Αδύναμος επαίτης

Τα συμβάντα το τελευταίο διάστημα στο Αιγαίο, και ειδικότερα το πρόσφατο των Ιμίων, δεν συνιστούν μία ακόμη πρόκληση στον μακρύ και εξοργιστικό κατάλογο των προκλήσεων εκ μέρους της Τουρκίας. Αποτελούν την επιβεβαίωση ότι η ένταση των προκλήσεων, η «ποιοτική» αναβάθμισή τους, και κυρίως η ποικιλότητα που τις χαρακτηρίζει, είναι ευθέως ανάλογη του «ειδικού» βάρους της ελληνικής κυβέρνησης.

Αυτά που κάποτε σταματούσαν εν τη γενέσει τους, και έκαναν την Αγκυρα να σκεφθεί πολύ και εν τέλει την αποθάρρυναν από το να επιχειρήσει το επόμενο βήμα της, σήμερα είναι καθημερινή πρακτική.

Η πτήση λ.χ. ενός ή δύο οπλισμένων τουρκικών αεροσκαφών στο Αιγαίο, έστω για να δοκιμαστούν τα ανακλαστικά της ελληνικής πλευράς, αποτελούσε λόγο για να προκληθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις που ξέφευγαν από το στενό πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Προσλάμβαναν διαστάσεις σοβαρού διεθνούς διπλωματικού ζητήματος. Σημερα, αυτός είναι ο κανόνας.

Και αν ανατρέξει κανείς πρόχειρα στο πρόσφατο παρελθόν, θα διαπιστώσει ότι το 1987 οι σεισμικές έρευνες στο Αιγαίο που επιχείρησε η Τουρκία σταμάτησαν μπροστά στην άκαμπτη, σθεναρή και αποφασιστική στάση της τότε ελληνικής κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου.

Η σύγκριση του τότε με το σήμερα είναι απογοητευτική. Η κυβέρνηση μονίμως «παρακολουθεί», «προβληματίζεται», «τηρεί στάση αναμονής», «κρατάει χαμηλούς τόνους», «αποφεύγει να οξύνει την κατάσταση», «διαβουλεύεται», «συσκέπτεται», «εξετάζει τις παραμέτρους» –κάνει δηλαδή ό,τι πρέπει για να αποδείξει στους απέναντι ότι είναι αδύναμη.

Εχοντας διαιρέσει προς ίδιον πολιτικό όφελος την απαιτούμενη εθνική συναίνεση, κατάντησε ουραγός των εξελίξεων και επαίτης κάποιας παρέμβασης του ξένου παράγοντα, προκειμένου να αμβλυνθεί η τουρκική επιθετικότητα.

Το ζητούμενο τώρα πλέον δεν είναι να ρίξει τους τόνους η Αγκυρα, και αν αυτό θα το κάνει με δική της πρωτοβουλία επί τη βάσει των στρατηγικών της σχεδιασμών ή γιατί θα εξαναγκαστεί. Το ζητούμενο είναι πώς θα ακυρωθούν τα τετελεσμένα που φαίνεται ότι δημιούργησε στο Αιγαίο εκμεταλλευόμενη την αδυναμία της κυβέρνησης των Αθηνών.

Διότι τετελεσμένο συνιστά η δήλωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ότι τα Ιμια είναι τουρκικά, κάτι που ουδέποτε είχαν δηλώσει στο παρελθόν. Η κυβέρνηση Τσίπρα, που επέκρινε τις προηγούμενες κυβερνήσεις γιατί είχαν αποδεχθεί για τα Ιμια το καθεστώς της «γκρίζας ζώνης», πώς ακριβώς θα καταφέρει να επανακτήσει έστω και αυτό το καθεστώς για την περιοχή; Είναι ένα ερώτημα το οποίο δυστυχώς δεν έχει απαντηθεί έως τώρα…