Πριν από μερικές μέρες, η Κομισιόν πήρε απόφαση να μη χρηματοδοτεί η ΕΕ την περίφραξη των ευρωπαϊκών συνόρων για «λόγους αρχής».
Οι χώρες αντέδρασαν, προκάλεσαν την παρέμβαση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η Κομισιόν μάζεψε τις αρχές της. Διευκρινίστηκε έτσι ότι η ΕΕ θα χρηματοδοτεί τελικά τα έργα περίφραξης των συνόρων, εκτός από την αγορά… συρματοπλέγματος!
Η ιστορία είναι αστεία. Και φαντάζει ακόμη πιο αστεία τη στιγμή που για τρίτη φορά τα τελευταία χρόνια το Μεταναστευτικό εξελίσσεται σε πολιορκητικό κριό.
Η πρώτη ήταν το 2015, όταν η κατακόρυφη αύξηση των μεταναστευτικών ροών τούς βρήκε όλους απροετοίμαστους. Στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
Οι λύσεις δόθηκαν πρόχειρα και εκ των ενόντων. Εδειχναν άγνοια και υποτίμηση του προβλήματος ενώ το νομικό οπλοστάσιο της ΕΕ (Δουβλίνο) αποδείχθηκε ανεπαρκές και αναποτελεσματικό.
Η τότε ελληνική κυβέρνηση αλλά και το σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων ταλαντεύονταν ανάμεσα σε μια ανθρωπιστική και μια ρεαλιστική θεώρηση της κατάστασης.
Σταδιακά και σχεδόν ανομολόγητα ο ρεαλισμός πήρε το πάνω χέρι. Χώρες όπως η Ουγγαρία και η Αυστρία σκλήρυναν την πολιτική τους. Ηταν μια αναμενόμενη και ίσως αναπόφευκτη εξέλιξη.
Η δεύτερη φορά ήταν τον Φεβρουάριο-Μάρτιο 2020, όταν χιλιάδες μετανάστες προσπάθησαν να εισβάλουν στον Εβρο με την απροκάλυπτη προτροπή ή στήριξη της Τουρκίας.
Ευτυχώς η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε με αποφασιστικότητα στην απειλή και ο Εβρος άντεξε. Ολόκληρη η Ευρώπη έδειξε ανακούφιση για το αποτέλεσμα.
Η τρίτη φάση εξελίσσεται εδώ και μερικούς μήνες.
Οι μεταναστευτικές ροές έχουν ίσως μειωθεί, η φύλαξη των χερσαίων και θαλασσίων συνόρων έχει γίνει πιο αποτελεσματική, η αποτροπή λειτουργεί σε κάποιον βαθμό, αλλά το πρόβλημα παραμένει.
Η Πολωνία βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με ένα «σενάριο Εβρου» στα σύνορα με τη Λευκορωσία.
Μόλις προ τριών ημερών ο Ερντογάν απείλησε να ξανανοίξει τη στρόφιγγα της μετανάστευσης στο Αιγαίο και στα Βαλκάνια.
Η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιταλία έχουν πρόβλημα με τις χώρες της Βορείου Αφρικής. Ενώ οι προσπάθειες για την ειρήνευση στη Λιβύη έχουν καταφανώς και ένα κίνητρο ελέγχου των παράνομων μετακινήσεων.
Το νέο στοιχείο ίσως είναι ότι ένα διεθνές μεταναστευτικό λόμπι ενεργοποιείται απροκάλυπτα εναντίον κάθε προσπάθειας να ελεγχθούν οι ροές.
Ενα νεφέλωμα Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, διεθνών οργανισμών, βουλευτών και ευρωβουλευτών κυρίως της Αριστεράς, αυτόκλητων ακτιβιστών, μέσων και δημοσιογράφων πασχίζει παραδόξως όχι να αποτρέψει αλλά να ενθαρρύνει τα μεταναστευτικά κύματα.
Αλλοι αναζητούν ανθρωπιστικές σταυροφορίες. Αλλοι επιζητούν φήμη, δόξα και δημοσιότητα. Αλλοι ψάχνουν μια καλή μπίζνα.
Συνήθως διακηρύσσουν αγνά κίνητρα και γενναιόδωρα αισθήματα. Αλλά, ακόμη και στην ευγενέστερη εκδοχή του, «ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις».
Διότι αυτό που ζει πλέον η Ευρώπη είναι ο δρόμος για την κόλαση.
Πόσο προετοιμασμένες είναι οι κυβερνήσεις και η κοινωνία να το αντιμετωπίσουν; Να μην κοροϊδευόμαστε: δεν είναι.
Οχι μόνο οι χώρες αφήνονται ουσιαστικά στη μοίρα τους, αλλά το μεταναστευτικό λόμπι τούς βάζει και πρόσθετα εμπόδια όπως π.χ. στο Αιγαίο.
Δεν υπάρχει ενιαία ευρωπαϊκή βούληση, ούτε κάποιο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορούσε να συγκροτηθεί. Μεταξύ μας, δεν ξέρω καν αν υπάρχει συναίσθηση του κινδύνου.
Αλλά χωρίς συναίσθηση του κινδύνου πώς μπορεί να διαμορφωθεί μια πολιτική αποτροπής του;
Ερχονται αλγόριθμοι!
Δεν ξέρω ποιος θα βγει στο ΚΙΝΑΛ, αλλά η αναμέτρηση δικαιώνει ήδη τη φήμη της. Ο Γ. Παπανδρέου πρότεινε να θεσμοθετήσουμε μια νέα εξουσία: τη «διαβουλευτική» (Alpha, 11/11).
Ομολογώ πως δεν κατάλαβα ακριβώς τι είναι αυτό αλλά ο πρώην Πρωθυπουργός διευκρίνισε ότι η «διαβουλευτική εξουσία» θα λειτουργεί με «διαφανείς αλγορίθμους», γεγονός που με καθησύχασε.
Αρκεί φυσικά να είναι σωστοί οι αλγόριθμοι ώστε να μη διχάζεται το ΚΙΝΑΛ όταν διαβουλεύεται για την αυστηροποίηση του Ποινικού Κώδικα. Την οποία ζητούσε επί Φώφης Γεννηματά αλλά τώρα ο Γ. Καμίνης αποφάσισε ότι δεν χρειάζεται.
Ενίοτε σηκώνουν τα χέρια ψηλά και οι αλγόριθμοι!
Η πραγματική απειλή
Η φραστική επίθεση μιας ολλανδέζας δημοσιογράφου στον Πρωθυπουργό και η απάντηση του Πρωθυπουργού είναι ένα περιστατικό αμφίβολης σοβαρότητας.
Πάντως ο Μητσοτάκης ζημιωμένος δεν βγήκε.
Αντιλαμβάνομαι τώρα ότι κάποια συνέχεια θα δοθεί σε ένα δικαστήριο διότι φαίνεται πως η κυρία εκτός από τον Πρωθυπουργό έβρισε και τους Υδραίους. Θα τα βρει η Δικαιοσύνη.
Αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Δεν είναι καν το Μεταναστευτικό. Οι όποιες θεμιτές απορίες θα μπορούσαν να έχουν διατυπωθεί με πιο επαγγελματικό τρόπο και να τύχουν μιας λιγότερο φορτισμένης απάντησης.
Το θέμα είναι στην πραγματικότητα η ίδια η δημοσιογραφία. Της οποίας το θέμα δεν είναι ποτέ ο δημοσιογράφος.
Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει μια νέα μόδα στα όρια του ακτιβισμού. Υπήρξαν άνθρωποι που επικρότησαν το θράσος μιας γυναίκας που στο όνομα του δημοσιογραφικού ελέγχου θεώρησε ότι δικαιούται να επιτίθεται προσωπικά στον συνομιλητή της.
Να τον εγκαλεί. Να τον προκαλεί. Να κάνει ερωτήσεις που περιέχουν τις απαντήσεις. Με άλλα λόγια, να μην κάνει μια δουλειά αλλά να υποδύεται έναν ρόλο.
Καμία αντίρρηση. Αλλά αυτό (καλώς ή κακώς) δεν είναι δημοσιογραφία.
Σε αντίθεση με την κοινοβουλευτική δημοκρατία, ο δημοσιογράφος δεν είναι αντιπροσωπευτικό είδος. Δεν εκπροσωπεί κανέναν πέρα από τον εαυτό του και ενδεχομένως το μέσο στο οποίο εργάζεται.
Ουδείς του έχει αναθέσει να ανεβάσει ή να ρίξει την κυβέρνηση. Να υποδεχθεί ή να εμποδίσει τους μετανάστες. Να καταπολεμήσει τις ανισότητες ή το κατενάτσιο.
Αυτού του είδους(;) η παράπλευρη δραστηριότητα στελεχώνεται κυρίως από ακτιβιστές, ιδεοληπτικούς, φανατικούς, τυχάρπαστους ή γενικότερα άτομα που δεν κατάφεραν να βρουν πρόσβαση ή να καθιερωθούν στην επαγγελματική δημοσιογραφία.
Και στρέφονται εναντίον της για να την υπονομεύσουν και να την υποκαταστήσουν. Ενσυνείδητα. Η δράση τους είναι η μέθοδός τους.
Κάνει λάθος λοιπόν όποιος νομίζει ότι απειλούν κάποιον Πρωθυπουργό, κάποια κυβέρνηση ή κάποιον πολιτικό.
Στην πραγματικότητα μας απειλούν όλους. Ασφαλώς τη δημοσιογραφία. Αλλά κυρίως τη δημοκρατία μας.