Τι κάνει ένας άνθρωπος που αγόρασε το πρώτο του βιβλίο (δικό του – όχι δώρο) στα 13 του (θυσιάζοντας πολλά κουλουροτύρια) όταν περάσουν επτά δεκαετίες;
Συνεχίζει να κάνει το ίδιο (να αγοράζει και να διαβάζει…) θαμμένος μέσα σε δεκάδες χιλιάδες τόμους που καταλαμβάνουν σχεδόν όλον τον ζωτικό του χώρο.
Ομως, με τα χρόνια, όσο γίνεται γνωστός ως βιβλιοφάγος και βιβλιοσυλλέκτης, στα βιβλία που αγοράζει προστίθενται και εκείνα που του στέλνουν. Που είναι απείρως περισσότερα.
Πώς αντιδρά κανείς με ευγένεια και ευαισθησία σε ένα τέτοιο τσουνάμι;
Από τον καιρό που ήμουν και εγώ αρχάριος συγγραφέας που έστελνε αντίτυπα έργων του (στα οποία ουδέποτε έπαιρνε απάντηση) είχα ορκιστεί πως αν κάποτε αντιστραφούν οι ρόλοι, εγώ θα απαντώ σε όλα τα βιβλία. Μεγάλα λόγια. Τώρα βλέπω πως αυτό είναι αδύνατο. Θα έπρεπε να διαβάζω δώδεκα ώρες την ημέρα, προσλαμβάνοντας και ένα επιτελείο βοηθών για τις αξιολογήσεις και απαντήσεις.
Το μόνο που κάνω: ρίχνω μια ματιά σε όλα. Σε βιβλία που με κερδίζουν απαντώ μόνον εφόσον οι συγγραφείς τους παραθέτουν μια ηλεκτρονική διεύθυνση. Διάβολε, ζούμε στον 21ο αιώνα!
Από την τελευταία βιβλιο-πλημμύρα, πάντως, θέλω να ξεχωρίσω μερικά:
Και πρώτα ένα γεγονός: Μόλις κυκλοφόρησε στη Γερμανία η από καιρό αναμενόμενη μελέτη του ιστορικού Χάιντς Ρίχτερ: «Οι Ελληνες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία 1913-1923. Ο διωγμός και η εκδίωξή τους» (Die Griechen im Osmanischen Reich 1913-1923. Ihre Verfolgung und Vertreibung), εκδόσεις Peleus.
Διακόσιες πενήντα πυκνοτυπωμένες σελίδες με φωτογραφίες, μεγάλος χάρτης και εκτενής βιβλιογραφία. Είναι η συνέχεια του προηγούμενου τόμου «Η Οθωμανική Αυτοκρατορία στον Πρώτο Παγκόσμιο». Ανυπομονώ να διαβάσω την εξιστόρηση της τραγωδίας των Ποντίων. Με υπόδειξη του συγγραφέα διάβασα ήδη μια άγνωστη ως σήμερα εκτενέστατη περιγραφή της αγγλίδας δημοσιογράφου Clare Sheridan (πρώτης εξαδέλφης του Winston Churchill) που βρέθηκε στη Σμύρνη τις ημέρες της εκκένωσης. Η Κόλαση του Δάντη μοιάζει παιδική χαρά…
(Και να σκεφθεί κανείς ότι όλη αυτή τη φρίκη την ξεκινήσαμε εμείς…) Μια και βρισκόμαστε στη Γερμανία: Ενδιαφέρον παρουσιάζει το βιβλίο του ιστορικού Andreas Rödder «Wer hat Angst vor Deutschland?» (Ποιος φοβάται τη Γερμανία;»)(αναφέρει και την Ελλάδα – με ειδική συνέντευξη), εκδόσεις S. Fischer.
Η καλή ποιήτρια Μαρία Λαϊνά έγραφε από το 2009 ως το 2011 για το ένθετο «Βιβλιοθήκη» στην «Ελευθεροτυπία» μικρές χαριτωμένες ή σπαρακτικές επιφυλλίδες με τον τίτλο «Πεντάλ» και την υπογραφή «Ποδηλάτης». Απόλαυση, από τις εκδόσεις Πατάκης.
Οι εκδόσεις Gutenberg, με τις ειδικές σειρές Orbis Literae (Editio Minor και Aldina) έχουν δημιουργήσει μια φωλιά για βιβλιόφιλους. Επιλέγουν άγνωστα έργα γνωστών συγγραφέων (π.χ. Μπαλζάκ, Ντίκενς, Τόμας Μαν) ή και σχετικά άγνωστους στην Ελλάδα συγγραφείς, π.χ. Τζον Ουίλιαμς, Φορντ Μάντοξ Φορντ), τους οποίους παρουσιάζουν σε ιδιαίτερα καλαίσθητες και επιμελημένες εκδόσεις. Το μεγάλο γεγονός για τη σειρά Editio Minor είναι η, ουσιαστικά, πρώτη παρουσίαση στη χώρα μας (μια παλιά δημοσίευση πέρασε απαρατήρητη) του κλασικού κινεζικού ερωτικού μυθιστορήματος «Το όνειρο της κόκκινης κάμαρας». Θεωρείται ως το κορυφαίο δημιούργημα της κινεζικής λογοτεχνίας και οι 800 σελίδες του κυλάνε ανέμελα ανάμεσα στο πάθος και στην ηδυπάθεια.
Για όσους νιώθουν κοντά στα ζώα του πλανήτη μας, η έκδοση «Ο άνθρωπος και τα άλλα ζώα» (επιμέλεια Αννα Λυδάκη) παρουσιάζει κείμενα 80 συγγραφέων και επιστημόνων που φωτίζουν αυτή την πρωταρχική σχέση που μας συνδέει με τους φυσικούς αδελφούς μας (εκδόσεις Παπαζήση).
Και να μην ξεχνάμε το βιβλίο του πρύτανη της ελληνικής οικονομικής δημοσιογραφίας Γιάννη Μαρίνου (33 χρόνια διευθυντής του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» και ακόμα μαχητικός αρθρογράφος στο ένθετο του «Βήματος», «Ανάπτυξη»): «Κωνσταντίνος Καραμανλής, Ανδρέας Παπανδρέου, Χαρίλαος Φλωράκης – Εκμυστηρεύσεις τριών μεγάλων» (Πατάκης).