Αγροτική πολιτική με σχέδιο

Η εφετινή 27η έκθεση Agrotica που ολοκληρώνεται σήμερα στις εγκαταστάσεις της HELEXPO στη Θεσσαλονίκη είναι, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, η μεγαλύτερη όλων των εποχών. Οι διοργανωτές υπολογίζουν ότι περισσότεροι από 120.000 επισκέπτες θα περάσουν τις πύλες της στις τέσσερις ημέρες της διοργάνωσης (1-4 Φεβρουαρίου), όταν τη ΔΕΘ επισκέπτονται 230.000-250.000 σε εννέα ημέρες. Η προσέλκυση περισσότερων επισκεπτών αποδίδεται στο μεγαλύτερο ενδιαφέρον όσων ασχολούνται με τη γεωργία και τον αγροδιατροφικό τομέα γενικότερα για την πιο αποτελεσματική εκμετάλλευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων (αποδοτικότερες καλλιέργειες, μεγαλύτερη στρεμματική απόδοση κ.τ.λ.) και την ευκολότερη διάθεση των προϊόντων που παράγουν στην εσωτερική και διεθνή αγορά (σύνδεση παραγωγής και τυποποίησης με το τι ζητούν οι καταναλωτές).

Ως βασική αιτία του αυξημένου ενδιαφέροντος αναφέρεται από τους εκθέτες η τεχνολογική έκρηξη που καταγράφεται στον αγροδιατροφικό χώρο τα τελευταία χρόνια. Σε όλα τα στάδια της παραγωγής (σπόροι, φυτά, καλλιέργεια, μηχανήματα κ.τ.λ.), της πιστοποίησης (βιολογικά, οργανικά προϊόντα, αποτύπωμα CO2 κ.τ.λ.), της τυποποίησης (packaging, απαιτήσεις των διαφορετικών αγορών κ.τ.λ.) και της διακίνησης (logistics, marketing, δίκτυα διανομής κ.τ.λ.) η είσοδος των νέων τεχνολογιών έχει αλλάξει κατ’ αρχήν τα δεδομένα και το τοπίο γενικότερα.

Ο αγρότης καθημερινά κατανοεί ότι αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες από την καλλιέργεια (δορυφόρους, drones κ.τ.λ.) ως την πώληση (ηλεκτρονικά δίκτυα, digital marketing κ.τ.λ.) μπορεί να πετύχει καλύτερη ποιότητα και υψηλότερη τιμή για τα προϊόντα του.

Βεβαίως οι νέες τεχνολογίες απαιτούν γνώσεις για την αξιοποίησή τους και κεφάλαια για τη χρήση τους. Ο αγρότης γνωρίζει πλέον ότι δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα καλλιεργητής, παραγωγός, πωλητής, μαρκετίστας, λογιστής, διακινητής κ.λπ. Μπορεί να πετύχει καλύτερα αποτελέσματα και να βελτιώσει τα εισοδήματά του αν οργανωθεί σε ομάδες που όχι μόνο θα του δώσουν τη δυνατότητα να μειώσει το κόστος του μέσα από οικονομίες κλίμακας αλλά ταυτόχρονα θα του προσφέρουν τη δυνατότητα να εκμεταλλευθεί τις νέες τεχνολογίες στην προώθηση, στη διακίνηση και στην πώληση των προϊόντων του.

Τον ρόλο αυτόν ανέκαθεν έπαιζαν οι συνεταιρισμοί. Ωστόσο ο θεσμός στη χώρα μας καπελώθηκε από τα κόμματα και κατέληξε σε εργαλείο κομματικής ανέλιξης για τους συνδικαλιστές και σε άρμεγμα των κρατικών ταμείων και των επιδοτήσεων για τους συνεταιριστές, όταν το κόμμα που υποστήριζαν έπαιρνε την εξουσία. Δυστυχώς, οι περισσότεροι εξακολουθούν και λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο ακόμη, ύστερα από οκτώ χρόνια κρίσης.

Ωστόσο, το νέο θεσμικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα τους αγρότες να οργανώνονται μέσα από ομάδες αγροτών για να πετυχαίνουν οικονομίες κλίμακας σε όλα τα στάδια της παραγωγής και διακίνησης των προϊόντων τους και ταυτόχρονα να εκμεταλλεύονται τα νέα δίκτυα για την πώλησή τους στην εσωτερική και στις διεθνείς αγορές. Με δεδομένες τις μικρές γεωργικές ιδιοκτησίες, η οργάνωση των αγροτών μέσω υγιών δομών είναι μονόδρομος για να μπορέσουν τα ελληνικά προϊόντα να βρουν τη θέση που τους αξίζει στην παγκόσμια αγορά.

Ωστόσο αυτό στην πράξη δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση. Διότι απαιτεί κουλτούρα συνεργασίας που δεν υπάρχει. Και εκεί είναι που πρέπει να δοθεί έμφαση σε επίπεδο αγροτικής πολιτικής με τη συστηματική επιμόρφωση του αγροτικού κόσμου και όχι με την ευκαιριακή ενημέρωση που προσφέρει μια περιοδική έκθεση.