Γεννήθηκα κεντρώος. Από μικρό παιδί απεχθανόμουν τα άκρα. Μεγάλωσα σε μια πολυπληθή οικογένεια όπου οι μισοί ήταν αριστεροί («κομμουνιστοσυμμορίτες») και οι άλλοι μισοί δεξιοί –και μάλιστα βασιλόφρονες («μοναρχοφασίστες»). Καβγάδιζαν συνεχώς, πράγμα που με έκανε να τους αντιπαθώ ακόμα περισσότερο. Υπήρχε και ένας θείος βενιζελικός (μιλάμε για τη δεκαετία του ’40) ο οποίος εκινείτο ως εκκρεμές.
Ακόμα και μέσα στο σπίτι, στη μικρή οικογένεια (ήμουν μοναχοπαίδι), αισθανόμουν να με ενοχλούν τα άκρα. Ο πατέρας, συντηρητικός, βασιλόφρων, η μητέρα συμπαθούσε τους αριστερούς, για ανθρωπιστικούς λόγους. «Είναι πιο δίκαιοι» ψιθύριζε, μην τολμώντας να μιλήσει δυνατά μπροστά στον πατέρα.
(Το περίεργο είναι πως και οι δύο πήγαιναν κόντρα στην καταγωγή τους. Η μητέρα καταγόταν από πλούσιο αρχοντικό σόι, ενώ ο πατέρας από ορεσίβιους ποιμένες.)
Αλλά εγώ πάντα στη μέση, στο κέντρο. Κρατούσα αποστάσεις. Επαιρνα και από τους μεν και από τους δε και προσπαθούσα να συγκεράσω τις απόψεις. Πράγμα βέβαια όχι εύκολο για ένα παιδί.
Αργότερα, έφηβος, διάβασα Αριστοτέλη και ενθουσιάστηκα. Η «μεσότης» μού πήγαινε γάντι. Γενικά μού πήγαινε ο Αριστοτέλης: πιο θετικός, πιο προσγειωμένος και πιο δημοκράτης από τον Πλάτωνα. Για τον οποίο κόντεψα να φάω αποβολή όταν τον χαρακτήρισα «φασίστα». Τι φταίω όμως εγώ αν η «Πολιτεία» και, ακόμα χειρότερα, οι «Νόμοι» περιγράφουν ως ιδανικό ένα απόλυτα αυταρχικό κράτος;
Κάποτε ενηλικιώθηκα και άρχισα να ψηφίζω. Ενωση Κέντρου, φυσικά. Και στη Μεταπολίτευση συνεργάστηκα με τον Γεώργιο Μαύρο για την προβολή της παράταξης Ενωση Κέντρου –Νέες Δυνάμεις. Που ήταν πραγματικά το κόμμα το πιο πλούσιο σε στελέχη των τελευταίων δεκαετιών.
Πράγμα που δεν εκτίμησε όμως ο έλληνας ψηφοφόρος. Η λαϊκίστικη ρητορική του Ανδρέα Παπανδρέου παρέσυρε τα πάντα και κονιορτοποίησε την ΕΚ.
Τότε άρχισε να μου γεννιέται μια φοβερή υποψία, που με τα χρόνια επιβεβαιώθηκε. Ο έλληνας ψηφοφόρος μπορεί να λέει στις δημοσκοπήσεις ότι πρόσκειται στο Κέντρο, ότι νιώθει κεντρώος –αλλά στην πραγματικότητα ρέπει προς πιο ακραίες θέσεις. Ψηφίζει με το συναίσθημα, το θυμικό, το πάθος –και το Κέντρο τού πέφτει νερόβραστο. Η μεσότης και ο ορθολογισμός δεν του πάνε.
Ετσι τελικά το Κέντρο αφορά τους λίγους που ψηφίζουν με το μυαλό. Διανοούμενους, «ελίτες» (κατά Α.Π.), μορφωμένους. Εκτός εάν…
Εκτός εάν προκύψει κάποια δυνατή κεντρώα ηγετική μορφή –ένας Μακρόν –και ο ψηφοφόρος προσδεθεί συναισθηματικά σε αυτόν. Τότε θα ψηφίσει Κέντρο, προσωποποιημένο. (Την τελευταία φορά που κυβέρνησε το Κέντρο, υπήρχε ο «Γέρος της Δημοκρατίας». Εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσών, αλλά ήδη μύθος.)
Ζητείται Ελλην Μακρόν –ο Νέος της Δημοκρατίας. Ο ευρών αμειφθήσεται!
ΥΓ.: Ναι, πράγματι, έγραψα την περασμένη Κυριακή ότι η ανάμειξη στην πολιτική έβλαψε το χρονογράφημα. Αλλά αυτό που υπογράφω σήμερα δεν είναι πολιτικό χρονογράφημα. Είναι πολιτικό ψυχογράφημα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
