφάλεια, ακόμη και αν αυτό σημαίνει πως υποτάσσεσαι στον φόβο. Καλύτερα να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο παρά με έναν σκουπιδοτενεκέ πάνω του ή – ακόμη χειρότερα – ανοιγμένο στα δυο.
Η απάντηση στο δίλημμα σημαίνει πως τα πανεπιστήμια είναι πλέον ο μόνος χώρος όχι μόνο της εκπαίδευσης αλλά ολόκληρης της επικράτειας όπου το ξύλο γίνεται ανεκτό ως παιδαγωγική ή σωφρονιστική μέθοδος. Εμφορείσαι από «λάθος» ιδέες; Επιστρέφεις στον ίσιο δρόμο με ένα γερό μπερντάχι. Κρίνεσαι ύποπτος διάπραξης αδικημάτων; Μπουκάρουν καμιά εικοσαριά τιμωροί στο αμφιθέατρο και σε συμμορφώνουν μπουνοκλωτσηδόν. Και, για να δούμε, θα αγνοήσουν οι θεατές της δημόσιας τιμωρίας σου ποια μπορεί να είναι τα επίχειρα της δικής τους συμπεριφοράς; Οχι, ξέρουν τι τους περιμένει.
Μπορεί να δει κανείς αυτό που συμβαίνει στα πανεπιστήμια ως πρόβλημα ανομίας. Στην πραγματικότητα, είναι κάτι τρομακτικότερο. Είναι πρόβλημα ταλιμπανοποίησης. Σαν τους αυθεντικούς, έτσι και αυτοί των πανεπιστημίων, απειλούν και τιμωρούν όσους δεν μοιράζονται τις ίδιες ιδέες. Αποστρέφονται τη γνώση. Δημιουργούν αυτόνομους θύλακες με τη βία. Καταστρέφουν ό,τι δεν προσιδιάζει στον δικό τους πολιτισμό – ή τη δική τους βαρβαρότητα. Και ό,τι κάνουν το κάνουν στο όνομα μιας ιδεολογίας, την οποία επικαλούνται ως εξιλεωτική για κάθε τους πράξη.
Οι πράξεις «ασύμμετρου πολέμου» των τελευταίων ημερών – οι άλλοι με τα κλομπ τους και τις ασπίδες τους κι εμείς με τις πέτρες μας και τις κουκούλες μας – καταδεικνύουν απλώς το βάθος της ταλιμπανοποίησης. Δείχνουν ακόμη γιατί η επιχείρηση εκρίζωσης του προβλήματος με τη συνδρομή των «τοπικών αρχών» (είτε πρόκειται για τις διοικήσεις των ιδρυμάτων είτε για εταιρείες φύλαξης) μπορεί να μην έχει κανένα αποτέλεσμα. Και μπορεί να μην έχει επειδή η συντεταγμένη Πολιτεία δρα και λειτουργεί ως ξένη δύναμη. Μας φώναξαν και ήρθαμε, εμείς δεν θα πατάγαμε το πόδι μας στην Καμπούλ. Το πολύ-πολύ να βοηθήσουμε με ένα εκστρατευτικό σώμα, τόσον καιρό το εκπαιδεύουμε.
Αν και δεν πρόκειται παρά για το κλασικό παιχνίδι με το μπαλάκι της ευθύνης όπου κερδίζει εκείνος που θα το διώξει από πάνω του, η στρατηγική αυτή προβάλλεται από την κυβέρνηση ως «αποφασιστικότητα». Κι όμως. Το σώμα των «400» ακόμη εκπαιδεύεται, ενώ δεν έχει οριστεί καν η ημερομηνία που οι Ομάδες Προστασίας των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων θα αναλάβουν υπηρεσία. Το δίλημμα μοιάζει έτσι να έχει απαντηθεί και από την κυβέρνηση. Καλύτερα να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο. Παρά κομμένο.
