Γιώργος Παπαϊωάννου

Η εικόνα της περασμένη Δευτέρας το βράδυ, στην περιβόητη σύσκεψη στο αρχηγείο της Πυροσβεστικής, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού, αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο δημόσιος τομέας στη χώρα μας.

Η λήξη του τρίτου μνημονίου σηματοδοτεί την έξοδο της χώρας από τα προγράμματα βοήθειας και την είσοδο σε μια νέα, μεταβατική περίοδο στην πορεία προς την κανονικότητα.

Αναμφίβολα η μεταμνημονιακή συμφωνία για το χρέος είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, καθώς άρει τις αβεβαιότητες για το αύριο και καθιστά το χρέος εξυπηρετήσιμο τα επόμενα χρόνια.

Την ώρα που η χώρα ετοιμάζεται να βγει από τα μνημόνια, τουλάχιστον με τη μορφή που τα ξέραμε μέχρι σήμερα, τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας έρχονται να μας υπενθυμίσουν ότι, παρά τα τρία προγράμματα, τις θυσίες, τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις, τα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας τα οποία προκάλεσαν την κρίση και έφεραν την τρόικα στη χώρα σε μεγάλο βαθμό παραμένουν.

Ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ δεν μπορούσε να ήταν πιο ξεκάθαρος για την επόμενη ημέρα μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος.

Στη διάρκεια της κρίσης, κάθε λίγο ανοίγει η συζήτηση για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους.

«Στον κόσμο των επιχειρήσεων, όταν ολοκληρώνουμε ένα μεγάλο έργο, έρχεται η ώρα του απολογισμού» είπε ο πρόεδρος του ΣΕΒ Θεόδωρος Φέσσας μιλώντας στη γενική συνέλευση του Συνδέσμου την περασμένη εβδομάδα.

Μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες των μνημονίων είναι χωρίς αμφιβολία η τάξη που έχει μπει στα δημοσιονομικά. Υστερα από δεκαετίες συνεχόμενων ελλειμμάτων, την τετραετία 2014-2017, η χώρα, με μοναδική εξαίρεση το 2015, το έτος της πολυδάπανης «διαπραγμάτευσης Βαρουφάκη», πέτυχε για τρία έτη πρωτογενές πλεόνασμα

Η αναταραχή που προκάλεσε στις διεθνείς αγορές ο ενδεχόμενος σχηματισμός κυβέρνησης από τους λαϊκιστές στην Ιταλία αρκούσε για να οδηγήσει στα ύψη τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων και να αποδείξει το πόσο ευάλωτη είναι η χώρα και πόσο απαραίτητη είναι η προληπτική πιστωτική γραμμή.

Την περασμένη Πέμπτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις εαρινές προβλέψεις της χαμήλωσε τον πήχη της ανάπτυξης για το 2018 στο 1,9% από 2,5%, που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψή της.

Την περασμένη εβδομάδα ο ΟΟΣΑ με την έκθεσή του για τη φορολόγηση των μισθών στις 35 χώρες-μέλη του ήρθε να επιβεβαιώσει την υπερφορολόγηση του έλληνα μισθωτού.

Οκτώ χρόνια από την είσοδο στα μνημόνια και η εικόνα για τη χώρα, όπως τη διαμορφώνουν οι αριθμοί, δεν έχει καμία σχέση με αυτή του 2010.

Το 2018, όπως όλα δείχνουν, αναμένεται νέο ρεκόρ για τον τουρισμό. Εκτός απροόπτου, θα είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά που η «βαριά» βιομηχανία της χώρας θα καταγράψει ρεκόρ αφίξεων και εισπράξεων. «Ουάου» θα αναφωνούσε εύκολα κάποιος. Ομως, μια αναλυτική ματιά στους αριθμούς αρκεί για να αλλάξει γνώμη.

Χρειάστηκε να φθάσουμε στο παρά πέντε για να λυθεί η αγωνία των μαθητών και να μάθουν πότε τελειώνει το σχολικό έτος και πότε αρχίζουν οι Πανελλαδικές.

Συχνά ακούμε από επενδυτές και επιχειρηματίες ότι το κράτος είναι ο ισχυρότερος ανασταλτικός παράγοντας στην προσπάθειά τους να επενδύσουν, να παραγάγουν και να δημιουργήσουν αξία. Και αυτό κυρίως εξαιτίας της γραφειοκρατίας.

Ηβελτίωση του οικονομικού κλίματος που καταγράφηκε το περασμένο έτος και συνεχίζεται εφέτος, αν και είναι θετική εξέλιξη, έρχεται να αναδείξει τις εγγενείς αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας.

Στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) την περασμένη Πέμπτη και τη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης Μάριο Ντράγκι εξέφρασε την εμπιστοσύνη του στις προοπτικές της οικονομίας της ευρωζώνης

Η τιμή τού προσφάτως εκδοθέντος επταετούς ομολόγου έχει κινηθεί πτωτικά, με αποτέλεσμα η απόδοσή του από 3,5% που διαμορφώθηκε κατά την έκδοσή του να κυμαίνεται σήμερα σε επίπεδα πάνω από 4%.

Εν όψει της λήξης του τρέχοντος προγράμματος τον προσεχή Αύγουστο, το θέμα της «καθαρής» ή μη εξόδου από τα μνημόνια διχάζει τη χώρα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ανάμεσα στις δύο επιλογές, η «καθαρή» έξοδος, που σημαίνει ότι η χρηματοδότηση της χώρας θα γίνεται αποκλειστικά από τις αγορές, είναι προτιμότερη επιλογή από τη μη «καθαρή» έξοδο, που σημαίνει ότι η χρηματοδότηση της χώρας θα έχει παράλληλα την υπό όρους στήριξη των ευρωπαίων εταίρων μας.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι η αύξηση της φορολογίας έχει το ακριβώς αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Δηλαδή όχι μόνο δεν αυξάνει τα φορολογικά έσοδα αλλά, αντίθετα, τα μειώνει, καθώς οδηγεί σε αύξηση της παραοικονομίας. Ιδιαίτερα σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου ούτε παράδοση φορολογικής συνέπειας εκ μέρους των πολιτών υπάρχει ούτε αποτελεσματικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί λειτουργούν, το κίνητρο για φοροδιαφυγή ενισχύεται.