Προσπαθούμε να κατανοήσουμε το λάθος του θαύματος.
Βασίλης Φαϊτάς, Το λάθος του θαύματος
Μολονότι το έχω επισημάνει και στο παρελθόν, αισθάνομαι την ανάγκη να επανέλθω λόγω των πρόσφατων καταστροφών. Προφανώς ζήσαμε μια τραγωδία, αρχαία ή νεοελληνική δεν έχει τόση σημασία, όση ότι συνάνθρωποί μας κινδύνεψαν αναίτια και εν πολλοίς αβοήθητοι.
Ο Πρωθυπουργός, και σωστά, δήλωσε ότι τώρα είναι η ώρα της μάχης και όχι της κομματικής διαμάχης. Αλλωστε πάντοτε βρίσκουμε χρόνο για να φαγωθούμε μεταξύ μας ως εκ των υστέρων επιμηθείς «προφήτες». Ας κρατήσουν λοιπόν ορισμένοι την ψυχραιμία τους, ας τιθασεύσουν το πολιτικό τους πάθος μήπως και μπορέσουμε να δούμε άπαντες με καθαρά μάτια το φαινόμενο (ακραίο, ασύμμετρο ή σύνηθες).
1. Αυτοί που καταστρέφουν ή αφήνουν να καταστραφεί ο φυσικός πλούτος μιας χώρας και συμβάλλουν στο να κινδυνέψουν/χαθούν περιουσίες, ανθρώπινες ζωές και φυσικός πλούτος πρέπει να αντιμετωπίζονται ως εγκληματίες. Το πρώτο ερώτημα που τίθεται είναι «ποιοι είναι αυτοί» οι εχθροί της Πατρίδας; Κινούνται εντός ή εκτός της Ελλάδας; Ποια κίνητρα τους καθοδηγούν;
2. Το γεγονός ότι τόσα χρόνια ξεσπάνε πυρκαγιές καταστροφής, κι αφού αποκλείσουμε ατομική αμέλεια και κερδοσκοπικό δόλο, πώς είναι δυνατό να μιλάμε ακόμα για «γνωστούς/αγνώστους»; Τόσες κυβερνήσεις έχουν αλλάξει, τουλάχιστον από το 1974, και καμία υπηρεσία δεν τους έχει εντοπίσει;
3. Κατά την απογραφή κάθε καταστροφής ποιο τελικά συμπέρασμα βγαίνει ως προς τους δράστες, τους σκοπούς κ.λπ.; Κρίνω σκόπιμο να δοθούν στη δημοσιότητα όλα τα πορίσματα και όλες οι επιστημονικές έρευνες για ν’ αποκτήσει ο λαός πραγματική (και όχι θεωρητική) εικόνα και γνώση. Ακόμα κι αν τις καταστροφές τις προκαλεί ο άνεμος, ακόμα κι αν τη φωτιά τη βάζει ανθρώπινο χέρι, από τη μεριά της Πολιτείας δεν φταίει κανένας; Είναι δυνατό να μην καταλογίζεται σε κάποιον αντικειμενική πολιτική ευθύνη; Ολοι οι αξιωματούχοι είναι «ανεύθυνοι»; Κατά τη γνώμη μου, οι απαθείς και οι μυθομανείς, οι άχρηστοι και θεωρητικοί της συνωμοσίας αποτελούν το καλύτερο φιτίλι για τους πυρομανείς. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ή οι υπουργοί δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους ή οι υπηρεσίες ασφαλείας είναι διαβρωμένες.
4. Με δεδομένο ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί (ακόμα;) να νικήσει τη φύση, η Πολιτεία (και όχι μόνον η κυβέρνηση) οφείλει να συγκροτήσει συντονιστικά όργανα μόνιμης πρόληψης (και όχι όργανα «τρεχάλας μετά την κρίση»).
5. Οι καταστροφές (βιβλικές και μη) έχουν πάντοτε και «την επόμενη μέρα τους», που σημαίνει ότι το Κράτος Πρόνοιας πρέπει να επουλώσει τις πληγές, το Κράτος Δικαίου να βρει και να δικάσει όλους τους ενόχους, το Κράτος Οικολογικής Ευαισθησίας να μην επιτρέψει κερδοσκοπικά παιχνίδια πάνω στα καμένα.
6. Ηρθε νομίζω η ώρα να ιδρυθεί υπουργείο Εθνικής Ασφάλειας και να ενισχυθεί η θέση του αρμοδίου υπουργού διαχείρισης φυσικών καταστροφών και ακραίων (πάσης κατηγορίας) φαινομένων.
Τα παραπάνω έχουν το σχετικό τους ενδιαφέρον αλλά αυτό που πρέπει πριν απ’ όλα να κάνει το πολιτικό σύστημα στο σύνολό του είναι να δηλώσει ότι «δεν συμψηφίζει τα λάθη» και «δεν ξεχνάει τα θύματα».
ΥΓ.: Η κοινωνία της αλληλεγγύης, πολλοί κρατικοί/δημοτικοί φορείς και εκατοντάδες εθελοντές πολίτες λειτούργησαν αποτελεσματικά τις ώρες της τραγωδίας. Ας γραφτούν και κάποια καλά λόγια για αυτούς, όπως κι ας δοθούν δημόσιοι έπαινοι σε πυροσβέστες, λιμενικούς, αστυνομικούς, στρατιωτικούς και όσους «τα έδωσαν όλα» για να σώσουν ζωές.
Αν και γιορτάζουμε την Παναγιά, καλό θα είναι να μην απευθυνόμαστε ικετευτικά σε αυτήν για να κάνει το θαύμα της. Στις Δημοκρατίες οι πολίτες αναλαμβάνουν τους πόνους και τους κινδύνους κι όχι οι άγιοι και οι Μεσσίες.
ΥΓ.2: «Ετούτη ήταν η μικρή αυλή μας
Ετούτη ήταν η ψυχή μας
Ετούτη ήταν η μοίρα μας».
(Δ. Πιστικός, Η μικρή αυλή)
Ο κ. Γιάννης Πανούσης είναι πρώην υπουργός.