Συχνά μιλάμε για αναδιάρθρωση του κράτους και η συζήτηση πηγαίνει στην αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων, στο αν θα πρέπει ή όχι να απολύονται, στον εξορθολογισμό και στο κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών κ.λπ. Αναμφίβολα κάποια από αυτά ή όλα χρειάζονται. Ομως ό,τι κι αν γίνει θα πρέπει να γίνει με στόχο την ουσιαστική βελτίωση της αποτελεσματικότητας τους κράτους. Εκεί πρέπει να εστιάσει η προσπάθεια εκσυγχρονισμού της χώρας.
Και τι σημαίνει αποτελεσματικότητα του κράτους; Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Θεσσαλονίκη. Οπως λένε κάτοικοι της πόλης, με το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας κλείνει για τη συμπρωτεύουσα και την ευρύτερη περιοχή η αναπτυξιακή ατζέντα του ’80! Με την ολοκλήρωση των οδικών αξόνων (Εγνατία, κάθετοι δρόμοι, περιφερειακή και ΠΑΘΕ), την ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, την παραχώρηση του αεροδρομίου στη Fraport και τη λειτουργία της πρώτης γραμμής του μετρό το 2020 εκπληρώνονται με υπέρμετρη καθυστέρηση οι στόχοι που τέθηκαν με την είσοδο της χώρας στην ΕΕ.
Χρειάστηκαν περίπου τέσσερις δεκαετίες για να γίνουν αυτά τα έργα, στη διάρκεια των οποίων τη χώρα κυβέρνησαν όλα τα πολιτικά κόμματα και σχήματα της Μεταπολίτευσης. Την κυβέρνησαν όμως με τη λογική ότι το κράτος είναι λάφυρο στα χέρια εκείνων που έχουν την εξουσία. Και οι εκάστοτε κυβερνώντες το χρησιμοποίησαν για να εξυπηρετήσουν, να βολέψουν και να διευκολύνουν τους ημετέρους. Πάντα στη λογική της ρεμούλας, της αρπαχτής, της μίζας, της ήσσονος προσπάθειας, των διορισμών, του ρουσφετιού, της αναξιοκρατίας.
Ολοι οι πολιτικοί συνδυασμοί και τα κόμματα έβλεπαν –και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να βλέπουν –αυτά τα έργα ως μέσο εξυπηρέτησης μικρότερων ή μεγαλύτερων συμφερόντων, πλουτισμού, παραμονής στην εξουσία και συμμετοχής στο «παιχνίδι». Το μοντέλο αυτό, το οποίο τα απομεινάρια της Μεταπολίτευσης υπερασπίζονται ακόμα, οδήγησε στη χρεοκοπία.
Για να μπορέσει η χώρα να ξεφύγει από το τέλμα της οικονομικής στασιμότητας και να αναπτυχθεί χρειάζεται ένα σχέδιο στο οποίο να συμφωνήσουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις για τη δημιουργία ενός σύγχρονου αποτελεσματικού κράτους που να υπηρετεί αναπτυξιακούς σκοπούς. Ενός σχεδίου που να εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα της χώρας σε κλάδους όπως ο τουρισμός, ο αγροδιατροφικός τομέας και η ενέργεια και να αξιοποιεί τη γεωπολιτική της θέση.
Με βάση δηλαδή τo κλίμα και τη φυσική ομορφιά, τα καλά γεωργικά προϊόντα και τη δυνατότητα να γίνει η χώρα πύλη εισόδου στην ΕΕ προϊόντων που προέρχονται από την Ασία και την Απω Ανατολή (με ό,τι αυτό συνεπάγεται στους τομείς των logistics και της συναρμολόγησης προϊόντων), αλλά και ενεργειακός κόμβος, όπως για παράδειγμα με τον πλωτό σταθμό επανεριοποίησης φυσικού αερίου (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη που έχει στόχο τη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο.
Η χώρα λοιπόν έχει τις δυνατότητες να αναπτυχθεί, όπως τις είχε και στη δεκαετία του ’80 με την είσοδό της στην ΕΕ και την πρόσβαση στην κοινοτική χρηματοδότηση. Ομως για να μπορέσει να αναπτυχθεί χρειάζεται ένα αποτελεσματικό κράτος που να μπορεί να υπηρετήσει ένα ρεαλιστικό εθνικό σχέδιο που θα εφαρμοστεί συστηματικά από το πολιτικό σύστημα για σύντομα αποτελέσματα. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Το έχουν κάνει άλλες χώρες πριν από εμάς.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
