Τον παλιό καλό καιρό, όταν έγραφα στο περιοδικό «RAM» (την εποχή που η πληροφορική ήταν ακόμα περιπέτεια – και όχι business), είχα απορήσει με τις επιδόσεις του ανταγωνισμού. Οχι βέβαια των άλλων περιοδικών πληροφορικής (εκεί πηγαίναμε καλά), αλλά με τα άλλα έντυπα. Μου είχε κάνει εντύπωση ότι στις πρώτες θέσεις της κυκλοφορίας βρίσκονταν έντυπα… αστρολογίας. Αργότερα, όταν η ίδια ομάδα του «RAM» δημιούργησε περιοδικό εκλαϊκευτικής επιστήμης με τίτλο «Discovery and Science» (καημένε ΔΟΛ!), τα δελτία κυκλοφορίας έδιναν ανάλογα αποτελέσματα.
Το «Discovery and Science» ήταν άριστο περιοδικό, αλλά έζησε ελάχιστο χρόνο. Παρ’ όλο που διαφημίστηκε από τις άλλες εκδόσεις του οργανισμού, δεν κέρδισε αρκετή κυκλοφορία και ως εκ τούτου ούτε διαφημίσεις. Πέθανε από έλλειψη εσόδων.
Μα ποιος ενδιαφέρεται εδώ για επιστήμη και τεχνολογία; Συνειδητοποίησα τότε ότι είμαστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που δεν έχει ούτε ένα επιστημονικό εκλαϊκευτικό περιοδικό. Αλλά έχει πολλά αστρολογικά, που σκίζουν σε εμφάνιση, αριθμό σελίδων και κυκλοφορία.
Το ότι η αστρολογία είναι σκέτη απάτη θα σας το βεβαιώσει κάθε άνθρωπος που έχει έστω και επιπόλαια σχέση με τη φυσική και την αστρονομία. Και όμως στην Ελλάδα το 2000 υπήρχαν περίπου δεκατέσσερις χιλιάδες αστρολόγοι δηλωμένοι με αυτό το «επάγγελμα» στην Εφορία. Η ελληνική πολιτεία αναγνωρίζει επίσημα την απάτη, αρκεί να πληρώνει φόρο.
Τότε, νεότερος, ήμουν πολύ πιο μαχητικός. Θυμάμαι πως από τις στήλες του «RAM» και του «Discovery» είχα αποκαλέσει τους αστρολόγους «απατεώνες» και τους είχα προκαλέσει να με μηνύσουν για συκοφαντική δυσφήμηση. Θα προκαλούσα έτσι μια δικαστική απόφαση που θα επιβεβαίωνε το γεγονός.
Φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι πόσοι πιστεύουν σε αστρολόγους, ζώδια και καφετζούδες – δικαίωμά τους -, αλλά πόσο λίγοι ενδιαφέρονται για την επιστήμη και την τεχνολογία. Μην τους βλέπετε που παίζουν όλη μέρα με τα κινητά. Εκεί πατάνε κουμπιά – σαν σε παιχνίδι – και ζήτημα είναι αν ένας στους χίλιους έχει την περιέργεια να μάθει πώς λειτουργεί ένα κινητό.
Μια χώρα που δεν ασχολείται σήμερα με επιστήμη και τεχνολογία είναι καταδικασμένη σε μαρασμό και σε θάνατο. Εκτός από την τύχη του «Discovery», είχα και προσωπική (πικρή) εμπειρία σε αυτό το θέμα. Το μόνο μου βιβλίο που απέτυχε παταγωδώς (δεν ξεπούλησε ούτε την πρώτη έκδοση!) ήταν η «Ψηφιακή Ζωή» – το 2000. Ηταν ένα ελκυστικό μοντέρνο παραμύθι: εισαγωγή και περιήγηση στον γοητευτικό χώρο των ψηφιακών εφαρμογών, από την επιστήμη μέχρι την τέχνη. Ολα τα άλλα μου βιβλία ευπώλητα – γι’ αυτό κανένας δεν ενδιαφέρθηκε.
Τα σχολεία μας είναι παλαιοντολογικά, αντιεπιστημονικά και αντιτεχνολογικά. Στα περισσότερα δεν προλαβαίνει να διδαχθεί ούτε η πιο τεκμηριωμένη επιστημονική θεωρία της εποχής μας: η εξελικτική, του Δαρβίνου. Και οι μεγάλες διαμάχες αφορούν το θέμα των… Θρησκευτικών.
Ολα ξεκινάνε και καταλήγουν στην παιδεία. Το ότι κάποτε εμφανίστηκαν υπολογιστές στα σχολεία δεν λέει τίποτα. Οι περισσότεροι καθηγητές δεν είχαν ιδέαν (και πολλοί ακόμα δεν έχουν!) και έλειπαν οι άνθρωποι που θα άνοιγαν στους νέους τις πόρτες της περιέργειας και της διανοητικής περιπέτειας. Γιατί η βασική αλήθεια είναι μία: τον υπολογιστή (και την πληροφορική) τον μαθαίνεις ασκούμενος, ψάχνοντας και βρίσκοντας. Μόνο ό,τι βρεις ο ίδιος θα μείνει στη μνήμη σου.
Διαβάζω ότι η νέα κυβέρνηση θέλει να ψηφιοποιήσει το κράτος και αναρωτιέμαι: με ποιους; Αυτή την εποχή, με ένα εκατομμύριο ανέργους, έχουμε ταυτόχρονα τριακόσιες χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας! Γιατί δυστυχώς οι επιχειρήσεις δεν χρειάζονται γιατρούς, δικηγόρους, φιλολόγους και αρχιτέκτονες (ανοίξαμε και νέα σχολή στα Γιάννενα – τρομάρα μας!) αλλά προγραμματιστές, ηλεκτρολόγους και μεσαία τεχνικά στελέχη. Σε αυτή τη χώρα μάς έφαγε η λύσσα για το «αξιοπρεπές» πτυχίο!
Στη Γερμανία που σπούδασα γνώρισα υδραυλικούς φανατικούς με την όπερα, μαραγκούς που μελετούσαν φιλοσοφία, γραμματείς που διάβαζαν ποίηση. Ολοι αυτοί δεν είχαν πανεπιστημιακό πτυχίο – αλλά ήταν βαθύτατα καλλιεργημένοι και αξιοπρεπείς.
