Τα πρώτα στοιχεία για την εφετινή τουριστική σεζόν είναι άκρως ενθαρρυντικά. Ολα δείχνουν ότι θα είναι μια εξαιρετική χρονιά για τον τουρισμό και η εκτίμηση πως θα ξεπεράσουμε κάθε προηγούμενο ρεκόρ στις αφίξεις, κατά πάσα πιθανότητα, θα επαληθευθεί. Οι πάνω από 30 εκατομμύρια τουρίστες που αναμένεται να επισκεφθούν τη χώρα θα τονώσουν τις τοπικές οικονομίες και φυσικά θα δώσουν ώθηση στο ΑΕΠ και στη διατήρηση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης που καταγράφονται από την αρχή του έτους.
Είναι λοιπόν πολύ πιθανόν, χάρη στον τουρισμό, η χώρα να πετύχει υψηλή ανάπτυξη το 2017. Αναμφίβολα θα είναι μια θετική εξέλιξη. Ωστόσο, δεν αποτελεί λόγο ενθουσιασμού. Και τούτο διότι η αύξηση που αναμένουμε στο τουριστικό ρεύμα δεν είναι αντίστοιχη της βελτίωσης του βασικού εξαγώγιμου προϊόντος της χώρας. Σίγουρα το τουριστικό προϊόν έχει αναβαθμιστεί τα τελευταία χρόνια με την προσθήκη νέων τουριστικών μονάδων και υπηρεσιών. Οχι παντού και όχι σε όλους τους τομείς, αλλά συνολικά υπάρχει βελτίωση.
Ομως οι αφίξεις ρεκόρ που αναμένουμε δεν είναι αποτέλεσμα αυτής της βελτίωσης. Οφείλονται κυρίως σε εξωτερικούς παράγοντες. Τα προβλήματα ασφάλειας που αντιμετωπίζουν οι ανταγωνιστικές χώρες της Βορείου Αφρικής και της Τουρκίας έχουν συμβάλει στην αύξηση του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας. Οι τουρίστες έρχονται όχι γιατί βελτιώσαμε το προϊόν μας αλλά γιατί έχουν εξαιρετικά περιορισμένες επιλογές.
Πράγμα που σημαίνει ότι αν αύριο – μεθαύριο οι ανταγωνίστριες αυτές χώρες γίνουν και πάλι ελκυστικές και οι τουρίστες έχουν και πάλι περισσότερες επιλογές, η τάση θα αντιστραφεί: λιγότεροι τουρίστες θα έρχονται στη χώρα. Και τότε οι γκρίνιες και οι καταγγελίες κατά δικαίων και αδίκων θα αντικαταστήσουν τα χαμόγελα και τις θριαμβολογίες για το ελληνικό τουριστικό προϊόν που κυριαρχούν σήμερα.
Ομως και τότε, όπως και τώρα, τα πράγματα όσον αφορά τη διάρθρωση της αγοράς, το επίπεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών και των υποδομών θα είναι λίγο-πολύ τα ίδια.
Και τούτο διότι ούτε στην περίοδο της κρίσης στάθηκε δυνατόν να ξεριζωθούν νοοτροπίες και πρακτικές του παρελθόντος. Και πάνω από όλα, το να αντιμετωπίζουμε ευκαιριακά και χωρίς στρατηγικό σχέδιο το βασικό εξαγώγιμο προϊόν της χώρας.
Ακόμα και σε δημοφιλείς περιοχές, όπως είναι η Κρήτη, η Ρόδος κ.λπ., που ο τουρισμός συμβάλλει πάνω από το 50% του ΑΕΠ της περιοχής, όσοι προπαγανδίζουν υπέρ της διεύρυνσης της τουριστικής σεζόν βρίσκουν απέναντί τους ακόμα και τους φορείς των ξενοδόχων και ξενοδοχοϋπαλλήλων. Επισήμως μπορεί να συμφωνούν με την ανάγκη να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος. Ανεπίσημα ωστόσο δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα. Επειδή έχουν παράλληλα και άλλες ασχολίες, κυρίως αγροτικές, θέλουν να τελειώνει νωρίς η τουριστική σεζόν για να ασχοληθούν με τις ελιές, τα εσπεριδοειδή κ.λπ.
Λογικές τέτοιου τύπου είναι κυρίαρχες στον χώρο του μαζικού τουρισμού. Μπορεί τα τελευταία χρόνια να έχουν γίνει ποιοτικές προσπάθειες, όμως είναι μεμονωμένες και σε καμία περίπτωση δεν αλλάζουν το brand name Greece που εν πολλοίς παραμένει απαράλλακτο για δεκαετίες: ήλιος και θάλασσα. Ομως με πρακτικές του παρελθόντος δεν μπορούμε να κτίσουμε το μέλλον.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ