Οταν αναγγέλθηκε ο εορτασμός των 200 χρόνων από την Επανάσταση του ’21, είχα δημοσιεύσει σε αυτή τη στήλη ένα κείμενο που σχολιάστηκε – κυρίως αρνητικά. Εγραφα:
«Το είχα ήδη μυριστεί από καιρό – δεν θα ήταν δυνατόν οι Ελληνες να αποφύγουν αυτή την επέτειο. Διακόσια στρογγυλά χρόνια είναι μεγάλος πειρασμός για μία ή και πολλές εθνικές φιέστες. Οταν μάλιστα πληροφορήθηκα ότι ο Πρωθυπουργός κάλεσε την κυρία Αγγελοπούλου να αναλάβει την προεδρία της οργανωτικής επιτροπής, οι φόβοι μου έγιναν εντελώς συγκεκριμένοι».
Οραματιζόμουν ήδη φιέστες και πανηγυρικούς λόγους δημοδιδασκάλων, με τα εκκλησιαστικά λάβαρα να προπαγανδίζουν τους εθνικούς μύθους.
(Διότι η ιστορία του ’21, όπως εμφανίζεται στην Ελλάδα, αποτελείται 90% από μύθους.)
Πρώτος μύθος που αποστήθιζαν δεκαετίες όλα τα παιδιά:
«Στις 25 Μαρτίου του 1821 ο Παλαιών Πατρών Γερμανός σήκωσε το λάβαρο της Επανάστασης στο Μοναστήρι της Αγίας Λαύρας».
Ούτε ΜΙΑ λέξη σε αυτή τη φράση δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια.
Η Εκκλησία μάλιστα έχει πετύχει το απόλυτο προπαγανδιστικό επίτευγμα. Ενώ επί δεκαετίες πολέμησε με λύσσα τις ιδέες της Επανάστασης (ελευθερία, ισότητα, αδερφοσύνη) ως σατανικά δόγματα που έρχονταν από την Εσπερία, και μας εξόρκιζε να αγαπάμε τον «πατέρα μας» τον Σουλτάνο, και αφού κυνήγησε τον Ρήγα και αφόρισε τον Υψηλάντη, τώρα έχει πείσει τους Ελληνες ότι ήταν… υπερεπαναστατική!
Δεύτερος μύθος: «Οι Ελληνες πολέμησαν τους Τούρκους σαν λιοντάρια και ελευθέρωσαν την κατεχόμενη Ελλάδα».
Πράγματι, οι Ελληνες πολέμησαν σαν λιοντάρια… αλλά κυρίως αναμεταξύ τους! Αν εξαιρέσει κανείς τις πρώτες αψιμαχίες με τον Δράμαλη και την κατάληψη της Τριπολιτσάς (για τη σφαγή αμάχων, που ακολούθησε, πρέπει να ντρεπόμαστε), από εκεί και πέρα ο πόλεμος εξελίχθηκε σε εμφύλιο. Εκτός από την πολιορκία και έξοδο του Μεσολογγίου ελάχιστες ηρωικές σελίδες υπήρξαν.
Την Ελλάδα δεν την απελευθέρωσαν οι Ελληνες, αλλά οι Μεγάλες Δυνάμεις, αφού ο Ιμπραήμ είχε ήδη καταλάβει σχεδόν όλη τη χώρα».
Αυτά έγραφα σε αυτή τη στήλη στις 8 Νοεμβρίου 2019. Και αλίμονο: πριν περάσουν οι τρεις πρώτοι μήνες του εορτασμού, άρχισα να δικαιώνομαι. (Ευτυχώς – ουδέν κακόν… – τις φιέστες μάς τις χάλασε ο κορωνοϊός.)
Αλλά πάλι οι μύθοι κυριάρχησαν και κάλυψαν τις αλήθειες. Π.χ. τα δύο τρίτα των Ελλήνων πιστεύουν ακόμη ότι υπήρξε το «Κρυφό Σχολειό» κι εδώ, στο «Βήμα», δημοσιεύσαμε σε μεγάλο μέγεθος τον σχετικό πίνακα του Γύζη. Κι ας συμφωνούν πια όλοι οι ιστορικοί πως δεν υπήρξε ποτέ.
Δεν μας φτάνουν οι δικοί μας μύθοι, δανειζόμαστε και ξένους. Χθες είδα μια εκπομπή στην ΕΡΤ («Η μηχανή του Χρόνου») που εξυμνούσε τον ηρωικό αγώνα που έκαναν οι Σουλιώτες εναντίον των Τούρκων (Κούγκι, Κιάφα, Ζάλογγο). Μόνο που οι γενναίοι αυτοί Σουλιώτες ήταν… Αλβανοί και όχι Ελληνες. Πολεμούσαν εναντίον άλλων Αλβανών (άλλες «φάρες», δηλαδή φυλές). Πουθενά δεν αναφέρθηκε στην εκπομπή ότι δεν ήταν Ελληνες. Ας αφήσουμε πως ο πόλεμος αυτός έγινε 20 χρόνια πριν από τη δική μας επανάσταση.
Εγραφα το 2019: «…είμαι βέβαιος πως πάλι δεν θα ακουστούν οι φωνές των επιστημόνων και των ιστορικών – αλλά των πατριδοκάπηλων. Θα ήταν μια σημαντική ευκαιρία να αναλύσει κανείς τα πραγματικά πεπραγμένα της Επανάστασης και να πληροφορηθεί ο λαός πολλές πικρές – αλλά διδακτικές – αλήθειες. Να ξαναγραφτούν και τα σχολικά βιβλία».
Και προσθέτω τώρα: θα ήταν επίσης σημαντικό, αντί να εστιάσουμε μόνο στην Επανάσταση, να ασχοληθούμε με τα 200 χρόνια που πέρασαν, τις περιπέτειες της πατρίδας μας και πώς, μέσα από εμφυλίους και χρεοκοπίες, κατάφερε να αναδυθεί σαν μια σύγχρονη και (ελπίζω) ώριμη χώρα. Να μη γιορτάσουμε μια επέτειο – αλλά μια διαδικασία δύο αιώνων που μας έφεραν ως εδώ. Ευτυχώς έχουμε άριστους ιστορικούς που μπορούν να ζωντανέψουν το «εθνικόν=αληθές» του Σολωμού. Για να ωριμάσουμε όλοι.
