Εις την άρνηση του Εμανουέλ Μακρόν να δεχτεί την άμεση έναρξη μιας συζήτησης που θα οδηγούσε κάποτε δύο χώρες των Βαλκανίων στην ΕΕ, οι αντιδράσεις υπήρξαν κατακριτικές.
Μια άλλη υπόθεση όμως δεν θα πρέπει να εξετασθεί; Μήπως δηλαδή ο Εμανουέλ Μακρόν έχει στρατηγικά δίκιο; Και αυτό ανεξάρτητα από τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η συμφωνία αυτή υπήρξε, εξ αρχής, πράγματι, μια σύμβαση ανοιχτής εξέλιξης. Θετικής ή αρνητικής ανάλογα με την έκταση και το περιεχόμενο που θα έπαιρνε η εφαρμογή της. Μετά όμως την απόρριψη από την Ευρωπαϊκή Ενωση του σχετικού αιτήματος, μόλις μετά, ο Κριστιάν Μιτσκόσκι, επικεφαλής του VMRO, κατακυριευμένος από ενθουσιασμό, και απευθυνόμενος στην κοινωνία του διακηρύσσει πως «Εμείς οι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου μπορούμε να προκαλέσουμε πολύ μεγαλύτερες καταστροφές από αυτές που μπορούν να βλάψουν το VMRO». Αν ξεχάσουμε ότι το θέμα μας αφορά, με αυτά και με άλλα ανάλογα μήπως πρέπει να διερωτηθούμε για το κατά πόσο αυτή η κοινωνία – και όχι μόνο ένα μέρος της πολιτικής της ηγεσίας – είναι όντως έτοιμη για να εισέλθει σε μια μη εθνικιστική Ευρωπαϊκή Ενωση;
Μήπως δηλαδή η άρνηση του Εμανουέλ Μακρόν είναι τελικά ιδιαιτέρως χρήσιμη; Μήπως πρέπει και ο ίδιος ο Ζάεφ να επωφεληθεί από αυτή; Και προς την κοινωνία του ακόμα πιο ξεκάθαρα να μιλήσει; Ωστε να προχωρήσουν όλες εκείνες οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, θεσμικές και συμβολικές; Αυτές που θα καταστήσουν τη χώρα του «ευρωπαΐσιμη»; Γιατί εδώ πρόκειται πράγματι για ένα θέμα ευρωπαϊκών αρχών. Για τις οποίες, αυτή τη στιγμή, είναι ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας που δίνει τη «Μάχη της Ευρώπης». Αγγλία, Ιταλία και διάφορες άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης παραβιάζουν τις αρχές και περιφρονούν τις προοπτικές στο όνομα των οποίων συγκροτήθηκε η Ευρωπαϊκή Ενωση. Θέμα αρχών και προοπτικών έβαλε ο Εμανουέλ Μακρόν. Και ως τέτοιο πρέπει να εκληφθεί.
Εκτός κι αν θέλουμε να γυρίσουμε πολύ πίσω. Γιατί κάθε φόρα που μια «Δικαιο-Πολιτική» αρχή παραβιάζεται κάποιοι επιτήδειοι – και στο όνομα του κάθε εθνικισμού – την εμπιστοσύνη των αρχομένων υφαρπάζουν. Και η ιστορία πάει πίσω. Οχι πάντα «αναιμάκτως». Δηλαδή εξόδοις μας.
Ο κ. Γιάννης Μεταξάς είναι επίτιμος καθηγητής πανεπιστημίων, τακτικό μέλος της Academie Europeenne Interdisciplinaire des Sciences.
