Η εισαγγελέας στην περίφημη Δίκη της Χρυσής Αυγής, η οποία έχει ως αντικείμενο τη στυγερή δολοφονία του Παύλου Φύσσα και άλλα εγκλήματα της εν λόγω νεοναζιστικής οργάνωσης, υιοθέτησε την ακόλουθη προσέγγιση: «Δεν ακούστηκαν φράσεις που να δείχνουν ότι δόθηκε εντολή για τη δολοφονία Φύσσα…». Και σε κάποιο άλλο σημείο η ίδια εισαγγελική λειτουργός σημειώνει:
«Δεν υπήρχε κεντρικός σχεδιασμός από την ηγεσία της Χρυσής Αυγής για τα κακουργήματα που περιλαμβάνονται στο κατηγορητήριο, ούτε εντολή του γενικού γραμματέα του κόμματος Νίκου Μιχαλιολάκου»! Σε αυτό το σημείο πιστεύω ότι η αρμόδια εισαγγελέας «μπερδεύει» δογματικά την έννοια της «διεύθυνσης της εγκληματικής οργάνωσης» και της «ηθικής αυτουργίας» (όπως κατανοούμε την τελευταία παραδοσιακά εδώ και πολλά χρόνια). Ολοι γνωρίζουμε ένα απλό πράγμα. Δηλαδή, ότι η συστηματική Νομολογία του ΑΠ απαιτεί να υπάρχουν πραγματικά γεγονότα ή αποδεικτικά στοιχεία, από τα οποία να «αποκαλύπτονται» οι τρόποι (ή τα μέσα) διά των οποίων ο ηθικός αυτουργός παροτρύνει τον φυσικό αυτουργό να τελέσει ένα έγκλημα. Σε αυτό το μέγεθος αναφέρεται προφανώς η εισαγγελέας. Ομως αυτή δεν είναι η έννοια της «διεύθυνσης της εγκληματικής οργάνωσης» (με άλλα λόγια, η κατηγορία που αποδίδεται βασικά στον αρχηγό της Χρυσής Αυγής). Τι εννοώ;
Ο διευθύνων την εγκληματική οργάνωση – στο άρθρο 187 του ΠΚ – είναι ο «ιθύνων νους» (directing mind). Είναι εκείνος ο οποίος ορίζει δεσμευτικά την πολιτική ή την ιδεολογική της ταυτότητα. Είναι εκείνος ο οποίος οριοθετεί τις πράξεις με τις οποίες η οργάνωση αποκτά ή εξακολουθεί να κατέχει την ταυτότητα αυτή («Λίβος Νικόλαος, Ποινικά Χρονικά 2015»).
Είναι η «ψυχή της οργάνωσης» (soul of the corporation), όπως αναφέρει χαρακτηριστικά και ο αντίστοιχος νόμος του Καναδά! Επομένως, εάν μέσα στο ιδεολογικό πλαίσιο που καθόρισε ο «Αρχηγός» (Μιχαλιολάκος), ένα μέλος της οργάνωσης (:Ρουπακιάς) διαπράξει μια δολοφονία, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Γιατί; Γιατί δεν απαιτείται πλέον να υπάρχουν τα αντίστοιχα πραγματικά γεγονότα – ή τα αποδεικτικά στοιχεία – από τα οποία να καταφάσκεται ή να αποδεικνύεται η εντολή του αρχηγού για αυτή τη συγκεκριμένη δολοφονία! Το μέλος απλώς διαπράττει την ανωτέρω δολοφονία μέσα στο ιδεολογικό πλαίσιο που καθόρισε δεσμευτικά ο διευθύνων την εγκληματική οργάνωση! Με αυτόν τον τρόπο προσέγγισε έξοχα την έννοια της Διεύθυνσης της εγκληματικής οργώσεις και ο εισαγγελέας Ισίδωρος Ντογιάκος. Κατά συνέπεια, η εισαγγελέας στη Δίκη της Χρυσής Αυγής προτείνει την απαλλαγή των κατηγορουμένων κατά το σκέλος αυτό, γιατί παρερμηνεύει επικίνδυνα – κατά τη γνώμη μου – την επίμαχη έννοια της «Διεύθυνσης», λέγοντας ότι δεν ακούστηκαν φράσεις που να δείχνουν «εντολή Μιχαλολιάκου». Ωστόσο, δεν υπήρχε καμία ανάγκη για να ακουστούν τέτοιες φράσεις, αφού οι εγκληματικές πράξεις της Χρυσής Αυγής είχαν διαπραχθεί μέσα στο ιδεολογικό πλαίσιο της βίας που είχε καθορίσει ο αρχηγός της! Ελπίζω ότι το Δικαστήριο θα ακολουθήσει μια διαφορετική άποψη, όταν θα εκδώσει την απόφασή του! Πέραν των άλλων, η υπόθεση τούτη αφορά και τη Δημοκρατία μας!
Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.