Ερώτηση κρίσεως. Γιατί να κάνει ανασχηματισμό ή διορθωτικές αλλαγές κάποια κυβέρνηση που χαίρει μιας αποδοχής της τάξεως (κατά περίπτωση) του 65%-75%;
Απέναντι στην εύλογη αυτή απορία υπάρχουν δύο λογικές.
Πρώτα, η παραδοσιακή λογική. Σύμφωνα με αυτήν, δεν χαραμίζεις έναν ανασχηματισμό όταν δεν τον έχεις ανάγκη διότι θα σου λείψει όταν θα τον έχεις ανάγκη.
Οταν δηλαδή κάποιες δύσκολες μέρες του επόμενου φθινοπώρου ή χειμώνα η αποδοχή που έχει σήμερα η κυβέρνηση θα αρχίσει να δοκιμάζεται και να εξανεμίζεται. Και τότε θα χρειαστούν όντως «διορθωτικές κινήσεις» για να αλλάξει το κλίμα.
Δεύτερον, η λογική του νοικοκύρη. Σύμφωνα με αυτήν, την ανάγκη διορθωτικών κινήσεων ή ανασχηματισμού δεν τη διαπιστώνει η κοινή γνώμη και ακόμη λιγότερο οι δημοσιογράφοι, οι φίλοι ή οι πολιτικοί αντίπαλοι της κυβέρνησης.
Τη διαπιστώνει εκείνος που διευθύνει. Εκείνος αντιλαμβάνεται τι του λείπει, σχεδιάζει τι τον περιμένει και διορθώνει κενά που ενδεχομένως μόνο εκείνος βλέπει. Διότι «όσα ξέρει ο νοικοκύρης…».
Σχεδόν πριν από εννέα μήνες είχαμε διατυπώσει εδώ την εκτίμηση ότι ο Κ. Μητσοτάκης λανσάρει ένα νέο είδος άσκησης εξουσίας, το οποίο δεν είχε γνωρίσει η μεταπολιτευτική Ελλάδα. Μια «προεδρική πρωθυπουργία» («Το Βήμα», 6/10/19).
Νομίζω ότι στη συνέχεια η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε από τα πράγματα με τον καλύτερο τρόπο. Ο Μητσοτάκης είναι ένας πανταχού παρών Πρωθυπουργός, τα κρίνει όλα, ανακατεύεται με όλα και τα παίρνει όλα πάνω του. Από το «Μένουμε σπίτι» και το ηλιοβασίλεμα στη Σαντορίνη έως τα ατυχήματα στη θάλασσα!
Το αεικίνητο του ανδρός συνοδεύεται από ένα εξαιρετικά προσωποκεντρικό κυβερνητικό μοντέλο. Δεν νομίζω να έχω παρακολουθήσει άλλη τόσο «μονοπρόσωπη» κυβέρνηση όσα χρόνια παρακολουθώ τα ελληνικά πολιτικά πράγματα.
Στην λογική αυτή ο Πρωθυπουργός είναι και μοναδικός κριτής του ανασχηματισμού. Θα τον κάνει με τα δικά του κριτήρια και με μια δική του ατζέντα, την οποία δεν είναι απαραίτητο ότι γνωρίζουν ή συμμερίζονται οι υπόλοιποι.
Αυτή είναι η ορατή πλευρά του παγόβουνου.
Διότι υπάρχει και η αόρατη. Ενας «προεδρικός Πρωθυπουργός» είναι ένας Πρωθυπουργός που πολιτεύεται σαν Πρόεδρος αλλά χωρίς να διαθέτει τα μέσα προστασίας με τα οποία τα προεδρικά καθεστώτα προμηθεύουν συνήθως τον Πρόεδρό τους.
Αυτό γίνεται ιδιαίτερα φανερό όταν κάποια συγκυρία φέρνει την κυβέρνηση σε δύσκολη θέση: ο Πρωθυπουργός αποτελεί ταυτοχρόνως και τη μοναδική άμυνα της κυβέρνησης.
Εως τώρα αυτό δεν του στοίχισε διότι (για να είμαστε ειλικρινείς) η κυβέρνηση δεν έχει έλθει σε πραγματικά δύσκολη θέση. Είτε επειδή η ίδια δείχνει διαχειριστική επάρκεια είτε επειδή είναι τραγική η ανεπάρκεια της αντιπολίτευσης.
Αλλά καμία μοίρα δεν έρανε τον Μητσοτάκη με τη βεβαιότητα ότι όλα θα κυλήσουν έτσι μέχρι τέλους. Κάθε δρόμος έχει τα αγκάθια του.
Δεν ξέρω αν ο επερχόμενος ανασχηματισμός ή οι «διορθωτικές κινήσεις» (κατά την πρωθυπουργική έκφραση) προορίζονται να καλύψουν αυτό το κενό.
Μεταξύ μας, δεν το πιστεύω. Για να καλύψεις ένα κενό πρέπει να διαπιστώνεις ότι υπάρχει κενό, και εξ όσων αντιλαμβάνομαι ο Μητσοτάκης δεν τρέφει τέτοιες ανησυχίες. Είναι αρκετά ικανοποιημένος με τον εαυτό του.
Ως εκ τούτου, οι «διορθωτικές κινήσεις» θα γίνουν (όταν γίνουν) με τα δικά του κριτήρια για να υπηρετήσουν την ατζέντα που ο ίδιος έχει διαμορφώσει και όχι εκείνη που θέλει να νομίζει ή να επιβάλει η αντιπολίτευση.
Καλώς ή κακώς, ο Πρωθυπουργός έχει ακόμη την πολυτέλεια του νοικοκύρη.
Και ως γνωστόν, «όσα ξέρει ο νοικοκύρης, δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος».
