Το ανοιχτό τραύμα της οικονομίας

Αν σταθούμε στους τρεις βασικούς αναπτυξιακούς πυλώνες που διά της συμμετοχής τους διασφαλίζεται η παραγωγή πλούτου και διαφαίνεται η αναπτυξιακή δυναμική, τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τη Γενική Κυβέρνηση, θα δούμε ότι το τραύμα της οικονομίας παραμένει ανοιχτό.

Στις επιχειρήσεις παρατηρούμε ότι η χρηματοδότηση των πενιχρών επενδύσεων, π.χ., παγίου κεφαλαίου έχει διολισθήσει από τα 50 δισ. ευρώ προ κρίσης στα 20 δισ. ευρώ περίπου σήμερα, με 32 δισ. ευρώ όμως αποσβέσεις, δηλαδή παρατηρείται και αρνητική αποταμίευση της τάξης των περίπου 12 δισ. ευρώ. Το κυριότερο όμως είναι ότι οι επενδύσεις αυτές χρηματοδοτούνται είτε από τα κέρδη τους, αν υπάρχουν, είτε από αποταμιεύσεις του επιχειρηματία. Το ίδιο συμβαίνει και με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης που υποχρηματοδοτούνται από τα αποταμιευτικά κεφάλαια που διαθέτουν.

Στα νοικοκυριά, η αρνητική αποταμίευση επηρεάζει αρνητικά τις επενδύσεις, π.χ. αγορά ακινήτου, μετοχών, ομολόγων κ.ά. Ενα μεγάλο μέρος των χρημάτων που σύρουν τα νοικοκυριά από τις τράπεζες τοποθετείται στην αναγκαστική πληρωμή φόρων και όχι για επενδύσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ το 2009 οι πάγιες επενδύσεις νοικοκυριών άγγιζαν τα 20 δισ. ευρώ κυρίως από τραπεζικό δανεισμό και δευτερευόντως από αποταμιεύσεις, σήμερα μετά βίας αγγίζουν τα 6 δισ. ευρώ. Η συμπεριφορά εξάλλου αυτή των νοικοκυριών συντηρεί σε μεγάλο βαθμό και το επίπεδο κατανάλωσης που υπάρχει στην αγορά. Με τα χρόνια βέβαια, όταν οι αποταμιεύσεις λιγοστέψουν, και το επίπεδο κατανάλωσης εκ των πραγμάτων θα περιορισθεί.

Από την τραυματική αυτή εικόνα, στην οποία πρέπει να ενσκήψουν, να αναλύσουν και να πάρουν γενναίες αποφάσεις κυβέρνηση και αντιπολίτευση, τεκμαίρονται τα εξής:

• Η όλη κατάσταση όπως προδιαγράφεται και εξελίσσεται διά της αρνητικής αποταμίευσης προφανώς έχει ημερομηνία λήξης.
• Η ανάπτυξη παραμένει αναιμική, καθώς οι προβλέψεις την εφετινή χρονιά για 1,5% και με τα θηριώδη πλεονάσματα που παράγονται μέσω δημοσιονομικού «βιασμού» δεν προοιωνίζονται ημέρες ευημερίας.
• Η οικονομία δεν παράγει πλούτο, οι μεταρρυθμίσεις έχουν «κολλήσει», επενδύσεις δεν γίνονται και όσες αποφασίζονται εκτελούνται με μεγάλη επιφυλακτικότητα.
• Με την υστέρηση που παρατηρείται σε όλους τους οικονομικούς δείκτες, το κόκκινο είναι βέβαιο ότι θα χτυπήσει στο Ασφαλιστικό, που παραμένει δυσεπίλυτο!

Είναι μικροκομματική αφέλεια των κυβερνήσεων, παλαιότερα και τώρα, να πανηγυρίζουν για μείωση των ποσοστών ανεργίας, ενώ 500.000 νέοι αυτοβούλως έχουν βρει εργασία εκτός Ελλάδας. Καθώς επίσης είναι αφέλεια να μιλάει κανείς για δυναμική ανάπτυξη δίχως επενδύσεις και δίχως διαρθρωτικές αλλαγές στην παραγωγική δομή του κράτους.

Η στοχοποίηση και επίτευξη των μεγάλων μεταρρυθμίσεων απαιτεί θάρρος, πολιτική τόλμη, συγκεκριμένο στρατηγικό σχέδιο και ανθρώπους να τις τρέξουν. Δυστυχώς το πολιτικό σύστημα δεν διαθέτει αυτή την κατηγορία ανθρώπων, καθώς αυτοί είτε απασχολούνται στον νευραλγικό ιδιωτικό τομέα είτε βρίσκονται στο εξωτερικό. Στα πολιτικά κόμματα πάντως δεν υπάρχουν…