Καλά, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης δεν υπάρχει ούτε ένας εχέφρων άνθρωπος; Να πείσει τους άλλους πως κι αν ακόμα η απονομή τίτλου επίτιμου διδάκτορα στον ιστορικό Χάιντς Ρίχτερ ήταν λάθος, η αφαίρεση αυτού του τίτλου είναι ακόμα μεγαλύτερο;
Η υπαναχώρηση του Πανεπιστημίου ελάχιστα αγγίζει το πρόσωπο και το έργο του Ρίχτερ (που έχει πια ολοκληρωθεί) ενώ τραυματίζει ανεπανόρθωτα το κύρος και τη σοβαρότητα του ιδρύματος. Τι συνέβη μεταξύ αναγόρευσης και απόσυρσης; Μήπως καταδικάστηκε για ατιμωτικό κακούργημα ο ιστορικός;
Εστω ότι κακώς απονεμήθηκε ο τίτλος. Το αποσιωπάς και το ξεχνάς. Δεν δίνεις στον ίδιο άνθρωπο μια απροσδόκητη αλλά ανεπανάληπτη διάκριση. Δεν του επιτρέπεις να λέει πως είναι ο δεύτερος Γερμανός που «τιμήθηκε» με τέτοιον τρόπο. Δεν τον βάζεις παρέα με τον Τόμας Μαν, που του αφαίρεσαν τον τίτλο οι Ναζί!
Το γιατί δόθηκε ο τίτλος είναι εύλογο: 33 βιβλία (τώρα έγιναν 34 –κυκλοφόρησε η ιστορία του ΚΚΕ) και πάνω από 200 δημοσιεύματα του Ρίχτερ αφορούν την Ελλάδα. Βραβεία, διακρίσεις, παράσημο από τον ΠτΔ. Μπορεί να μη συμφωνεί κανείς με όλες τις απόψεις του, όμως το έργο του είναι τεράστιο και πλούσιο σε ευρήματα και κρίσεις. Σαν μαμούνι ακούραστο έψαξε, ανέλυσε και κατέγραψε. Ξεφούσκωσε μερικούς μύθους της νεότερης ελληνική ιστορίας –πράγμα που πολλοί δεν του συγχώρεσαν.
Και τι έγινε με την Κρήτη; Γράφοντας για τη Μάχη της Κρήτης έγραψε μερικά πράγματα που δεν άρεσαν στους Κρητικούς. Οι οποίοι, ως γνωστόν, δεν σηκώνουν πολλά-πολλά. Οπως υποδέχθηκαν τους γερμανούς αλεξιπτωτιστές το ’41, έτσι αντέδρασαν και στον ιστορικό μας.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 υπηρετούσα τη θητεία μου στον ναύσταθμο της Σούδας (ΑΚΙΠ). Εκεί συνάντησα ανθρώπους που είχαν πολεμήσει ηρωικά στη Μάχη της Κρήτης και καυχιόνταν πόσους τραυματισμένους γερμανούς αλεξιπτωτιστές είχαν αποτελειώσει και με ποιον τρόπο. Αυτά βέβαια μπορεί να τα λένε (και να τα γράφουν ενίοτε) οι Κρητικοί, αλλά όχι και γερμανοί ιστορικοί!
Αλλο θέμα που ενοχλεί είναι η περίπτωση των αντιποίνων στην Αντίσταση. Πολλές αντιστασιακές πράξεις ήταν σωστές και χρήσιμες (π.χ. ο Γοργοπόταμος). Αλλες ήταν άχρηστες και ανόητες. Και τελικά, ενώ έβλαψαν ελάχιστα τους κατακτητές, τους οδήγησαν σε αντίποινα που έβλαψαν περισσότερο τους Ελληνες. Π.χ., για τον τουφεκισμό των διακοσίων στην Καισαριανή (ανάμεσά τους και ο πραγματικός ήρωας Σουκατζίδης) πόσο ευθύνονται και οι Ελληνες, που ενώ ουσιαστικά είχε λήξει ο πόλεμος σκότωσαν τον γερμανό στρατηγό Κρεχ και τη συνοδεία του, γνωρίζοντας βέβαια ότι θα υπάρξουν άγρια αντίποινα;
Τέτοια και άλλα δυσάρεστα θέματα θίγει ο Ρίχτερ στο βιβλίο του για τη «Μάχη της Κρήτης». Οι υπερπατριώτες που εξεγέρθηκαν και άσκησαν τρομακτική πίεση στο Πανεπιστήμιο δεν έκαναν καλό ούτε στην πατρίδα τους ούτε στο ίδρυμα. Φοβάμαι πως, όπως έχασαν τη δίκη στο δικαστήριο, θα χάσουν και τη δίκη της Ιστορίας…


ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ