Ρόλος απενοχοποιητικός για το ΔΝΤ

Μήπως τελικά δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς μάς γίνεται και τι ακριβώς συμβαίνει; Μήπως τελικά κάνουμε λανθασμένη ανάγνωση στα όσα λένε τα πολιτικά κόμματα;

Ο κύκλος της πολιτικής, οικονομικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και στη μείζονα-ελάσσονα αντιπολίτευση εστιάζεται κυρίως στο ζήτημα του χρέους, των μεταρρυθμίσεων και της παραγωγής πρωτογενούς πλεονάσματος.

Κατηγορείται λοιπόν το ΔΝΤ γιατί ζητά επίμονα μεταρρυθμίσεις, γιατί ζητά επίμονα μικρότερα πλεονάσματα καθώς αφαιρείται χρήμα από την πραγματική οικονομία και γιατί ζητά μείωση του χρέους καθώς θεωρείται ανυπέρβλητο και δημιουργεί υποψία στους μακροπρόθεσμους επενδυτές ελληνικών ομολόγων – περιουσιακών στοιχείων.

Ο κύριος υπεύθυνος όμως τελικά, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είναι το ΔΝΤ, καθώς είναι το μόνο που διαθέτει συγκεκριμένη στρατηγική στόχευση και συγκρότηση στο σκεπτικό και στις αποφάσεις που υιοθετεί.

Ο κύριος υπεύθυνος, αντίθετα, είναι η Ευρωπαϊκή Ενωση που ούτε όραμα έχει για την επόμενη μέρα, ούτε την επερχόμενη κρίση κατάφερε να προνοήσει και να αντιληφθεί, αλλά ούτε συγκεκριμένη στρατηγική εξόδου δείχνει να διαθέτει.

Είναι ο κύριος υπεύθυνος για αυτή την ανόητη υπερπαραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 3,5% που θα καταδικάσουν τη χώρα μας σε φτωχοποίηση και απόλυτη μιζέρια για τα επόμενα είκοσι χρόνια.

Είναι ο κύριος υπεύθυνος, καθώς ένα από τα βασικά μέλη-εταίρους της, η Γερμανία, έχει αποκτήσει κυρίαρχο ηγεμονικό ρόλο έχοντας «γραμμένους» στα παλιά της τα παπούτσια τους εταίρους του Νότου, καταφέρνοντας να παράγει πλεονάσματα ώστε να δημιουργούνται ελλείμματα σε βάρος των χωρών αυτών.

Η ανυπόφορη δημοσιονομική συμπίεση δίχως όρια που έχει επιβάλει είναι αδιέξοδη, καθώς αναζητείται ακόμη το πλεόνασμα εκείνο που σταθεροποιεί τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ για να ισορροπήσει η οικονομία. Αντί αυτού, επιπόλαια θα πρέπει να παράγεται το εξωφρενικό 3,5%.

Ευθύνονται επίσης για την άνευ προηγουμένου διγλωσσία υπεύθυνων αξιωματούχων αναφορικά με το ζήτημα της κρίσης στην Ελλάδα αλλά και τη χρονική προοπτική εξόδου.

Από την άλλη, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι το ΔΝΤ λέει δύο απλά πράγματα: Κύριοι, χρειάζεστε μεταρρυθμίσεις και ελάφρυνση του χρέους. Ούτε το ένα μόνο του, ούτε το άλλο, χρειάζονται και τα δύο. Καθώς ελάφρυνση χρέους δίχως μεταρρυθμιστικό οργασμό που θα βελτιώσει τα δημοσιονομικά μεγέθη δεν γίνεται, αλλά ούτε και μεταρρυθμίσεις δίχως να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους.

Οσον αφορά τώρα το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος, θα πρέπει οι πολιτικοί να γνωρίζουν τα εξής: Η δυναμική του χρέους εξαρτάται αφενός από το συνολικό χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ και αφετέρου από τη διαφορά επιτοκιακού δανεισμού και ονομαστικού ρυθμού ανάπτυξης. Υψηλό χρέος και μεγάλη διαφορά σε σχέση με τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας οριοθετεί το χρειαζούμενο ύψος πρωτογενούς πλεονάσματος που πρέπει να παράγει η οικονομία ώστε να σταθεροποιηθεί ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ.

Αν αυτή η πράξη γίνει, το αποτέλεσμα θα δείξει ότι δεν χρειάζεται πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 1,6% ή 1,8% του ΑΕΠ ώστε να ισιώσουν τα πράγματα.

Ως εκ τούτου οποιαδήποτε παραπάνω παραγωγή πλεονάσματος συνιστά πρόβλημα για την πραγματική οικονομία.

Με τις σημερινές ιδέες που συγκρούονται με την πραγματικότητα ο πόθος της πραγματικής ανάπτυξης μεταφέρεται για σοβαρή συζήτηση στον δημόσιο διάλογο μετά το 2022.

Ο δρ Αντώνης Ζαΐρης είναι αντιπρόεδρος του ΣΕΛΠΕ.