Από την ημέρα που ανακοινώθηκε ότι επιτεύχθηκε κάποια συμφωνία για το εθνικό ζήτημα της Μακεδονίας, οι βασικοί πρωταγωνιστές της δημόσιας σφαίρας στην Ελλάδα βυθίστηκαν απεχθώς σε αυτό που ονομάζεται «τυραννία του βραχυπρόθεσμου» (Raffaele Simone).
Με απλά λόγια, ο κάθε πολιτικός αρχηγός προσεγγίζει τη συμφωνία «με τη δική του σχετικοποιημένη αλήθεια» και επενδύει στη δική του κομματική στρατηγική!
Ετσι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ετοιμάζεται για τις δικές του απαράδεκτες φιέστες, ενώ κάτι τέτοιο δεν δικαιολογείται από το περιεχόμενο της συμφωνίας. Τι εννοώ; Η συμφωνία –ως συμβιβασμός –εμπεριέχει και θετικά και αρνητικά σημεία.
Είναι, έτσι, αναμφισβήτητα θετικό το εξής πράγμα: Στο άρθρο 7 του κειμένου της συμφωνίας οριοθετείται για πρώτη φορά ότι η μακεδονική πολιτισμική ταυτότητα των Σκοπίων δεν έχει καμία σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό! Υπό αυτή την έννοια τα Σκόπια είναι υποχρεωμένα να ξεφορτωθούν όλα αυτά τα «κιτς» και κακοσχεδιασμένα αγάλματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου που κοσμούσαν τις πλατείες τους.
Ομως, από την άλλη πλευρά, ταυτόχρονα –και ίσως εξόχως αντιφατικά –στο ίδιο ανωτέρω άρθρο προσδιορίζεται ότι η Ελλάδα και τα Σκόπια θα ερμηνεύουν τους όρους «Μακεδονία και Μακεδόνες» με όποιον τρόπο θέλει η κάθε πλευρά.
Υπό αυτή την έννοια είναι πολύ πιθανό –λόγω και της κεκτημένης ταχύτητας –οι κάτοικοι της γείτονoς χώρας να μη λένε στο τέλος ότι ονομάζονται «Μακεδόνες / Πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» αλλά σκέτοι «Μακεδόνες»! Γεγονός το οποίο θα συνιστά μια ευθεία παραβίαση του βασικού όρου ότι το συμφωνηθέν όνομα θα ισχύει έναντι όλων!
Επομένως όλα αυτά τα πράγματα είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν! Ομως πάνω από όλα ο Πρωθυπουργός «πληρώνει» ένα μέγεθος: το ότι στήριξε την άνοδό του στην εξουσία στα πιο κυνικά ψέματα και κανείς δεν πιστεύει σήμερα ό,τι και αν λέει.
Από την άλλη πλευρά, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει υιοθετήσει μια ξεκάθαρη –αρνητική κατά τη γνώμη μου –στρατηγική: να «ρίξει» τη σημερινή κυβέρνηση, έστω και αν έχουμε να κάνουμε με ένα εθνικό ζήτημα.
Τέλος, επικρατεί και μια κυρίαρχη, αλλά εν μέρει «στρεβλή συνείδηση» στην κοινωνία, που λέει σχηματοποιημένα το ακόλουθο: Στα χρόνια της κρίσης χάσαμε τα πάντα, όμως δεν θα μας πάρουν «και την ψυχή μας» (με άλλα λόγια, τη Μακεδονία)!
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι σίγουρο ότι η ποιότητα του δημόσιου διαλόγου από εδώ και πέρα θα καταρρακωθεί απαράδεκτα, αφού κάποιοι θα βαφτίζονται «πατριώτες» και κάποιοι άλλοι «προδότες» (δηλαδή το ακριβώς αντίθετο από αυτό που χρειαζόμαστε για να αποκτήσουμε ως πολίτες μια στοιχειώδη εθνική αυτοπεποίθηση)!
Το συμπέρασμα; Ολα αυτά δείχνουν ότι η κρίση δεν μας άλλαξε καθόλου και είμαστε «δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα» (Βάρναλης)!
Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ. kalfelis@law.auth.gr

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ