Το γενικότερο φαινόμενο ενίσχυσης των κυβερνήσεων σε πολλές δημοκρατικές χώρες και σε περίοδο πανδημίας ονομάστηκε ήδη «The Covid Bonus» – «μπόνους κορωνοϊού» σε ελεύθερη απόδοση («The Economist», 20/3).
Ενα φαινόμενο που δεν καταγράφεται μόνο στις δημοσκοπήσεις.
Σε δύο εθνικές εκλογές (Ολλανδία, Ισραήλ) οι κυβερνώντες βγήκαν ενισχυμένοι, ανεξαρτήτως των επιδόσεών τους στη διαχείριση της πανδημίας.
Σε άλλη μια χώρα (Γερμανία) τα κόμματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης εμφανίζονται αποδυναμωμένα στις δημοσκοπήσεις.
Αλλά σε δύο περιφερειακές εκλογές βγήκαν ιδιαίτερα ενισχυμένα τα κόμματα που ηγούνται της περιφερειακής διακυβέρνησης. Οι Πράσινοι στη Βάδη-Βυρτεμβέργη και οι Σισιαλδημοκράτες στη Ρηνανία-Παλατινάτο.
Λογικό. Στη Γερμανία η υγειονομική διαχείριση είναι αρμοδιότητα τόσο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης όσο και των κρατιδίων.
Εξελίσσεται λοιπόν η πανδημία σε παράγοντα μονιμότερης αναδιάταξης των εκλογικών συσχετισμών; Είναι νωρίς να πούμε ακόμη κάτι τέτοιο. Θα περιμένουμε τις επικείμενες περιφερειακές εκλογές της Ισπανίας και της Γαλλίας, καθώς και την κοινοβουλευτική αναμέτρηση στη Γερμανία (Σεπτέμβριος 2021).
Στην Ελλάδα πάντως όλες οι δημοσκοπήσεις συγκλίνουν στην ύπαρξη ενός σοβαρού «μπόνους κορωνοϊού» υπέρ της κυβέρνησης.
Είκοσι ένα μήνες μετά τις τελευταίες εκλογές και σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις, οι επιδόσεις της ΝΔ είναι καθαρά πάνω από εκείνες του Ιουλίου 2019. Αντιστοίχως, οι επιδόσεις της αντιπολίτευσης είναι σαφώς χειρότερες.
Είτε λοιπόν έχουμε ανακαλύψει την τέλεια κυβέρνηση – μάλλον απίθανο…
Είτε το «μπόνους κορωνοϊού» διανεμήθηκε την κατάλληλη στιγμή.
Μάλλον το δεύτερο. Και γι’ αυτό φυσικά δεν φταίνε ούτε ο Τύπος ούτε οι δημοσκοπήσεις ούτε «ο Θεός που μας μισεί» – όπως θέλει να πιστεύει η «Αυγή».
Αλλά τρεις συγκεκριμένοι λόγοι.
Πρώτον, η μονοπώληση της κοινωνικής και πολιτικής ατζέντας από την πανδημία σε ασφυκτικό βαθμό.
Καλώς ή κακώς, δεν υπάρχει άλλο θέμα στο τραπέζι.
Δεύτερον, η κεντρική θέση της κυβέρνησης σε αυτή την ατζέντα.
Εκ των πραγμάτων και σχεδόν ανεξαρτήτως επιδόσεων – οι οποίες ούτως ή άλλως δεν είναι και για πέταμα…
Τρίτον, η ελαφρώς αλλοπρόσαλλη στάση της αντιπολίτευσης.
Δημιουργεί την αίσθηση ότι αντιπολιτεύεται την πανδημία και ότι παίρνει ανεπίτρεπτα ρίσκα απέναντί της. Η δήλωση περί «ρίσκου» του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, του έκανε μεγαλύτερη ζημιά κι από όλες τις επιχορηγήσεις στον Τύπο που διαφημίζει το κόμμα του.
Ούτως ή άλλως, σε μια κοινωνία τρομοκρατημένη από τον κορωνοϊό, χρειάζεται μεγάλη ιδεοληπτική ικανότητα για να θέτει η αντιπολίτευση ζήτημα… δικαιωμάτων!
Σε αυτό το σκηνικό και με αυτά τα δεδομένα, η αντιπολίτευση δεν κατάφερε να αρθρώσει έναν αντίλογο που να εμπνέει εμπιστοσύνη στο πεδίο της πανδημίας αλλά επιχείρησε (κυρίως το τελευταίο διάστημα…) να κλονίσει την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση.
Ή έστω να ανοίξει άλλα κεφάλαια που στη μεγάλη πλειοψηφία του ο κόσμος θεωρεί δευτερεύοντα και τα προσπέρασε.
Κολοσσιαίο λάθος σε μια πληγωμένη κοινωνία. Η κυβέρνηση αφέθηκε μόνη να διεκδικήσει το «μπόνους κορωνοϊού» – μικρό ή μεγάλο, το εισπράττει όλο…
Από εκεί και πέρα βεβαίως υπάρχουν δύο ερωτηματικά.
Αφενός πόσο θα κρατήσει αυτή η ασφυκτική αλλά προνομιακή ατζέντα – κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με τα σημερινά δεδομένα…
Αφετέρου αν μετά το «μπόνους κορωνοϊού» η κυβέρνηση καταφέρει να εισπράξει και την εύλογη ανακούφιση από τη λήξη του συναγερμού…
Δεν γνωρίζω τι θα συμβεί. Αλλά δεν θα με εκπλήξει ό,τι κι αν συμβεί…